گندزدا: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
[[پرونده:ExAntiseptic.jpg|بندانگشتی|ضد عفونی کردن پوست با استفاده از محلول ید]]
'''گندزداها''' {{به انگلیسی|Disinfectant}} موادی هستند که برای نابودکردن ارگانیسمهای موجود در محیط و اجسام غیرزنده بکار میروند. گندزداها پاک کننده ابزار ، وسایل ، لباس‌ها ، سطوح ، کاشی‌ها ، دستشویی و حمام هستند. این مواد که اغلب شیمیایی هستند با اثر بر [[باکتری|باکتری‌ها]]، [[ویروس|ویروس‌ها]]، [[قارچ|قارچ‌ها]] و سایر اورگانیسم‌هاارگانیسم‌ها آن‌ها را از بین می‌برند و یا از رشد آنها جلوگیری می‌کنند.
 
'''ضدعفونی‌کننده''' ها یا آنتی سپتیک(antiseptic) دسته‌ای از مواد هستند که در سطح پوست، بدن و در بافت‌های زنده استفاده می‌شوند.
== گندزدایی ==
 
گندزدایی یعنی استفاده از روش‌های فیزیکی یا شیمیایی به منظور کم کردن بار میکروبی در محیط یا ابزار بی‌جان.استفاده از گندزدا ها برای تامین سلامتی بسیار ضروری است و از عوامل مهم پیشگیری از بیماری‌ها بخصوص ، بیماری‌های مسری می‌باشد. گندزادیی به معنی [[سترون کردن]] نیست و در گندزادییگندزدایی ارگانیسمهای بسیار مقاوم مانند هاگ باکتریها از بین نمیروند.
== عملکرد ==
مواد گندزدا شامل دو دسته هستند، مواد گندزدا ی [[باکتری کش]] {{به انگلیسی|Bactericide}} که قابلیت نابود سازی مستقیم سلول باکتری از طریق نابودسازی دیواره آن که منجر به جذب آب، تورم و ترکیدن آن می شود را دارند و مواد گندزدا ی [[مهارگر باکتری]] {{به انگلیسی|Bacteriostatic}} که از رشد و [[تقسیم سلولی]] باکتری جلوگیری می‌کنند.
خط ۲۷:
''پادزیست'''{{نشانه|۱۰}} یا '''آنتی بیوتیک''' {{به انگلیسی|antibiotic}} به صورت کلی فراورده یا ماده‌ای است که از یک [[میکروارگانیسم]] تولید یا از آن گرفته می‌شود و میکروارگانیسمهای دیگر را از بین می‌برد یا مانع فعالیت آنها می‌شود. اما در کاربرد معمولتر، این تعریف شامل انواع آنتی‌بیوتیک‌های صنعتی همچون سولفونامیدها و کینولونها می‌شود. انواع مختلف آنتی‌بیوتیک‌ها از لحاظ خصوصیات شیمیایی، فیزیکی، داروشناسی، طیف ضد میکروبی و مکانیسم عمل با هم تفاوت دارند.<ref name=autogenerated10>GOODMAN & GILMAN'S THE PHARMACOLOGICAL BASIS OF THERAPEUTICS - 11th Ed. (2006)</ref>
 
آنتی بیوتیک‌های وسیع الطّیف، آنهایی هستند که در مقابل انواع مختلف [[میکرو ارگانیسم|میکرو ارگانیسمها]] فعّال می‌باشند. مانند [[تتراسایکلین]] که در مقابل بسیاری از باکتری‌های گرم منفی، [[کلامیدیا]]، [[مایکوپلاسما]] و [[ریکتزیا|ریکتزیاها]]باکتری‌ها موثّر است. آنتی بیوتیک‌های با طیف محدود، آنهایی هستند که فقط در مقابل یک میکرو ارگانیسم یا طیف بسیار محدودی از میکروارگانیسم‌ها فعّال می‌باشند؛ مانند [[وانکومایسین]] که عمدتاً در مقابل کوکسی‌های [[گرم مثبت]] مانند [[استافیلوکوک|استافیلوکوکها]] و [[انتروکوک|انتروکوکها]] مورد استفاده قرار می‌گیرد.
 
آنتی بیوتیکها مواد شیمیایی هستند که از دو راه طبیعی و مصنوعی به دست می‌آیند. آنتی‌بیوتیکهای طبیعی از میکروارگانیسمهایی مانند [[قارچ|قارچها]] و [[باکتری|باکتریها]] گرفته می‌شوند. امروزه با پیشرفت شیمی پزشکی بیشتر آنتی‌بیوتیکهای حاصل تغییرات مولکولی بر روی آنتی‌بیوتیکهای طبیعی هستند.
آنتی بیوتیک‌ها به دو گروه عمدهٔ آنتی بیوتیک‌های [[باکتریوسید]]، که باعث مرگ سلول بیماریزا می‌شوند و [[باکتریواستاتیک]]، که موجب توقف رشد و ثابت ماندن تعداد سلول بیماریزا می گردند، طبقه بندی می‌شوند.
== انواع گندزدایی ==
گندزدایی به دو روش فیزیکی یا شیمیایی انجام میگیرد:
 
==* گندزداهای رایجفیزیکی ==رایج:
 
# حرارت
 
# برودت
 
# خشک کردن
 
# نورخورشید
 
# اشعه
== گندزداهای رایج ==
== گندزداهای شیمیایی رایج ==
[[پرونده:Ethanol antiseptic.jpg|بندانگشتی|150px|اتانول با غلظت ۹۵ درصد نمونه ای از یک گندزدا]]