رباخواری: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات:افزودن الگو ناوباکس {{قرض}}+املا+مرتب+تمیز (۸.۸) |
اصلاح ارقام برچسب: افزودن پیوند بیرونی به جای ویکی‌پیوند (پخ) |
||
خط ۱:
[[پرونده:Christ drives the Usurers out of the Temple.jpg|چپ|بندانگشتی|200px|عیسی مسیح رباخواران را از معبد بیرون می‌کرد.]]
'''رباخواری''' به عمل دریافت [[ربا]] گفته میشود که معمولاً به صورت شغل در جوامع گذشته و امروزی می‌باشد و فرد رباخوار با دریافت وصیغه و تضمین از فرد وام‌گیرنده، به وی به جنس یا پول وام با بهره می‌دهد. گاهی اوقات ربا به معنی سود بیش از حد و گاهی به عنوان هر نوع سودی در نظر گرفته میشود. به صورت تاریخی در جوامع مسیحی و اسلامی گرفتن هر نوع سودی بر روی پول ممنوع بوده است. مذمت رباخواری در بسیاری متون در بسیاری کشورها یافت میشود. مهمترین تغییر در تاریخ رباخواری در کشورهای غربی در سال ۱۵۴۵ میلادی توسط هنری هشتم صورت گرفت که بر اساس آن گرفتن سود بر روی پول آزاد گردید.<ref>Eisenstein, Charles: Sacred Economics: Money, Gift, and Society in the Age of Transition</ref>
== ربا ==
{{اصلی|ربا}}
خط ۶:
== تاریخچه ==
تاریخ رباخواری به هزاران سال پیش از میلاد باز می‌گردد. در زمانهای گذشته بانک به معنی فعلی وجود نداشت و از این رو بیشتر رباخواران افراد حقیقی بودند که اموال خود را به صورت وام با سود به بقیه میدادند. در این زمان هر کس که مایل بود میتوانست این کار را انجام دهد. در امپراطوری روم سود معمولا بین ۴ تا ۱۲ بود ولیکن سودهای بالاتر به اندازه ۲۴ و ۴۸ نیز گاهی وجود داشت. دلیل اینکه سودها همه مضرب ۴ بودند ممکن است به ضعف رومیان در ریاضیات و یا استفاده از اعداد رومی مرتبط باشد. در این زمان معمولا رباخواران بزرگ افراد بسیار ثروتمند بودند که حاضر بودند ریسک کرده و پول خود را برای سود بیشتر وام دهند. به دلیل سود بالای این وامها و افزایش مالیاتها در آخرین روزهای امپراطوری روم یک طبقه کارگر دائم به نام "سرف (Serf)" در این امپراطوری ایجاد شد که تفاوت زیادی با بردگی نداشت. اولین شورای نیقیه که مسیحیت را به عنوان مذهب رسمی امپراطوری روم برگزید گرفتن هرنوع سود را برای روحانیون ممنوع کرد.
[[ویل دورانت]] در این‌باره می‌نویسد:
خط ۴۲:
[[ژوستنین]] در قانون‌گذاری معروف خود، نسبت ۱۲ درصد را تنها برای تاجران و مانند آنان، جایز دانست در حقّ دیگر قشرها، دستور داد تا از ۴ درصد بیشتر نباشد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=934&articleID=631436|عنوان=تاریخچه ربا و رباخواری در جهان|تاریخ بازبینی=۱ دسامبر ۲۰۱۲}}</ref>
== در یهودیت==
در [[تورات]] اخذ سود از یهودیان منع شده است ولیکن ممنوعیتی برای اخذ سود از غیریهودی وجود ندارد.
{{quotation| تو نباید از برادر خود سود بگیری، سود پول، سود غذا، سود هر چیزی که با سود قرض داده میشود. ولیکن از یک غریبه میتوانی سود بگیری، ولیکن از برادر خود نمیتوانی سود بگیری. -[[سفر تثنیه]]، ۲۳:۱۹-۲۰}}
از این رو اسرائیلیها از افراد غریبه که در بین آنها زندگی میکردند سود اخذ میکردند ولیکن نسبت به بقیه افراد قوم اسرائیل نمیتوانستند سود بگیرند. در زمانهایی که برخوردهای منفی بین یهودیان و غیریهودیان ([[جنتیل]]ها) در کشورهای مختلف شدت میگرفت یهودیان از بسیاری شغلها منع میشدند. ولیکن به دلیل اینکه گرفتن سود بر روی پول در دینهای اسلام و مسیحیت ممنوع بودند بسیاری از یهودیان به این شغلها گرویده میشدند.
