گونه مهاجم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
Fatemibot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات:افزودن الگو ناوباکس {{جهانی‌شدن}}+املا (۹.۲)
خط ۱:
 
[[پرونده:Beaver_dam_in_Tierra_del_Fuego.jpg|بندانگشتی|[[سگ آبی]] که بومی آمریکای شمالی است در [[تیرادل فوئگو]] گونه‌ای مهاجم محسوب می‌شود که برای سدسازی درختان را از بین برده و [[هیدرولوژی]] منطقه را به هم ریخته‌است.]]
'''گونه مهاجم''' به موجود زنده‌ای گفته می‌شود که از پیش در یک [[اکوسیستم|زادبوم]] حضور نداشته و با معرفی شدن به آن زادبوم باعث بر هم خوردن نظم طبیعی آن و ایجاد خسارت‌های اقتصادی، محیط زیستی و یا [[بوم‌شناختی]] می‌شود. گونه مهاجم به دلیل آنکه تعلقی به زادبوم معرفی شده به آن ندارد می‌تواند گونه‌های رقیب را کنار بزند و مانع از رشد و زایش دیگر گونه‌هایی شود که به صورت طبیعی در آن منطقه زندگی می کرده‌اند.
سطر ۱۱ ⟵ ۱۰:
گونه‌های مهاجم از گیاهان تا جانوران و از تک‌سلولی‌ها تا مهره‌داران پیچیده را در برمی‌گیرد. برای نمونه [[رات سیاه]] که جانوری نابومی در [[جنگل|جنگلهای]] [[حرا]] است با خوردن تخم پرندگان بومی و مهاجر خود را به بالای هرم غذایی رسانده و باعث بر هم خوردن نظم طبیعت در این جنگل‌ها شده است.<ref name="hamshahri">{{یادکرد وب| عنوان= حرا در هراس از موش سیاه| ناشر=پایگاه خبری همشهری| نشانی= http://www.hamshahrionline.ir/news-78191.aspx | تاریخ بازدید=20 ژانویه ۲۰10}}</ref>
 
== ویژگی‌ها ==
[[پرونده:Warty comb jelly (mnemiopsis) 2.jpg|بندانگشتی|240px|[[شانه‌دار ژله‌ای مهاجم]] از زمان ورود به [[دریای خزر]] [[زنجیره غذایی]] را به کلی مختل کرده‌است.]]
[[پرونده:Domestic_goat_kid_in_capeweed.jpg|بندانگشتی|240px|[[بز رمیده|بزهای رمیده]] در برخی نقاط گونه مهاجم محسوب می‌شوند اما در نقاط دیگری برای از بین بردن گونه‌های گیاهی مهاجم بسیار کارآمد هستند.]]
[[پرونده:Invasive_weeds_in_the_adelaide_hills.jpg|240px|بندانگشتی|گیاهان غیربومی زیتون، کنگر، رازیانه و بامبو در [[استرالیا]]. دولت استرالیا سالانه چهار میلیارد دلار برای کنترل گیاهان غیربومی هزینه می‌کند.]]
[[پرونده:European_Rabbit,_Lake_District,_UK_-_August_2011.jpg|240px|بندانگشتی|[[خرگوش اروپایی|خرگوش‌ها]] در مناطقی چون استرالیا و نیوزیلند از مخربترین گونه‌های مهاجم محسوب می‌شوند.]]
تمام گونه‌ها در تنازع بقا با یکدیگر درگیر هستند اما گونه‌های مهاجم ویژگی‌هایی دارند که به آنها اجازه می‌دهد گونه‌های بومی را از میدان بقا بیرون کنند. از ویژگی‌هایی که معمولامعمولاً در این گونه‌ها دیده می‌شود:
 
*رشد سریع
*تولید مثل سریع
سطر ۳۰ ⟵ ۲۸:
اکثر گونه‌های مهاجم توسط انسان‌ها وارد محیط غیربومی می‌شوند. البته بسیاری از گونه‌ها (همچون پرندگان) به طور طبیعی می‌توانند وارد محیط‌های جدید شوند یا بذر گیاهان از طریق دریا ممکن است وارد منطقه دیگری شود اما روش‌های انتشار طبیعی به ندرت ممکن است تعادل اکوسیستم را به هم بزنند.
 
تخریب محیط زیست توسط فعالیت‌های انسانی نیز یکی از عواملی است که شانس موفقیت گونه‌های مهاجم را بالا می‌برد. گونه‌های بومی ممکن است نتوانند در محیطی که بر اثر فعالیت انسانی تغییر کرده دوام بیاورند اما گونه غیربومی از قبل به زندگی در چنین محیطی عادت داشته و بتواند گونه‌های بومی را در این رقابت سرکوب کند. آتش‌سوزی‌های بزرگ نیز اثری مشابه دارند. پس از آتش‌‌سوزیآتش‌سوزی مزیت نسبی گیاهان بومی از بین می‌رود و فرصتی برای گونه‌های غیربومی ایجاد می‌شود و حتی تیم‌های آتش‌نشانی که از نقاط دوردست به منطقه اعزام می‌شوند هم ممکن است بذر گونه‌های غیربومی را همراه خود بیاورند. آتش‌سوزی‌های کوچک که بخشی از گیاهان را از بین می‌برد نیز فرصتی برای گیاهان غیربومی فراهم می‌کند که توانایی تولید مثل از طریق ریشه دارند. آنها میتوانند در این فرصت که خاک نیز از مواد مقوی غنی شده استفاده کرده و قبل از بذرافشانی گیاهان دیگر خود را تکثیر کنند.
 
معرفی گونه‌های غیرمهاجم توسط انسان‌ها سابقه‌ای طولانی دارد. یکی از اولین موارد آن توسط بشر پیشاتاریخ اتفاق افتاد که [[رات اقیانوسی]] (Rattus exulans) را وارد [[جزایر پولینزی]] کرد. کشاورزی و باغبانی نیز یکی از مهمترین راه‌های معرفی گونه‌های مهاجم گیاهی بوده‌است. جابجایی حیوانات دست‌آموز خانگی که برخی از آنها ممکن است در طبیعت رها شده یا فرار کنند از دیگر راه‌های معرفی این گونه‌هاست. مسیر انتشار بیشتر گونه‌های مهاجم اقیانوسی نیز [[آب توازن]] کشتی‌ها بوده‌است. در هر روز به طور میانگین بیش از ۲ هزار گونه دریایی مختلف از طریق این کشتی‌ها در نقاط مختلف دنیا جابجا می‌شوند.
سطر ۴۰ ⟵ ۳۸:
{{پانویس}}
{{پایداری}}
{{جهانی‌شدن}}
[[رده:گونه‌های مهاجم]]
[[رده:اصطلاحات زیست‌محیطی]]