حسن عسکری: تفاوت میان نسخهها
[نسخهٔ بررسینشده] | [نسخهٔ بررسینشده] |
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
Peni10tamin (بحث | مشارکتها) |
Mohamad61.20 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۴:
با این حال فشارها و محدودیتها برای حسن عسکری به این جهت که در آن دوران [[شیعه]] به صورت یک قدرت عظیم در [[عراق]] درآمده بود (و این باعث میشد حاکمین احساس خطر کنند) {{مدرک}} بیش از دیگران بود.
همچنین دودمان عباسی، طبق روایات فراوان و [[متواتر]] میدانستند، [[مهدی]] که از بین برنده حکومتهای باطل و برپاکننده حق است، فرزند حسن عسکری خواهد بود. این موضوع باعث شده بود تا حکومت عباسی به شدت وی را تحت کنترل قرار دهد. به طوریکه حسن را مجبور کرده بوند، هر [[دوشنبه]] و [[پنجشنبه]] در دربار حاضر شود.<ref>مناقب، ابن شهرآشوب، جلد ۴، صفحه ۴۳۴{{سخ}}دلائل الامامه، محمد بن جریر طبری، صفحه ۲۲۶{{سخ}}بحار الانوار، علامه مجلسی، جلد ۵۰، صفحه ۲۵۱</ref> همچنین [[معتز]] به این مقدار هم کفایت نکرده و او را زندانی کرد (حتی نقشه قتل حسن عسکری را کشیده بود که مرگ زود هنگام این مهلت را به او نداد<ref>بحار الانوار، علمه مجلسی، جلد ۵۰، صفحه ۲۵۱</ref>).
== اصحاب ==
[[شیخ طوسی]] تعداد شاگردان حسن عسکری را بیش از ۱۰۰ نفر ثبت کردهاست.<ref>رجال، شیخ طوسی، نجف، المکتبة الحیدریة، ۱۳۸۱، صفحه ۴۲۷ به بعد.</ref>▼
مشهورترین اصحاب و راویان او عبارتاند از<ref>سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، صفحه ۶۲۷</ref><ref>منتهی الآمال، شیخ *عباس قمی، جلد ۲، صفحه ۴۱۴ تا ۴۱۶</ref>:▼
* ''ابو عمرو [[عثمان بن سعید]] عَمری'' (نائب اول مهدی)▼
* ''[[احمد بن اسحاق قمی]]''▼
* ''[[ابراهیم بن مهزیار]]''▼
* ''ابو هاشم داود بن قاسم جعفری''▼
* ''[[محمد بن حسن صفار]]''▼
* ''[[محمد بن عثمان]] بن سعید عمروی'' (نائب دوم مهدی)▼
* ''عبدالله بن جعفر حمیری''▼
* ''احمد بن محمد بن مطهّر''▼
* ''ابوسهل اسماعیل بن علی''▼
* ''محمد بن صالح بن محمد همدانی''▼
{{-}}
== سالشمار امامت امامان دوازدهگانه شیعه ==
سطر ۵۰ ⟵ ۶۵:
با وجود همه فشارهای موجود حسن عسکری فعالیتهای سیاسی-اجتماعی-علمی در جهت حفظ اسلام و مبارزه با افکار ضد اسلامی انجام میداد:
* '''تلاشهای علمی''':
طبق روایات شیعه حسن عسکری «خَازِنَ عِلْمِ وَصِيِّ رَسُولِ اللَّهِ» و «عَيْبَةَ الْعِلْمِ: گنجینه دانش» معرفی شده است، و خودشان طبق روایتی در کتاب کافی می فرمایند: اسم اعظم خدا هفتاد و سه حرف است، ... هفتاد و دو حرف آن نزد ما است و یک حرف مخصوص خدا است که در علم غیب آن را ویژه خود ساخته است.»<ref>کلینی، کافى، ج1، ص230</ref>
حسن عسکری در شرایط اختناق و تحت کنترل شدید حکومت وقت قرار داشت. اما با این حال به صورت محدود، همانند پدرانش به تربیت شاگردان و گسترش علوم پرداخت. از جمله می توان به [[تفسیر عسکری]] و تشکیل شبکهای گسترده از نمایندگان خود در سراسر بلاد اسلامی، اشاره کرد که در گسترش دانش شیعه نقش مهمی داشته اند. به طوری که [[شیخ طوسی]] نام ۱۰۳ نفر از اصحاب و شاگردان آن حضرت را ثبت نموده است.<ref>شیخ طوسى، رجال، ص ۳۹۷</ref>
* '''ایجاد شبکه ارتباطی با شیعیان''':
در
مانند این نقل که: قرار بود امام به دار الخلافه برود که ما به انتظار دیدار وى جمع شدیم؛ در این حال از طرف آن حضرت نوشتهای بدین مضمون به ما رسید: کسى بر من سلام و حتى اشاره هم به طرف من نکند؛ زیرا در امان نیستید.<ref>الخرائج و الجرائح، راوندی، ج ۱، ص ۴۳۹</ref> البته امام و شیعیان در فرصتهاى گوناگونى ملاقات مىکردهاند و سرپوشهایى نیز براى این تماسها وجود داشته است. همچنین از بهترین راههاى ارتباطى با امام، مکاتبه بوده که در منابع نیز فراوان به چشم می خورد.<ref>ابن شهر آشوب، مناقب، ج۴، ص۴۲۵؛ شیخ طوسی، الغیبه، ص ۲۱۴</ref>
ایشان به وسیله این شبکه ارتباطی، نامه ها و مکتوبات فراوانی با شیعیان داشته اند، که بسیار لازم و کارآمد بود. مانند: نامه آن حضرت به شیعیان قم و آوه، یا نامه های فراوان حضرت به مردم مدینه، و یا نامه مفصلی که خطاب به اسحاق بن اسماعیل و شیعیان نیشابور نوشته است.<ref>تحف العقول، حرانى، ترجمه صادق حسن زاده، ص ۸۸۳</ref>
* '''فعالیتهای سری سیاسی''':
به خاطر محدودیتها حسن عسکری مجبور به رهبری یک سلسله فعالیتهای مخفی برای راهبرد اهداف خود شده بود.
