نخستین جمهوری ارمنستان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏تاریخ: اصلاح املا
ابرابزار
خط ۸۶:
|stat_area3 = 174000
}}
'''اولین جمهوری ارمنستان'''(به لاتینFirst Republic of Armenia به ارمنی Հայաստանի Հանրապետութիւն) در ۲۸ مه ۱۹۱۸اولین [[مجلس]] جمهوری مستقل ارمنستان اعلام شد و در اول اوت همان سال گشایش یافت. دولتی تشکیل گردید که در دست حزب [[فدراسیون انقلابی ارمنی|داشناکسوتیون]] قرار داشت. هوانس[[هوهانس کاچازونی<ref>Hovhannes Katchaznouni</ref>کاچازنونی]] بعنوان [[نخست‌وزیر]]، [[آلکساندر خادیسیان<ref>Alexander Khatisyan</ref>خاتیسیان]] بعنوان وزیر امور خارجه و [[آرام مانوکیان<ref>Aram Manukian</ref>]] بعنوان [[وزیر]] کشور تعیین شدند، و ترکیب دولت بعداً" دچار تغییراتی گردید.
 
جمهوری ارمنستان به مساحت دهیازده هزار کیلومتر مربع، که جمعیت آن در ۱۹۱۴ سیصد هزار نفر بود، ولی در ۱۹۱۸ به دلیل حضور صدها هزار پناهنده از یک میلیون متجاوز بود دولت ارمنستان ناگزیر بود با مشکلات بزرگی دست و پنجه نرم کند.
'''اولین جمهوری ارمنستان'''(به لاتینFirst Republic of Armenia به ارمنی Հայաստանի Հանրապետութիւն) در ۲۸ مه ۱۹۱۸اولین [[مجلس]] جمهوری مستقل ارمنستان اعلام شد و در اول اوت همان سال گشایش یافت. دولتی تشکیل گردید که در دست حزب [[فدراسیون انقلابی ارمنی|داشناکسوتیون]] قرار داشت. هوانس کاچازونی<ref>Hovhannes Katchaznouni</ref> بعنوان [[نخست‌وزیر]]، آلکساندر خادیسیان<ref>Alexander Khatisyan</ref> بعنوان وزیر امور خارجه و آرام مانوکیان<ref>Aram Manukian</ref> بعنوان [[وزیر]] کشور تعیین شدند، و ترکیب دولت بعداً" دچار تغییراتی گردید.
 
بالاخرهدر اثر مبارزات ارمنیان آنان موفق شدند پس از [[نبرد سارداراباد]] و [[:w:en:Battle of Karakilisa|نبرد قره کلیسا]] بسال ۱۹۱۸ میلادی نخستین دولت [[ارمنی]] که از دوران [[دودمان باگراتونی]] بر فلات مرتفع [[ارمنستان]] وجود پیدا می‌کرد در [[ایروان]] تشکیل یافته بود. بدین قرار ارمنستان با دستی جسور رشته گسسته تاریخش را دوباره به هم گره زده بودیافت.
 
با وجود مشکلات بزرگ که در راه اداره مملکت وجود داشت دولت به همت میهن پرست بزرگی به نام ''آرام مانوکیان'' که لنگر کشتی نجات ارمنستان را در دست با کفایت خود گرفته بود شروع به کار کرد. قحطی و [[تیفوس]] قربانیان زیادی گرفت تا وقتی که نخستین محمولات [[گندم]] از [[آمریکا]] رسید و از بهار سال ۱۹۱۹ زندگی کشور کوچکی را که جمعیتش بیش از حد بود تامین کرد.
جمهوری ارمنستان به مساحت ده هزار کیلومتر مربع، که جمعیت آن در ۱۹۱۴ سیصد هزار نفر بود، ولی در ۱۹۱۸ به دلیل حضور صدها هزار پناهنده از یک میلیون متجاوز بود دولت ارمنستان ناگزیر بود با مشکلات بزرگی دست و پنجه نرم کند.
 
با وجود مشکلات بزرگ که در راه اداره مملکت وجود داشت دولت به همت میهن پرست بزرگی به نام ''آرام مانوکیان'' که لنگر کشتی نجات ارمنستان را در دست با کفایت خود گرفته بود شروع به کار کرد. قحطی و [[تیفوس]] قربانیان زیادی گرفت تا وقتی که نخستین محمولات [[گندم]] از [[آمریکا]] رسید و از بهار سال ۱۹۱۹ زندگی کشور کوچکی را که جمعیتش بیش از حد بود تامین کرد.
 
دولت با کمال جدیت شروع به کار کرد و به آرامش بخشی و سازماندهی و نوسازی کشور پرداخت. اداراتی دایر گردید، ارتش تجدید سازمان یافت، دانشگاهی افتتاح شد و نخستین پایه‌های گسترش اقتصادی ریخته شد.
سطر ۱۰۰ ⟵ ۹۹:
به دنبال پیروزی [[نیروهای متفقین]] بر آلمان و متحدانش، ارتش جمهوری ارمنستان در آغاز ۱۹۱۹ مناطق [[گیومری]] و [[قارص]] را تصرف کرد. منطقه اخیر بویژه برای دولت جدید ارمنستان حایز اهمیت بسیار بود، زیرا زمینهای قابل کشت و زرع گندم در آنجا واقع بود و از آنجا ممکن بود آزوقه خواربار کشور را از لحاظ غلات تامین کرد.
 
