مفتون بردخونی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خنثی‌سازی ویرایش 13229275 توسط Mohammad760 (بحث)
ابرابزار
خط ۹:
| تاریخ تولد =۱۲۷۶ خورشیدی
| محل تولد =([[بردخون]])
| والدین = سید علی‌اکبر، زبیده
| تاریخ مرگ =۱۳۴۱ خورشیدی
| محل مرگ =([[کورک]])
خط ۲۱:
|بنیانگذار =
| پیشه =
| سال‌های نویسندگی =
|سبک نوشتاری =
|کتاب‌ها =[[مثنوی]] لیلی و مجنون، [[کشکول]] حسینی
خط ۲۹:
|دیوان اشعار =هدیةالعشاق
|تخلص =[[مفتون]]
|فیلم‌فیلم (های) ساخته بر اساس اثر(ها)=
| همسر =
| شریک زندگی =
خط ۴۰:
|علت شهرت =[[دوبیتی‌سرایی]]
| تأثیرگذاشته بر =
| تأثیرپذیرفته از =
| وب‌گاه =
|گفتاورد =
|امضا =
}}
[[پرونده:Maftoon.b.jpg|230px|چپ]]
'''سید بهمنیار حسینی''' متخلص به [[مفتون]] و مشهور به '''مفتون بردخونی''' (''مفتون دشتی'') فرزند سید علی‌اکبر، شاعر [[دوبیتی]]‌سرا، متولد ۱۲۷۶ خورشیدی در [[بردخون]] از نواحی منطقه قدیمی [[منطقه دشتی|دشتی]] که امروزه شهری از توابع [[شهرستان دیر]] در [[استان بوشهر]] می‌باشد.
 
وی در سن ۶۵ سالگی به سال ۱۳۴۱ هجری خورشیدی درگذشت. پس از دوبیتی‌های [[فایز دشتی]] شاعر هم‌دیارش دوبیتی‌هایش در [[فرهنگ عامه]] جنوب بخصوص [[استان بوشهر]] جایگاه خاصی دارد.
دوبیتی‌های او از بیشتر دوبیتی‌سرایان جنوب به درک عامه نزدیکتر و در گفتار از سهولت بیشتری برخوردار است. دوبیتی زیر به جهت اشاره به زادگاه و وطنش بردخون و بیان درد جنوبی بیشتر بر سر زبان‌هاست:
 
خط ۵۶:
::::::{{نستعلیق|ز مفتون [[بردخون]] بیت الحزن شد}}
 
== زندگی‌نامه ==
سید بهمنیار (آغا بهمنیار) حسینی فرزند سید علی‌اکبر، زاده ۱۳۱۵ هجری قمری (۱۲۷۶ خورشیدی) و متخلّص به مفتون، از سادات خطّه جنوب ایران (بردخون) می‌باشد.
نام پدر او علی‌اکبر و نام مادرش زبیده بود؛ در بردخون به دنیا آمد. آغا بهمیار از جوانی کسب کمال و معرفت کرد و استعداد فطری خود را بروز داد و به ساختن اشعار پرداخت. پس از چندی از بردخون به آبادیبه‌آبادی [[کورک (دیر)|کورک]] (واقع در شش فرسنگی جنوب غربی بردخون) مهاجرت نمود و تا آخر عمر درآنجا زیست و در همان جا در گذشت؛ جسد او چند سالی در گورستان کورک به امانت گذاشته شد وسپس به کشور [[عراق]] منتقل و در [[وادی‌السلام]] آنجا به خاک سپرده شد.
 
مفتون هفت فرزند، سه پسر و چهار دختر داشت. پسر اول او علی‌اکبر، و دومی علی‌اصغر که هر دو در زمان حیات پدر درگذشتند. سومین پسر که در سال ۱۳۲۶ خورشیدی به دنیا آمد به یاد و احترام نخستین فرزند ازدست‌رفته (علی‌اکبر) نامش را علی‌اکبر گذاشتند که هم اکنون در [[بندر دیر]] زندگی می کندمی‌کند.
نام دختران مفتون به ترتیب تقّدم: نرگس، معصومه، خدیجه، مرضیه می‌باشند. از این چهار دختر، معصومه و خدیجه در قید حیاتند.
 