از جمله این که حضرت از نمایندگانی جهت ارتباط با شیعیان استفاده نماید. در شمار این افراد باید از [[عقید]]، خادم خاص وی یاد کرد.<ref>شیخ طوسی، الغیبة، ص۲۷۲، به نقل از: پاکتچی، امام حسن عسکری(ع)، ص۶۲۶</ref>
همچنین [[عثمان بن سعید]] که زیر پوشش روغن فروشى، فعالیت مىکرد. و شیعیان حضرت، سؤالات و وجوهى را که مىخواستند به امام تحویل دهند، به او رسانده و او نیز آنها را در ظرف ها و مشک هاى روغن قرار داده، و به حضور امام مىرساند.<ref>ابن شهرآشوب مازندرانى، مناقب آل أبی طالب (ع)، ج ۴ ص ۴۲۷</ref> او حتی پس از شهادت امام عسکری علیه السلام و با ورود به عصر غیبت صغری، به عنوان نخستین نایب خاص امام زمان(ع) نیز ایفای نقش کرده است.
* '''حمایتهای مالی از شیعیان''':
یکی دیگر از موضعگیریهای او حمایت مالی از شیعیان، بویژه از یاران خاص، بود. چرا که شیعیان تحت فشار دستگاه حکومت بودند.
سطر ۶۲ ⟵ ۹۱:
فعالیت دیگر وی '''تقویت و توجیه سیاسی رجال و عناصر مهم شیعه''' و '''استفاده گسترده از آگاهی غیبی''' برای از بین بردن شکها و تردیدها بود.<ref>[[تحف العقول]]، حسن بن علی بن شعبه، صفحه ۴۸۷</ref>».
==
تفسیری منسوب به حضرت عسکری علیه السلام و با نام [[تفسیر العسکری]] به یادگار مانده است.
▲[[شیخ طوسی]] تعداد شاگردان حسن عسکری را بیش از ۱۰۰ نفر ثبت کردهاست.<ref>رجال، شیخ طوسی، نجف، المکتبة الحیدریة، ۱۳۸۱، صفحه ۴۲۷ به بعد.</ref>
این تفسیر روایی، که تا پایان آیة 282 سورة بقره در دست است، با بیان روایاتی راجع به فضائل قرآن و تأویل و آداب قرائت قرآن آغاز شده و با ذکر احادیثی مشتمل بر فضائل اهل بیت و مثالب دشمنان اهل بیت ادامه یافته است . بحثهای متعددی نیز در بارة سیرة نبوی ، بخصوص راجع به مناسبات پیامبر و یهودیان ، مطرح شده است. بیشتر روایات طولانی و مفصّل است ، به طوری که گاه یک روایت چندین صفحه را در برمی گیرد. <ref>دانشنامه جهان اسلام، تفسیر امام حسن عسکری[http://lib.eshia.ir/23019/1/3705]</ref>
البته بین دانشمندان در نسبت این تفسیر به حسن عسکری اختلاف است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.ehtejaj.com/main/?p=4334 |عنوان=تفسیر منسوب به امام حسن عسکری – تقریرات درس علامه ریاحی | ناشر =سایت رسمی گروه تحقیقاتی علوم و معارف اسلامی احتجاج |تاریخ|تاریخ بازبینی=}}</ref>
▲مشهورترین اصحاب و راویان او عبارتاند از<ref>سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، صفحه ۶۲۷</ref><ref>منتهی الآمال، شیخ *عباس قمی، جلد ۲، صفحه ۴۱۴ تا ۴۱۶</ref>:
▲* ''ابو عمرو [[عثمان بن سعید]] عَمری'' (نائب اول مهدی)
▲* ''[[احمد بن اسحاق قمی]]''
▲* ''[[ابراهیم بن مهزیار]]''
▲* ''ابو هاشم داود بن قاسم جعفری''
▲* ''[[محمد بن حسن صفار]]''
▲* ''[[محمد بن عثمان]] بن سعید عمروی'' (نائب دوم مهدی)
▲* ''عبدالله بن جعفر حمیری''
▲* ''احمد بن محمد بن مطهّر''
