فتح‌الله خان اکبر: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Fatemibot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۶) +املا+مرتب+تمیز (۸.۸): + رده:وزیران ایران
خط ۴۴:
|footnotes =
}}
 
{{جنبش مشروطه}}
 
'''فتح الله خان اکبر''' (زاده [[۱۲۳۴]] خورشیدی در [[رشت]]- درگذشته [[۱۳۱۷]] در [[تهران]]) ملقب به '''سپهدار اعظم''' و معروف به '''سپهدار رشتی''' نماینده مجلس، وزیر و [[فهرست نخست‌وزیران ایران پس از مشروطه|نخست‌وزیر ایران]] در دوران [[مشروطه]] از آبان تا اسفند ۱۲۹۹ ه‍. ش بود.
 
در زمانهای مختلف او با لقبهای پی در پی مانند بیگلربیگی، سالار افخم، سالار اعظم، سردار منصور (از ۱۳۲۰) و سپهدار اعظم (از ۱۳۳۳) شناخته شده‌است.<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/akbar-sepahdar-e-azam-fathallah-khan-prime-minister-of-iran-from-aban-1299-s فتح الله خان اکبر سپهدار اعظم از [[ایرانیکا]]]</ref>
سطر ۵۴ ⟵ ۵۳:
فتح الله، یکی از نامداران ثروتمند گیلان، فرزند حاج میرزا محمدعلی امشه‌ای معروف به حاجی خان در سال ۱۲۷۳ ه‍. ق (۱۲۳۴ ه‍. ش) به دنیا آمد و پس از اتمام تحصیلات در حد سطح، همچون پسرعمویش [[صادق خان اکبر]] محتشم الملک (سردار معتمد بعدی) وارد تشکیلات عریض و طویل عموی متمول و متنفذ خود [[اکبر خان بیگلربیگی]] (مالک و حاکم مشهور دوره ناصری و اجاره دار گمرکات شمال ایران) گردید.
 
او و صادق خان خیلی زود مورد توجه اکبر خان قرار گرفتند و به نامزدی دو دختر او درآمدند. لیکن هنوز این [[نامزدی]] به [[ازدواج]] نیانجامیدهنینجامیده بود که اکبر خان در سال ۱۳۰۷ ه. ق بدرود حیات گفت و فتح الله خان با هدف حفظ دارایی بیگلربیگی در خانواده، ترجیح داد بجای دخترعمو با بیوه جوان عموی خود ازدواج کند. از قضا دختری که نامزد فتح الله خان بود، اندکی بعد درگذشت و تمامی ثروت اکبر خان به تنها دختر و بیوهٔ او و در واقع به فتح الله خان و صادق خان رسید.<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/akbar-sepahdar-e-azam-fathallah-khan-prime-minister-of-iran-from-aban-1299-s فتح الله خان اکبر سپهدار اعظم از [[ایرانیکا]]]</ref>
== فعالیت سیاسی ==
[[پرونده: Sepahdar.jpg|بندانگشتی|250px|راست|فتح‌الله اکبر]]
سطر ۶۵ ⟵ ۶۴:
او پس از آن در کابینه‌های اول، دوم و سوم [[محمدولی خان تنکابنی]] [[سپهدار اعظم]] در سمت خود ابقاء شد و در کابینه چهارم او به سمت وزارت عدلیه منصوب گردید (۱۳۲۷ و ۱۳۲۸ ه‍. ق).<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/akbar-sepahdar-e-azam-fathallah-khan-prime-minister-of-iran-from-aban-1299-s فتح الله خان اکبر سپهدار اعظم از [[ایرانیکا]]]</ref>
 
سردار منصور در سال ۱۳۳۳ ه‍. ق به ترتیب در کابینه‌های [[عین الدوله]] و [[فرمانفرما]] وزیر عدلیه و وزیر پست و تلگراف شد و همچنین در این سال از طرف اهالی طوالش و کرگانرود به نمایندگی دوره سوم مجلس شورای ملی برگزیده شد که به جهت تصدی پست دولتی از پذیرفتن آن خودداری کرد. در سال ۱۳۳۴ ه‍. ق که [[محمدولی خان تنکابنی]] با لقب سپهسالار اعظم مجدداً رئیس الوزراءرئیس‌الوزراء شد، فتح الله خان هم با لقب سپهدار اعظم مجدداً وزیر پست و تلگراف شد. به همین خاطر در تاریخ، محمدولی خان به سپهدار تنکابنی و فتح الله خان به سپهدار رشتی نامبردارند.
 
او از سال ۱۳۳۶ ه‍. ق (۱۲۹۵ ه‍. ش) در سه کابینه [[وثوق الدوله]] وزیر داخله و وزیر جنگ شد. تا اینکه در آبان ۱۲۹۹ ه‍. ش (۱۳۳۹ ه‍. ق) فرمان ریاست الوزرایی به نام او صادر شد. لیکن کابینه او پس از سه ماه با وقوع کودتای رضا خان میرپنج (سردار سپه و رضا شاه بعدی) سقوط کرد. پس از کودتا او در سفارت بریتانیا در تهران پناهنده شد و سپس به خانه‌اش در رشت رفت، جایی که تا زمان فوت اش در سال ۱۳۱۷ بیصدا در آن زیست.
سطر ۸۹ ⟵ ۸۸:
 
[[رده:اهالی رشت]]
[[رده:خاندان اکبر]]
[[رده:درگذشتگان ۱۳۱۷]]
[[رده:درگذشتگان ۱۹۶۷ (میلادی)]]
خط ۹۸:
[[رده:نمایندگان گیلان در مجالس قانونگذاری]]
[[رده:نمایندگان مجلس ایران در دوره قاجاریان]]
[[رده:وزیران ایران]]
 
[[رده:خاندان اکبر]]