{{quotation|ظلم مالی به یهودیان در مناطقی بود که مردم از آنها متنفر بودند، اگر یهودیان برای مقابله به مثل شروع به اخذ ربا از غیریهودیان میکردند، دشمنی مردم با آنان شدت میافت. از این رو یهودیان جزئی از یک سیکل بد شدند. مسیحیان بر اساس کتاب مقدس گرفتن سود را ممنوع کرده بودند و از سال ۱۱۷۹ میلادی هر کس که به این شغل مشغول بود طرد میشد. معمولا تصمیم گیران کاتولیک شدیدترین قوانین مالی را بر یهودیان اعمال میکردند. یهودیان به شغلی که برای مسیحیان ممنوع شده بود روی میاوردند و از این رو با شغل تنفرآمیز رباخواری عجین شدند.<ref> Johnson, p. 174.</ref>}}
در انگلستان به طور مثال در سال ۱۱۸۹ بدهکاران به جنگجویان صلیبی ملحق شدند و یهودیان لندن را قتل عام کردند. در سال ۱۲۷۵ میلادی ادوارد اول اخذ ربا را ممنوع کرد و آن را مساوی با کفر دانست. بسیاری یهودیان انگلیسی دستگیر شدند و ۳۰۰ نفر از آنان اعدام گردیدند. در سال ۱۲۹۰ تمامی یهودیان از انگلستان اخراج شدند.
== در مسیحیت ==
عهد جدید در چندین قسمت به رباخواری اشاره میکند. انجیل متی ۲۵:۲۷ و لوقا ۱۹:۲۲ دارای اشاراتی به رباخواری هستند. در انجیل متی ۵:۴۲ و لوقا ۶:۳۴ عیسی به دادن کمک مالی به افراد نیازمند و بخشش بدهیها توصیه میکند.
[[پرونده:Christ drives the Usurers out of the Temple.jpg|بندانگشتی|عیسی مسیح رباخواران را از معبد اورشلیم بیرون میکند، لوکاس کاراناش، مصائب مسیح و مسیح دجال.]]
== رباخواری در اسلام ==
در قرآن چندین بار به رباخواری اشاره شده است. در سوره بقره رباخواری به شدت مورد انتقاد قرار گرفته است.
در [[فقه]] اسلامی رباخواری به شدت نهی شده، بطوریکه [[گناه]] یک درهم ربا را بیشتر از هفتاد بار [[زنای با محارم]] دانسته‌اند.<ref>شرح لمعه، ۱۹۸؛ مختصر النافع، ۲۱۱</ref> [[حقوق موضوعه|قوانین موضوعه]] ایران هم ربا را [[جرم]] محسوب می‌کنند.<ref>ماده ۵۹۵ قانون مجازات اسلامی</ref>▼
{{quotation|كسانى كه ربا مىخورند، (از گور) برنمىخيزند مگر مانند برخاستن كسى كه شيطان بر اثر تماس، آشفتهسرش كرده است. اين بدان سبب است كه آنان گفتند: (داد و ستد صرفاً مانند رباست.) و حال آنكه خدا داد و ستد را حلال، و ربا را حرام گردانيده است. پس، هر كس، اندرزى از جانب پروردگارش بدو رسيد، و (از رباخوارى) باز ايستاد، آنچه گذشته، از آنِ اوست، و كارش به خدا واگذار مىشود، و كسانى كه (به رباخوارى) باز گردند، آنان اهل آتشند و در آن ماندگار خواهند بود. - قرآن، سوره بقره، آیه ۲۷۵}}
{{quotation|اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از خدا پروا كنيد؛ و اگر مؤمنيد، آنچه از ربا باقى مانده است واگذاريد.و اگر (چنين) نكرديد، بدانيد به جنگ با خدا و فرستاده وى، برخاستهايد؛ و اگر توبه كنيد، سرمايههاى شما از خودتان است. نه ستم مىكنيد و نه ستم مىبينيد. - قرآن، سوره بقره، آیه ۲۷۸-۹}}
▲از این رو در [[فقه]] اسلامی رباخواری به شدت نهی شده، بطوریکه [[گناه]] یک درهم ربا را بیشتر از هفتاد بار [[زنای با محارم]] دانسته‌اند.<ref>شرح لمعه، ۱۹۸؛ مختصر النافع، ۲۱۱</ref> [[حقوق موضوعه|قوانین موضوعه]] ایران هم ربا را [[جرم]] محسوب می‌کنند.<ref>ماده ۵۹۵ قانون مجازات اسلامی</ref>
== قوانین ایران ==
سطر ۵۴ ⟵ ۶۶:
== منابع ==
{{پانویس}}
{{یادکرد-ویکی
|پیوند = https://en.wikipedia.org/wiki/Usury
|عنوان = Usury
|زبان = انگلیسی
|بازیابی = ۲۸ مرداد ۱۳۹۳.
}}
{{قرض}}
[[رده:بهره (پول)]]
| |||