▲* ''ابوسهل اسماعیل بن علی''
▲* ''محمد بن صالح بن محمد همدانی''
== مرگ حسن عسکری و مسئلهٔ جانشینی او ==
طبق نقل احمد بن عبیدالله بن خاقان فرزند وزیر معتمد عباسی، «وقتی خبر آوردند که امام حسن عسکری رنجور شده، خلیفه دستور داد خانه حضرت را زیر نظر بگیرند، و بر احوال آن حضرت مطلع گردند. طبیبی را مقرر کرد تا از احوال او آگاه شود. و این کارها را برای آن می کردند که آن زهری که به آن حضرت داده بودند بر مردم معلوم نشود و نزد مردم ظاهر سازند که آن حضرت به مرگ خود از دنیا رفته است.»<ref>منتهى الآمال، عباس قمى، ج۳، ص ۱۹۴۰</ref>
در روز [[جمعه]] [[۸ ربیعالاول]] سال [[۲۶۰ هجری]] در سن ۲۹ سالگی با زهر [[معتمد عباسی]] کشته شد.<ref>کمال الدین و تمام النعمه، [[شیخ صدوق]]، صفحه ۴۷۳</ref><ref>جلاء العیون، علامه مجلسی، صفحه ۹۹۸</ref>▼
▲سرانجام حسن عسکری در روز [[جمعه]] [[۸ ربیعالاول]] سال [[۲۶۰ هجری]] در سن ۲۹ سالگی با زهر [[معتمد عباسی]] کشته شد.<ref>کمال الدین و تمام النعمه، [[شیخ صدوق]]، صفحه ۴۷۳</ref><ref>جلاء العیون، علامه مجلسی، صفحه ۹۹۸</ref>
در سامرا کنار پدرش [[علی پسر محمد (هادی)|هادی]] به خاک سپردهشد.<ref>مناقب آل ابی طالب، ابن شهرآشوب، جلد ۴، صفحه ۴۵۵</ref><ref> فرهنگ شیعه، محمد خطیبی و دیگران، صفحه ۱۲۶</ref>
سطر ۸۵ ⟵ ۱۰۹:
شیعیان دوازدهامامی، جعفر (برادر حسن عسکری و از مدعیان اصلی جانشینی او) را «جعفر کذّاب» مینامند. به عقیدهٔ آنان ''جعفر کذاب'' [[ویژگیهای امامت]] را نداشت. به عقیدهٔ آنان، هنگام نماز گزاردن بر بدن حسن عسکری، فرزندش [[حجت بن الحسن]] بر او نماز گزارد و شک را از شیعیان برداشت.<ref>سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، صفحه ۶۵۸- ۶۵۹</ref><ref>منتهی الآمال، شیخ عباس قمی، جلد ۲، صفحه ۴۰۷</ref><ref>جلاء العیون، علامه مجلسی، صفحه ۹۹۱ به بعد</ref> گرچه ممکن است همه نسبتهایی که به جعفر کذاب داده میشود درست نباشد ولی قطعاً مقداری حقیقت در مورد نسبتهایی که شیعه به جعفر کذاب دادهاست وجود دارد چرا که پیروان جعفر گاهی به هنگام دفاع از او اظهار مینمودند که وی از خصوصیات جوانی خود فاصله گرفتهاست.<ref>[http://books.google.com/books?ei=eCKkT-a9FbCGiQKsroXKAw&id=4ILYAAAAMAAJ&dq=inauthor%3A%22Hossein+Modarressi%22+inauthor%3A%22Hossein+Modarressi+Tabataba%27i%22&q=refutation+charges+against#search_anchor Crisis and consolidation in the formative period of Shīʻite Islam, Hossein Modarressi, p. 75, 1993]</ref>.
==تخریب حرم==
[[حرم]] [[امام هادی]] و [[حسن عسکری]] دو بار توسط [[وهابیون]] تخریب شد. اولین حمله در ۳ اسفند ۱۳۸۴ که با بمبگذاری در مرکز [[گنبد]]، گنبد و بخشی از [[گلدسته]]های حرم را ویران کردند. دومین حمله نیز در ۲۳ خرداد ۱۳۸۶ رخ داد که گلدستهها نیز مورد تخریب واقع شد.
{{مهدویت}}
|