ثبت اختراع: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Parsweek (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: نیازمند بازبینی
علیرضا (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱:
'''سند ثبت اختراع'''،<ref>''سند ثبت اختراع'' از معادل‌های ارائه‌شده توسط ''کارگروه معادل‌گزینی انجمن مدیریت فناوری ایران'' به جای ''Patent'' در [[انگلیسی]] است. {{یادکرد وب | عنوان=معادل سازی اصطلاحات مدیریت فناوری | تاریخ بازبینی=۱۰ نوامبر ۲۰۱۲ | ناشر=انجمن مدیریت تکنولوژی ایران | نشانی=http://www.iramot.ir/fa/ContentPage.aspx?PageId=79}}</ref> '''حق امتیاز''' یا '''اندیشه‌گواه''' {{انگلیسی|''Patent''}} حق انحصاری است که در قبال [[اختراع]] یا ایدهٔ ثبت شده به مخترع یا نماینده قانونی او اعطا می‌شود.
انحصار مجموعه‌ای از [[حقوق]] منحصر به‌به فردی است که از طرف [[دولت|دولت‌ها]] برای مدتی معین در عوض تنظیم و افشاء عمومی جزئیات معین از یک، روش، جریان عمل یا ترکیب خاصی از ماهیت (مفهوم) (که به عنوان [[اختراع]] شناخته می‌شود) در اختیار شخص خاصی قرار می‌گیرد. بطوریکه آن مفهوم، اختراعی جدید، مفید یا مورد استفاده [[صنعت]] شناخته شود. {{مدرک}}
 
طبق تعریف [[سازمان جهانی مالکیت معنوی]]، اختراع محصول یا فرایندی است که راه نوینی را جهت [[انجام کاری]] ارائه می‌دهد یا راه حل فنی جدیدی را برای حل مشکلی خاص پیشنهاد می‌کند.
به عبارت ساده ترساده‌تر اختراع راه حلی است فنی که برای اولین بار جهت حل مشکلی فنی ارائه می‌گردد. اندیشه‌گواه (گواهینامه حق امتیاز) یا حق ثبت اختراع از سوی دولت کشور مورد تقاضا به مخترع یا نماینده قانونی او اعطا می‌شود. دارنده گواهینامه حق امتیاز دارای حقی انحصاری برای بهره برداریبهره‌برداری از اختراع ثبت شده‌است. حق امتیاز یا پتنت باید سه معیار نوآوری، تازگی و سودمندی را دارا بوده تا بتوان به آن حق امتیاز گفت:
* نوآوری(inventiveness): اختراع مورد نظر نباید برای یک شخص با سطح دانش یا مهارت میانگین در زمینه آن اختراع در همان کشور به ثبت رسیده، مشهود باشد.
* تازگی(novelty): درخواست کننده حق امتیاز باید تازگی ادعا خود را نیز ثابت کند. اختراع مورد نظر باید به طور واضح ابتکاری باشد و تا زمان درخواست به صورت بیانی یا نوشته شده (یا در حال استفاده) نباشد.
* سودمندی(utility): این نیز باید توسط درخواست کننده ثابت شده که این معنی را میدهدمی‌دهد که اختراع مورد نظر باید قابلیت تبدیل به یک محصول یا یک فرایند صنعتی را دارا باشد.
حق امتیاز هاامتیازها به دو نوع حق امتیاز "«محصول"» و "«فرایند"» تقسیم بندی میشوندمی‌شوند:
* حق امتیاز محصول: یک راه حل تکنولوژیکی است که در یک محصول به کار میرودمی‌رود و به صاحبش حق امتیاز منحصربه‌فردی برای تهیه، استفاده، فروش و صادر کردن محصولاتی که از آن اختراع استفاده شده را می دهدمی‌دهد.
* حق امتیاز فرایند: زمانی اعطا میشودمی‌شود که راه حل تکنولوژیکی در یک فرایند تولید استفاده شود و به صاحب آن امتیاز منحصربه‌فردی جهت استفاده از آن فرایند برای ساخت، استفاده و تجارت محصولات نتیجه شده از آن فرایند را می دهدمی‌دهد.<ref>Intellectual Property Theories, Yang D, Ch 2, 2008</ref>
 
اندیشه‌گواه حمایت قانونی از اختراع را برای دارنده آن تأمین می‌کند. این حمایت برای مدت محدودی (حداکثر بیست سال) در ازای افشای جزئیات اختراع برای عموم، اعطا می‌گردد.
حمایت حق امتیاز به این معنا است که مورد اختراع را نمی‌توان بدون اجازه دارنده حق امتیاز به صورت تجاری تولید کرد، استفاده یا توزیع نمود و به فروش رساند. به این نکته مهم باید توجه داشت که حق امتیاز مجوز تولید محصول اختراعی نیست بلکه تنها دیگران را از تولید آن باز می‌دارد.
 
حقوق حق امتیاز معمولاً پس از ارائه دادخواست از سوی دارنده آن به دادگاه، احقاق می‌شود. دادگاه در بیشتر نظام‌ها، شخص یا اشخاص نقض کننده حقوق حق امتیاز را از این کار باز داشته و وی را مکلف به جبران خسارتهای وارده به صاحب [[حق اختراع]] می‌نماید. همچنین چنانچه شخص ثالثی در دادگاه حق اعطا شده حق امتیاز را به چالش کشیده و در این امر موفق شود،حقشود، حق امتیاز اعطا شده غیر معتبر شناخته خواهد شد. به عنوان مثال بتواند ثابت نماید که اختراع فاقد شرایط قانونی و لازم برای ثبت بوده‌است.
 
دارنده حق امتیاز حق دارد تصمیم بگیرد چه کسی می‌تواند در طول مدت حمایت، از اختراع وی بهره‌برداری نماید. وی می‌تواند با عقد قرارداد، اجازه یا لیسانس استفاده از اختراع را به افراد دیگر واگذار کند. دارنده حق امتیاز همچنین می‌تواند حق اختراع خود را بطور کامل به دیگری بفروشد که در این صورت خریدار، دارنده جدید آن اختراع شناخته خواهد شد.
با انقضای دوره زمانی حق امتیاز حمایت از اختراع پایان گرفته و استفاده از آن در اختیار عموم خواهد بود. یعنی دارنده اندیشه‌گواه دیگر حقوق اختراع خود را دارا نبوده و هر شخصی می‌تواند از آن بهره برداریبهره‌برداری تجاری کند.
 
== جستارهای وابسته ==
* [[پتنت ترول]]
 
== منابع ==
خط ۳۰:
 
{{قانون-خرد}}
 
 
[[رده:انحصار]]