نوگرایی: تفاوت میان نسخه‌ها

:''برای نوگرایی در هنر به مقاله [[هنر نوگرا]] و برای دوره جامعه‌شناختی که با انقلاب صنعتی آغاز شد به مقاله [[مدرنیته]] مراجعه نمایید. ''

''' نوگرایی''' یا '''مدرنیسم'''، گستره‌ای از جنبش‌های فرهنگی که ریشه در تغییرات جامعه غربی در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم دارد، را توصیف می‌کند. این واژه مجموعه‌ای از جنبش‌های هنری، معماری، موسیقی، ادبیات و هنرهای کاربردی را که در این دوره زمانی رخ داده اند،داده‌اند، در بر دارد.<ref>[[Henry Louis Gates, Jr.|Gates, Henry Louis]]. ''The Norton Anthology of African American Literature''. W.W. Norton & Company, Inc. , 2004.</ref>

نوگرایی، جریانی فکری به معنای استفاده انسان از [[دانش]]، [[فناوری]] و توان تجربی خود برای تولید، بهبود و تغییر محیط خود است. پیدایش مدرنیسم در غرب را می‌توان واکنشی بر ضد سنت و دین مسیحیت دانست.

[[تورج اتابکی]] استاد تاریخ معتقد است «تجدد یا مدرنیته که ما نام می بریممی‌بریم اشاره دارد به یک شیوه زندگی و نهادهای اجتماعی و سیاسی مرتبط با این شیوه زندگی، که تقریبا از میانه قرن شانزدهم میلادی به این سو در گوشه‌های مختلف جهان شکل گرفت. ما یک تجدد نداریم، ما تجددها داریم. یا اگر بخواهیم همسنگ فرنگی‌اش را بکار ببریم از [[مدرنتیسم]] باید استفاده کنیم تا [[مدرنیتی]]. این نگاه درحقیقت اروپامدار که تجدد یا مدرنیته را تنها یک پدیده اروپایی می داندمی‌داند و زایشگاه این مدرنیته را فرانسه قبول می کندمی‌کند مورد نظر من نیست.» به عقیده اواو نقش شرق را در تجدد نباید دستکم گرفت<ref> [http://www.bbc.co.uk/persian/world/2010/12/101204_l13_hard_talk_atabaki_4_dec.shtml تورج اتابکی: نقش شرق را در تجدد نباید دستکم گرفت], BBC Persian</ref>

* [[انسان‌محوری]]: انسان محوری به معنای باور به قدرت اندیشه انسان.

اساس [[فلسفه]] در دوران نوگرایی، انسان است. حقیقت دیگر الهامی نیست و از آسمان نمی‌آید بلکه اکتسابیست و بر روی زمین و با قوانین زمینی کشف و نه اختراع و از طریق مشاهده و آزمایش و تفکر علمی بدست می‌آید نه از راه ریاضت کشیدن و یا نزدیک شدن به خداوند. نوگرایی منادی [[خردگرایی]] است. خردگرایی را نیز در مقابل دین‌خویی تعریف میکنیممی‌کنیم. ناسوت و ملکوت و جبروت و لاهوت در فلسفه مدرن جایی ندارند، قلمرو فلسفه متجدد [[انسان‌گرایی]] و عرفی گرایی ([[سکولاریسم]]) است. در فلسفه متجدد عقل محور است نه جهل، موازین یا باید عقلی باشند یا باید اصولا نابود و نیست یا بسیار خصوصی باشند.

در فلسفه نوگرا نوع تازه‌ای از اندیشه مبتنی بر خرد نقاد جانشین ایمان مطلق می‌شود و در نتیجه عرصه فلسفه به کلی دگرگون می‌شود و دیگر جایی برای اسطوره و خرافه و دین در این عرصه باقی نمیماندنمی‌ماند.

در دوران قبل از نو گرایی علم وجود داشت و علم بسیار کار آمدی بود هیچ وقت مردم به دعا نویسی اکتفا نمی کردندنمی‌کردند. برای اثبات به آثار شیخ بهایی و ابو علی سینا مراجعه کنید.

در جامعه مدرن، مردم [[شهروند]] هستند، و به جای مکلف بودن محق هستند یعنی حقوقی دارند که این حقوق باید توسط حاکمان پرداخته شود. مثلا مردم حق دارند که آزادی اندیشه و بیان و پوشش داشته باشند و دولت وظیفه دارد این شرایط را ایجاد بکند. مردم دیگر مطیع امر رهبران نیستند بلکه این رهبرانند که مطیع امر مردم هستند و این بار این حاکمین هستند که باید بر اساس مغز مردم عمل کنند. حکومت در جامعه مدرن یک قرارداد اجتماعی است بین حاکمین و محکومین، مردم اشخاصی را انتخاب می‌کنند که آنها به ارباب خود که همان مردم باشند خدمت کنند نه اینکه حاکمین مردمی را انتخاب کنند که به اربابشان که حاکم است خدمت کنند. مفهوم دین و خدا هم اصولا هیچ کارههیچ‌کاره هستند و تنها مربوط به حوزه شخصی مردم می‌شوند، نه حوزه سیاست و اجتماع.

در عرصه هنر، نوگرایی (Modernism)، به صراحت ایدئولوژی رئالیسم (realism) را رد می‌کند و در یک رویکرد انتقادی به کارهای گذشته از طریق بازنویسی، تجدید نظر، تقلید مسخره آمیز در اشکال جدید، الحاق و تکرار به گسترش مفاهیم و خلق هنری می‌پردازد. هر چند در مورد تاریخ آغاز مدرنیسم در عرصه هنر توافق نظر بین تاریخ‌نویسان و متفکران وجود ندارد، اما به شکل خاص قرن بیستم، محمل شکوفایی و اوج مدرنیسم در هنر است..<ref>{{یادکرد وب| نشانی =http://en.wikipedia.org/wiki/Modernism عنوان = Modernism}}</ref>.

* مدرنیته، جهانی شدن و ایران، نوشته دکتر عطا هودشنیان، انتشارات چاپخش، تهران، 1381۱۳۸۱

* [http://goftemanandishe.ir/%D8%B3%D9%86%D8%AAسنت-%D9%88و-%D8%AA%D8%AC%D8%AF%D8%AFتجدد/ سنت و تجدد]