 
از سوانح تاثربرانگیز زندگی شاعر مرگ دو فرزندش در جوانی بود. علی‌اکبر در سال ۱۳۵۵ هجری قمری داغ در دل پدر نهاد و به همین مناسبت قطعه شعری در قالب رباعی سرود:
 
{{شعر}}
{{ب|ای قبر گلی که در میان خار است|
پیوسته دو چشم باغبان خون بارخون‌بار است}}
{{ب|هر کس که سوال نام وتاریخش کرد|
بر گو که علی اکبر بهمنیار است}}
سطر ۸۰ ⟵ ۷۹:
{{ب|یک گلشن مهر و حسن اخلاق|
تاراج به صرصر خزان رفت}}
{{ب|مانند ستاره ایستاره‌ای سحرگاه|
تابید و ز چشم دوستان رفت}}
{{ب|در اول عمر، علی اصغر|
سطر ۸۶ ⟵ ۸۵:
{{پایان شعر}}
 
== اشعار و آثار ==
مفتون شاعری دوبیتی‌سراست که بیشتر آوازه او مرهون همان [[دوبیتی]] است اما در [[غزل]]، [[قصیده]]، [[مثنوی]] و دیگر قالب‌های شعری نیز طبع آزمایی کرده‌است. شهرت شاعری مفتون در جنوب تا بدان‌جا است که دوش به دوش فایز دشتی حرکت می‌کند بدیهی است که فایز و مفتون به دلیل درد مشترک و دلسوختگی جنوب نشینی و احساسات داغ و آفتاب‌زده شاعرانه خود به زبانی نزدیک به هم دست یافته‌اند اما روانی و زلالی تشبیهات اشعار فایز دشتی سروگردنی از تصویرهای شعری مفتون بلندتر است. امروزه [[شروه]]‌خوانان جنوب بیشتر از شعرهای فایز و مفتون بهره می‌برند. در شعر او -بخصوص دوبیتی‌هایش- سادگی و روانی همراه با استعاره موج می‌زند.<ref name=bushehrws.com.M>[http://www.bushehrws.com/feed_5229.html مرجع جامع بوشهرشناسی، زندگینامه مفتون بردخونی]</ref>
 
به گفته منتقدان و شارحان، در اشعار مفتون تكرارتکرار فراوان لفظ‌ها و تعابیر، يعنییعنی تكرارتکرار يكیک معنی در لفظ هایلفظ‌های گوناگون زيادزیاد به چشم می‌خورد؛ مانند شكستنشکستن عهد و وفا، رسم وفاداری، جور و جفا؛ به هر رو در خصوص تأثیر و احياناًاحیاناً تقليدتقلید مفتون از ديگردیگر شعرای قبل از خود، گفتنی زيادزیاد است ولی هر چه باشد، ترانه‌های گرم او با زبان شروه در زبان مردم خطه استان بوشهر فراوان نقل می‌شود.<ref>«پژوهش در آثار، افكارافکار و اشعار مفتون بردخونی»، عبدالحسن احمدی ريشهری،ریشهری، چاپ ولی‌عصر بوشهر، صفحه ۵۶</ref>
 
=== آثار ===
وی بیشتر در دوبیتی طبع آزمایی کرده است گر چه مثنوی لیلی و مجنون او بسیار زیبا می‌باشد ولی شهرتش بیشتر بخاطر دوبیتی‌هایش می‌باشد. وی غزل را نیکو می‌سرود و در این زمینه شدیداَ تحت تأثیر سعدی و بیشتر حافظ بود که شاهد بر این مدعا دیوان ایشان معروف به هدیةالعشاق است. او علاوه بر این صاحب کشکولی بنام حسینی است که نسخه ناقصی از آن موجود می‌باشد در قسمتی از این کشکول نسبت خود را به شاه فرج‌الله ملقب به [[امیر دیوان]] می‌رساند.<ref name=bushehrws.com.M>[http://www.bushehrws.com/feed_5229.html مرجع جامع بوشهرشناسی، زندگینامه مفتون بردخونی]</ref>
 
مهمترينمهمترین آثار مفتون، علاوه بر کتاب کشکول، مجموعه كوچكکوچک اشعار اوست بنام هديةالعشاقهدیةالعشاق كهکه شامل دوبيتی،دوبیتی، رباعی، غزل، مثنوی و تعدادی قصايدقصاید از وی به يادگاریادگار مانده كهکه ايناین آثار اوج انديشهاندیشه ادبی و قريحهقریحه شاعری او را نشان می‌دهد.<ref>«پژوهش در آثار، افكارافکار و اشعار مفتون بردخونی»، عبدالحسین احمدی ريشهری،ریشهری، چاپ ولی عصر بوشهر، صفحه ۱۷.</ref>
 
