جنبش استقلال‌طلبی هند: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خط ۱:
{{ویکی‌سازی}}
'''جنبش استقلال هند'''، سلسله‌ای از انقلابات بود که توسط مردم [[هندوستان]] و در جنگ با [[امپراتوری بریتانیا]] بر سر استقلال سیاسی هند صورت گرفت. جنبش از شورش ۱۸۵۷ میلادی شروع شد و در اواسط دههٔ ۴۰ میلادی با «جنبش خروج از هند» به رهبری [[مهاتما گاندی]] و تسخیر هند بریتانیا توسط [[ارتش ملی هند]] به رهبری [[سوبهاش چاندرا بوز]] اوج گرفت. آزادی نهایی بالاخره در ۱۵ اوت [[۱۹۴۷ (میلادی)|۱۹۴۷ میلادی]] ممکن شد.
عبارت جنبش استقلال هند، قلمروی وسیعی همچون سازمان‌های سیاسی، فلسفه‌ها و عقاید متفاوت و جنبش‌ها را در برمی گیرد که همگی یک هدف مشترک داشتند و آن پایان دادن به حکمرانی [[کمپانی هند شرقی]] و استیلای امپراطوری بریتانیا در بخش‌های جنوب آسیا بود. جنبش استقلال، کمپین‌های مختلف ملی و منطقه‌ای، تلاش‌ها و تلاطم بسیاری را تجربه کرده است که برخی از آنها بدون خشونت و برخی دیگر خشونت آمیز بوده‌اند.
 
مبارزات این جنبش با بسیاری از وقایع تاریخی و یگانه شناخته می‌شود. برای مثال اولین و بزرگ‌ترین مقاومت غیرخشونت آمیز توده‌ای که در آن ۵۰ میلیون نفر از [[۱۹۱۸ (میلادی)|۱۹۱۸ میلادی]] تا [[۱۹۴۵ (میلادی)|۱۹۴۵ میلادی]] به رهبری مهاتما گاندی شرکت کردند.
 
عبارتاین جنبش استقلال هند، قلمرویقلمرو وسیعی همچون سازمان‌های سیاسی، فلسفه‌ها و عقاید متفاوت و جنبش‌ها را در برمی گیرد که همگی یک هدف مشترک داشتند و آن پایان دادن به حکمرانی [[کمپانی هند شرقی]] و استیلای امپراطوری بریتانیا در بخش‌های جنوب آسیا بود. جنبش استقلال، کمپین‌های مختلف ملی و منطقه‌ای، تلاش‌ها و تلاطم بسیاری را تجربه کرده است که برخی از آنها بدون خشونت و برخی دیگر خشونت آمیز بوده‌اند.
 
