پنگان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Bahardost (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
'''ساعت آبی پنگان''' یا [[ساعت آبی]]
دربیشترمناطق [[ایران]] ازجمله [[خراسان]] تقسیم عادلانه آب درمیان کشاورزان اهمیت فراوانی دارد.از این رو برای اینکه بتوانند سهم آب هرکشاورز را به دقت تعیین کنندازواحد زمانی به نام «[[فنجان]]»استفاده می‏کنند.این واحد را با ابزاری به همین نام می‏سنجند که در هرمکان شکلی و نامی دارد.در این مقاله سعی شده است نشان داده شود که چطوردربعضی مناطق از اهمیت ساعت آفتابی کاسته شده و بیشتر از ساعت آبی(فنجان)استفاده می‏شود.همچنین درباره محاسبات مربوط به فنجان، ارتباط آن با تغییر طول شب و روز، سهم‏بری هم‏زمان از چند [[قنات]]، فرد تقسیم کننده آب و واحدهای زمانی بزرگتر و کوچکتر تحقیقاتی انجام شده که درادامه خواهند آمد.
 
'''نام پنگان'''در علوم دورةدوره اسلامی ، گاهی به طور عام به همةهمه انواع ساعتهای آبی اطلاق می شده است . در طبقه بندی علوم اسلامی ، ساخت و کاربرد پنگان و دیگر انواع ساعتهای آبی جزو علم ” [[البنکامات]] ” که از فروع علم [[هندسه]] به شمار می آمده بوده است . علم البنکامات را چنین تعریف کرده اند: علمی که با شناختن و به کار بردن ابزار آن ، زمان اندازه گیری می شود و هدف ازآن آگاهی ازاوقات نمازونیایشهای شبانه و نظروتأمل در امور مملکت و رعیت که با وقت و زمان ارتباط پیدا می کرده بوده است .کسانی که به پنگان و علم البنکامات می پرداخته اند، “[[فنجامییّن]]” لقب داشته اند .
***
 
خط ۱۰۲:
 
بین سالهای ۱۸۶۵ تا ۱۸۶۸ بزرگترین، حجیم ترین و جسیم ترین ساعت دیواری جهان، در [[کلیسا]]ی [[سن پیر]] در [[فرانسه]] نصب گردید ارتفاع ساعت ۱/۱۲ متر عرض آن ۰۹/۶ متر و ضخامتش ۷/۲ متر بوده که از ۹۰۰۰۰ قطعه تشکیل یافته . در مقابل بزرگترین ساعت، ظریف ترین ساعت دنیا فقط ۹۸/۰ میلی متر قطر دارد . تکنولوژی امروزی، انسان را قادر ساخته ساعتهای بسیار ظریف و دقیق مکانیکی و تمام الکترونیکی، کامپیوتری و حتی اتمی بسازد .
 
{{پانویس}}مقاله قنات میراث علمی و فرهنگی ایرانیان – دکتر محمد عجم همایش ملی قنات ۱۳۸۳
== جستارهای وابسته ==
* [[پنگان]]
* [[تاریخ ابزارهای زمان]]
* [[اعداد]]
* [[نگارش اعداد انگلیسی]]
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
[http://www.aftabir.com/articles/view/science_education/technical/c3c1183387267p2.php/قنات-میراث-فرهنگی-و-علمی-ایرانیان]
* تصویر خانه فنجان[http://amordadnews.com/neveshtehNamyesh.aspx?NId=6010]
 
{{پانویس}}مقاله قنات میراث علمی و فرهنگی ایرانیان – دکتر محمد عجم همایش ملی قنات ۱۳۸۳