===نمونه هاینمونه‌های اشعار ===
'''دوبیتی‌ها:'''
{{شعر}}
{{ب|مــــــرامرا تا دیده برروی تو باز است|
تنم چون شمع در سوز و گداز است}}
{{ب|قدت کـــــــوتاهکوتاه همچون عمر مفتون|
ولی زلفت چو امیـــــــدمامیدم دراز است}}
{{پایان شعر}}
 
 
{{شعر}}
{{ب|پس از مــرگممرگم تو با یاران دلخواه|
گـــذرگذر بر تربتم آرید نــــــــــانا گاه}}
{{ب|بگو بــــــــابا آن رفیقان رفت مفتون|
بـــــــــــــهبه امید دراز عمر کوتاه<ref name=bushehrws.com.M>[http://www.bushehrws.com/feed_5229.html مرجع جامع بوشهرشناسی، زندگینامه مفتون بردخونی]</ref>}}
{{پایان شعر}}
 
 
{{شعر}}
{{ب|به ما ای دوست ننمایی اگر رخ|
به هجرت جان سپارم ای پری‌رخ}}
{{ب|يقينیقین جان آيدآید اندر جسم مفتون|
به خاكمخاکم گر گشایی برقع از رخ}}
{{پایان شعر}}
 
 
{{شعر}}
{{ب|دلم شد شرحه شرحه از غم ياریار|
به چشمم بی رخش خار است گلزار}}
{{ب|بت مفتون نمی كردینمی‌کردی فراموش|
نه چشم و دل، نه در خواب و نه بيداربیدار}}
{{پایان شعر}}
 
'''قسمتی از یک غزل:'''
{{شعر}}
{{ب|آن كهکه از هجر ياریار بی تاب است|
جاری از ديدگاندیدگان او آب است}}
{{ب|حال هجران كشيدهکشیده كیکی داند|
آن كهکه در عينعین وصل در خواب است...}}
{{ب|... وصل جانان بود چو آب حیات|
لیک مفتون وصال کمیاب است<ref>«پژوهش در آثار، افكارافکار و اشعار مفتون بردخونی»، عبدالحسین احمدی ريشهری،ریشهری، چاپ ولی‌عصر بوشهر، صفحه ۱۶۵.</ref>}}
{{پایان شعر}}
 
== پانویس و منابع ==
{{پانویس}}
* شعر دشتی و دشتستان؛ عبدالمجید زنگویی.
* شرح حال شعرای دشتستان بزرگ؛ هیبت‌الله مالکی (۱۳۶۹).
* [http://dlib.ical.ir/site/catalogue/819647 «پژوهش در آثار، افكارافکار و اشعار مفتون بردخونی»]، عبدالحسین احمدی ريشهری،ریشهری، ناشر و صاحب‌امتیاز: سید عبدالرضا قاسمی زاده، شابک: ۳-۰۰۴۲-۰۶-۹۶۴، چاپ ولی‌عصر بوشهر (۱۳۸۱).
* [http://www.bushehrws.com/feed_5229.html مرجع جامع بوشهرشناسی، زندگینامه مفتون بردخونی]
* [http://shahnya.blogfa.com/post-19.aspx فرهنگ و ادب بوشهر، مفتون بردخونی را بیشتر بشناسیم]
 
== پیوند به بیرون ==
* کنگره ملی بزرگداشت مفتون بردخونی قرار است در ۱۲ آذر ۱۳۹۳ برگزار شود: [http://api.khabarfarsi.net/ext/9494978?utm_source=bordekhoun.blogfa.com&utm_medium=Easy%20Ticker&utm_campaign=Widget معرفی شخصیت و آثار مفتون بردخونی به نسل جوان ضروری است ] جمهوری اسلامی
 
{{ادبیات فارسی}}
سطر ۱۵۷ ⟵ ۱۵۳:
[[رده:بخش بردخون]]
[[رده:شاعران دوبیتی‌سرا]]
[[رده:زادگان ۱۲۷۶ ]] [[رده:درگذشتگان ۱۳۴۱ ]] [[رده:شاعران اهل ایران]]
[[رده:مدفونان در قبرستان وادی السلام]]