در طول چهل و پنج سال اول قرن نوزدهم، رام موهان روی آموزش و پرورش مدرن را به مردم هند معرفی کرد. [[ویوکاناندا|سوامی ویوکاناندا]] توانست فرهنگ غنی هند را در پایان قرن نوزدهم به غرب بشناساند. بسیاری از رهبران سیاسی کشور در قرن ۱۹ و بیست همچون مهاتما گاندی و سوبهاس چاندرا بوس از آموزه‌های [[ویوکاناندا|سوامی ویوکاناندا]] متاثر بوده‌اند. بنابر اظهارات [[سبهاش چندر بوس|سوبهاس چاندار بوس]] که مهمترین طرفدار مبارزه مسلحانه برای استقلال هند بود، سوامی ویوکاناندا " خالق هند مدرن " بود و مهاتما گاندی در مورد وی می‌گوید که تاثیر آموزه‌های سوامی، عشق او (گاندی) را به کشورش هزار برابر کرده است. نوشته‌های او الهام بخش نسلی بود که برای آزادی می‌جنگیدند. سال‌ها بعد از مرگ [[سری اوروبیندو]]، [[رابیندرانات تاگور]] به نویسنده بزرگ فرانسوی [[رومن رولان]] گفت " اگر می‌خواهید هند را به درستی بشناسید، نوشته‌های ویوکاناندا رو مطالعه کنید در آنها همه چیز مثبت است و هیچ چیزی منفی وجود ندارد".
سطر ۱۵ ⟵ ۱۹:
[[پرونده:Clive.jpg|بندانگشتی]]
[[پرونده:Tipu death.jpg|بندانگشتی]]
تاجران اروپایی نخستین بار با ورود کاوشگر [[پرتقالی]] به نام [[واسکو دو گاما]] در سال [[۱۴۹۸ (میلادی)]] در بندر [[کالیکوت]]، به منظور بررسی شرایط خرید و فروش ادویه سود آور، به سواحل هندوستان رسیدند. تنها یک قرن بعد از آن، هلندی‌ها و انگلیسی‌ها چندین پایگاه مرکزی تجاری را در شبه قاره هند تاسیس کردند، که نخستین آن‌ها یک پایگاه تجاری انگلیسی بود که در سال ۱۶۱۲ و در سورات شکل گرفت. بعد از قرن ۱۷ و اوایل قرن ۱۸، بریتانیا از نظر نظامی پرتقال و هلند را شکست داد، ولی همچنان با فرانسوی‌ها که قصد داشتند در شبه قاره برای خودشان پایگاهی تاسیس کنند مخالفت می‌کرد. سقوط [[امپراتوری مغول]] در نیمه اول قرن ۱۸ فرصتی را برای بریتانیا فراهم کرد که پایگاه محکمی را در سیاست هند برای خود ایجاد کنند. بعد از [[نبرد پلاسی]] در ۱۷۵۷ که در آن ارتش بنگال [[کمپانی هند شرقی]] تحت فرماندهی [[رابرت کلیو]]، موفق شد [[سیراج اود دالا]]، [[نواب بنگال]]، را شکست دهد، توانست خود را به عنوان بازیگر اصلی در امور هند معرفی کرده، و مدت کوتاهی بعد، پیرو [[جنگ بوکسار]] در ۱۷۶۴، حقوق اداری مناطق [[بنگال]]، [[بیهار]] و [[اوریسا|اودیسا]] را به دست آورد. بعد از شکست [[تیپو سلطان]] بخش اعظم هند جنوبی، یا مستقیماً تحت قانون انجمن قرار گرفتند و یا در یک اتحادیه تابعه، به صورت بخش‌هایی که توسط شاهزاده اداره می‌شد، تحت کنترل سیاسی غیر مستقیم انجمن بودند. انجمن پس از چندین بار شکست دادن مناطقی که توسط [[امپراتوری ماراتها|امپراتوری ماراتا]] اداره می‌شد توانست کنترل آن‌ها را نیز به دست‌آورددست آورد. پنجاب در سال ۱۸۴۹، بعد از شکست ارتش‌های سیک در اولین (۱۸۴۵-۱۸۴۶) و دومین (۴۹-۱۸۴۸) [[جنگ آنگلو-سیک]]، ملحق شد.
 
در سال ۱۸۵۳، بخشی از دستورالعمل‌ها و قوانین انگلیس، در مدارس هند پیاده شد. نخبگان هندویی که در مغرب زمین تحصیل کرده بودند به دنبال راهی بودند تا آیین هندو را از شیوه‌های اجتماعی بحث انگیز شامل سیستم طبقاتی وارنا، ازدواج کودکان و ساتی پاک کنند. جوامع ادبی و نیز اجتماعاتی برای بحث و مناظره در [[کلکته]] و [[بمبئی]] شکل گرفتند که به پایگاهی برای مباحثات سیاسی باز تبدیل شدند.
سطر ۱۴۵ ⟵ ۱۴۹:
 
