تیسفون: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
Ostad.Qadimi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: نیازمند بازبینی |
جز ویرایش Ostad.Qadimi (بحث) به آخرین تغییری که Ms96 انجام داده بود واگردانده شد |
||
خط ۵:
تیسفون نزدیک به ششصد سال پایتخت ایران بود و از [[گودرز دوم]] (حک: ۴۱ ـ۵۱ میلادی) تا [[اردوان پنجم]] (حک: ۲۵۹ـ ۲۲۶ میلادی) در دورهٔ [[اشکانیان]]، و از [[اردشیر اول]] (حک : ۲۲۶ـ ۲۴۱ میلادی) تا [[یزدگرد سوم]] (حک : ۱۱ـ۳۱/ ۶۳۲ـ۶۵۱) در دورهٔ [[ساسانیان]] در تیسفون شهریاری کردند. پس از اسلام [[سلمان فارسی]] در روزگار فرمانروایی [[عمر]] شهریار تیسفون شد. <ref><[http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=4161 دانشنامهٔ جهان اسلام]، سرواژهٔ تیسفون </ref>
کاخ با شکوه [[ساسانیان]] را که هنوز آثار آن در جانب خاوری [[دجله]] نمایان است، اعراب [[ایوان کسری]] نام دادند. این [[ایوان]] چنانکه [[یعقوبی]] گوید در شهر [[اسبانبر]] واقع بود. ساختمان مهم دیگری نیز بود کاخ سفید نامیده می شد که در یک میلی شمال شهر کهنه دیده میشد ولی این ساختمان از آغاز [[سده ۴ (قمری)|سده ۴ق]] چنان رو به ویرانی و رمبش رفت که اثری از آن نماند و از این روی است که تاریخنویسان پس از آن، کاخ سفید و ایوان کسری، هر دو را با نام [[طاق کسری]] دانستهاند و آن یگانه جایمانده ایست که تا امروز از بناها و کاخهای پادشاهان ساسانی در آن جایگاه پایدار ماندهاست.
== تاریخچه ==
[[پرونده:Ctesiphon, Iraq, 1932.jpg|چپ|260 px|بندانگشتی|بازماندهٔ [[طاق کسری]] در تیسفون سال [[۱۹۳۲ (میلادی)]]]]
سطر ۲۴ ⟵ ۲۰:
== سعد و پیروزی وی بر مدائن ==
پس از پیروزی (مسلمانان) در جنگ قادسیه، زمینهای بارور سواد (عراق) در برابر اعراب بی پشتیبان ماند. دو ماه بعد سعد به دستور خلیفه آهنگ مدائن و تیسفون، پایتخت پر آوازهٔ ساسانیان کرد. مدائن چنان که از نامش پیداست، گروهی شهرهای نزدیک به هم، مانند تیسفون و سلوکیه بود که از روزگار پارتیان وارث نقش باستانی بابل بودهاست. به گفته دیگر مدائن از هفت شهر کنار هم که در دو جانب دجله جای داشتند سازمان مییافت. گرد این شهرها را پرچینهای بلند کشیده بودند و دروازهایی روبروی هم در آنها پیش بینی کرده بودند. در کران غربی دجله شهرهای ویهاردشیر (بهرسیر)، سلوکیه، درزیجان، ساباط و ماخوزه بود و تیسفون، اسانبر، رومیه که ویه اندیو خسرو (بهتر از انطاکیه خسروان) نیز نام داشت، در کران شرقی رود جای داشتند. پادشاه در کاخ سفید تیسفون میزیست، و ایوان مداین که پذیراییها و جشنها در آن جا برپا میشد در
پیش از درآمدن تازیان به مداین، یزدگرد سوم با برداشتن چند هزار تن از کسان و یاران و گنج و خواستهای که در گنجینه خویش داشت، شهر را فروگذاشته بود. خرهزاد فرخزاد، برادر رستم فرخزاد پس از زدوخوردی اندک و ناامیدانه، شهر را که یزدگرد بدو سپرده بود رها ساخت و به سوی کوههای زاگرس به حلوان که یزدگرد نیز بدان جا رفته بود گریخت. دروازههای تیسفون به روی اعراب گشوده گشت، و سربازان بدوی از دیدن جنگ آوردهای بسیار که بنابر گزارش بلاذری از فرشها، جامهها، جنگافزارها، گوهرها و مانند آن بود چشمشان خیره ماند. گویند که شمار سپاه سعد بن ابی وقاص در این هنگام به شصت هزار تن رسیده بود، و سپاهیان هر یک دوازده هزار درهم از جنگ آوردها بهره برداشتند. با آن که باید در پذیرفتن این شمارگان جانب احتیاط نگه داشت، با این همه، جای سخن نیست که بهرهٔ جنگجوی عرب از جنگ آوردها تیسفون بسیار بودهاست.
|