عقبعقب‌نشینی نشینینیروهای ترکانتُرک جنگ کوتاهی به دنبال داشت بین ارمنستان و [[گرجستان]] برسر مالکیت مناطق برچالو<ref>از[[مارنئولی]]،[[آخالکالاکی]]،[[استان مناطق ارمنستان</ref> و آخلکالاک،<ref>از نواحی قفقاز</ref>لوری]] جنگی که به شکست گرجیان انجامید. نزاعی هم با [[جمهوری دمکراتیک آذربایجان]] بر سر تصرف منطقه [[قره باغ]] پیش آمد.
 
از طرفی هم ترکانتُرکان ضمن تخلیه مناطق [[ارمنستان روسیه]] که اشغال کرده بودند، غافل نمانده و توده‌های ترکتُرک و [[تاتار]] و [[کرد]] آن مناطق را مسلح کرده بودند. این توده‌ها به وسیله افسران ترکتُرک سازمان داده شدند و یک [[جنگ چریکی]] به رهبری ستاد ارتش ترکیه علیه ارمنستان راه انداختند تا آن دولت را ضعیف کنند و او را مجبور سازند که از دعاوی ارضی خود بر [[ارمنستان غربی (ترکیه)]] صرف نظر کند. ترکانتُرکان بویژه از این نقطه نظر منطقه [[نخجوان]] را که اهمیت بسیاری برای آن قایل بودند برای جنگ پارتیزانی سازمان داده بودند، چون آنجا را پایگاهی مناسب برای از سرگرفتن سیاست [[پان‌تورانیسم]] خود در آینده می‌دانستند.
 
در ۲۸ ماه مه ۱۹۱۹ یعنی در جشن یکمین سال استقلال بازیافته، دولت ارمنستان برطبق تصمیم مجلس شورای ملی و انجمن ارامنه[[ارمنی‌های ترکیه]] الحاق ارمنستان[[شش ولایت ارمنی ترکیه]] را به جمهوری ارمنستان اعلام کرد.
در ۱۹۲۰ وضع اقتصادی کشور به سبب تلاش پیگیر دهقانان ارمنستان بهبود محسوسی پیدا کرد.
از تمام مهاجر نشینان ارمنی در خارجه، از گرجستان و [[قسطنطنیه]] و کشورهای بالکان و [[مصر]] و اروپا و آمریکا هدایا و کمکهای نقدی و داوطلبان مایل به شرکت در دفاع از دولت جدید و استادکاران مصمم به شرکت در کار بازسازی کشور به ارمنستان سرازیر می‌شدند.
سطر ۱۳۳ ⟵ ۱۳۲:
== منابع ==
{{پانویس}}
* اولین جمهوری ارمنستان [http://www.paymanonline.com/article.aspx?id=2394B4DE-0A1B-45E6-8BBF-D7755AA849EA اولین جمهوری ارمنستان]
* [[کاوه بیات]]، توفان برفراز قفقاز، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، ۱۳۸۰
* هراند پاسدرماجیان. تاریخ ارمنستان، تهران: انتشارات زرین، ۱۳۷۷. ISBN ۹۶۴-۴۰۷-۰۱۳-۵
* ژنرال فون کرس ([[:w:en:Friedrich Freiherr Kress von Kressenstein)|ژنرال فون کرس]]، مورخ ۵ اوت ۱۹۱۸ منتشر در کتاب آلمان و ارمنستان، چاپ ۱۹۱۹ برلین صفحات ۴۲۳و۴۲۷
* The Republic of Armenia: The first year,1918-1919 By Richard G. Hovannisian
* واردروپ، کمیسر عالی مورخ ۱۹ اکتبر ۱۹۱۹ منشر در اسناد سیاست خارجی بریتانیا دوره اول جلد سوم چاپ ۱۹۴۹ لندن صفحات ۶۰۰ و ۶۰۱
* [http://www.amazon.com/Denikins-Russia-And-Caucasus-1919-1920/dp/1274729939 رابرتس بیچوفر، روسیه و قفقاز دنیکین، چاپ ۱۹۲۱ صفحات ۱۲ و ۵۲]
* جون الدر، خاطراتی از جمهوری ارمنستان، در مجله ارمنی مورخ ۱۹۵۳ باستن شماره ۱
* [[:w:en:Mikhail Loris-Melikov|ژنرال لوریس ملیکف]]، انقلاب روسیه و جمهوریهای ماورای قفقاز، چاپ ۱۹۲۰ پاریس
* رابرتس بیچوفر، روسیه و قفقاز دنیکین، چاپ ۱۹۲۱ صفحات ۱۲ و ۵۲
* [[:w:en:James Harbord|ژنرال لوریسجیمس ملیکف (Mikhail Loris-Melikov)هاربرد]]، انقلابتحقیقات روسیهدر ترکیه و جمهوریهای ماورای قفقاز، چاپکارهای ۱۹۲۰جهانی پاریسدر مجله ارمنی مورخ ۱۹۵۱-۱۹۵۲
* Harbord, James G. , Report of the American Military Mission to Armenia,Government Printing Office, 1920
* ژنرال جیمس هاربرد (James Harbord)، تحقیقات در ترکیه و ماورای قفقاز، کارهای جهانی در مجله ارمنی مورخ ۱۹۵۱-۱۹۵۲
* س. وراتزیان، جمهوری ارمنستان چاپ ۱۹۲۸ پاریس
* [[وینستون چرچیل]]، بحران جهانی، جلد پنجم چاپ ۱۹۲۹ لندن صفحه ۴۰۷