[[پرونده:Bhagat Singh Sukh Dev Raj Guru.jpg|بندانگشتی]]
در سال ۱۹۰۵ طی مراسم [[جشن دوسهرا]]، [[وینایاک دامودار]] سوارکار یک آتش بازی از کالاها و لباس‌های خارجی را سازماندهی کرد. او به همراه دانشجویان و دوستانش یک گروه سیاسی به نام [[آبیناو بارات]] را تشکیل داد. وینایاک کمی بعد به دلیل فعالیتهایش از دانشگاه اخراج شد اما با اینحال اجازه برگزاری امتحانات دوره لیسانس به او داده شد. او پس از اینکه به کالج حقوق (قانون) در وینایاک لندن ملحق شد، در [[ایندیا هاوس]] در بارات باوان سکنی گزید. ایندیاهاوس که توسط [[پاندیت شیامجی]]، فعال سیاسی و اجتماعی تبعیدی سازماندهی شده بود، مرکزی پیشرفته برای فعالیت هایفعالیت‌های سیاسی دانشجویان بود. سوارکار به زودی جامعه هندی را جهت کمک به سازماندهی هم شاگردیهای هندیش با هدف نبرد برای تکامل قطع وابستگی ازراه انقلاب پیداکرد. سوارکار مشغول مطالعه شیوه‌های انقلابی بود و با فردی کهنه کار از انقلاب روسیه سال ۱۹۰۵ در تماس بود. او دفترچه دستورالعمل ساخت بمب و سایر شیوه‌های جنگ‌های چریکی را بین دوستانش پرینت و منتشر کرد. در سال ۱۹۰۹، مادان لال دینگرا، دنباله رو سرسخت و دوست سوارکار، MP بریتانیائی، سر کورزون وایل را دریک تجمع ترور کرد. عملکرد دیگرا باعث تحریک جدال و ستیز در بریتانیا و هند شد، و این به نوبه خود باعث برانگیختن تحسین و اعتراض شد. سوارکار مقاله‌ای منتشرکرد که طی آن کشتار را تصدیق کرده و تلاش کرد به شکل سیاسی و برای دفاع قانونی از دینگرا حمایت و پشتیبانی فراهم کند. در جلسه‌ای که هندی‌ها برای اعتراض به اعمال دینگرا فراخوانده شده بودند، سوارکار با نیت اعتراض مخالفت کرد و وارد منازعه‌ای داغ و مشاجره‌ای خشمگین با سایر ملازمان شد. محاکمه‌ای سری و محدود و محکومیتی که رای آن مجازات اعدام برای دینگرا بود، فریاد و مخالفت را بین دانشجویان هندی و کمیته سیاسی برانگیخت. سوارکار که در مقابل رای به شدت مخالفت می‌کرد، با مسئولین بریتانیائی در ادعای جنازه دینگرا به دنبال اعدام او مخالفت کرد. سوارکار دینگرا را به عنوان قهرمان و شهید نامید و با شدت بیشتری شروع به تشویق انقلاب کرد. سوارکار در لندن جامعه هندی آزاد(FIS) را پیدا کرد و در دسامبر ۱۹۰۶ شاخه‌ای از جامعهٔ آبیناو بارات را باز کرد. این تشکیلات تعدادی دانشجوی هندی رادیکال شامل باپات P.M، آیر V.V.S. ، [[مادانلال دینگرا]] و [[ویرندرانات کاتوپادایا]] ایجاد کرد. سوارکار مدتی در پاریس زندگی کرد و پس از رفتن به لندن به دفعات از شهر دیدن می‌کرد. وقتی که تحصیلدار ناسیک، A.M.T.Jackson توسط جوانی تیرخورد، سرانجام وییر سوارکار وارد شبکه مسئولین بریتانیائی شد. او با ذکر ارتباطش با ایندیا هاوس در قتل درگیر شد. سوار کارد در۱۳ ماه مارس ۱۹۱۰در لندن دستگیر و به هند فرستاده شد. وقتی کشتی S.S Morea در هشتم ژوئیه ۱۹۱۰ به بندر مارسلس رسید، سوارکار از سلولش به سمت پنجره کشتی فرار کرد و به داخل آب شیرجه زد، او با امید اینکه دوستش در ساحل بوده و او را سوار ماشینش کند، به سمت ساحل شنا کرد. اما دوستش دیر به آنجا رسید، و آژیرکه صدا کرده بود، باعث شد سوارکار دوباره دستگیر شود. سوارکار طی محاکمه اش به ۵۰ سال زندان محکوم شد و در۴ ژوئیه۱۹۱۱ به زندان سلولی بدنامی در جزایر آندامان و نیکوبار منتقل شد. در دوم ماه مه ۱۹۲۱ برادران سوارکار به زندانی در راتناجیری و پس از آن به زندان مرکزی یراودا منتقل شدند. او سرانجام در ۶ ژانویه ۱۹۲۴ تحت محدودیتهای شدید و سخت آزاد شد- او نباید محدوده تناجیری را ترک می‌کرد و از انجام فعالیتهای سیاسی برای مدت ۵ سال آینده منع شده بود. اما محدودیت هایمحدودیت‌های سیاسی در فعالیتهای او تازمانی که استقلال استانی (ایالتی) در سال ۱۹۳۷ داده شد، اعمال نشد.
 
حزب گادار از خارج از کشور به فعالیت می‌پرداخت و با انقلابیون در هند همکاری می‌کرد. این حذب در کمک به انقلابیون داخل هند برای دستیابی به جنگ‌افزارهای خارجی بسیار تأثیر گذار بود. پس از جنگ جهانی اول، فعالیت‌های انقلابیون به تدریج کاهش یافت زیرا آنها به دلیل دستگیری رهبران برجسته، فشارهای عمده‌ای را تحمل می‌کردند. در دههٔ ۱۹۲۰، برخی از فعالیت‌های انقلابی شروع به سازماندهی مجدد کردند.
سطر ۲۲۱ ⟵ ۲۲۵:
{{پانویس|۳۰em}}
 
== Furtherبرای readingمطالعه ==
{{چپ‌چین}}
* Brown, Judith M. ''Gandhi's Rise to Power: Indian Politics ۱۹۱۵–۱۹۲۲'' (Cambridge South Asian Studies) (۱۹۷۴)
سطر ۲۶۱ ⟵ ۲۶۵:
{{جنبش استقلال هند}}
 
[[رده:جنبش استقلال هند]]
[[رده:تاریخ بنگلادش]]
[[رده:تاریخ پاکستان]]
[[رده:تاریخ جنبش‌های اجتماعی]]
[[رده:جنبش استقلالتاریخ هند]]
[[رده:هند مستعمراتی]]