امتیازنامه رویتر: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
Behrooz Abazari (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
'''امتیازنامه رویتر''' قراردادی بود که میان بارون [[یولیوس دو رویتر]] ([[یهودی]] [[انگلیس]]ی [[آلمانی]] تبار) {{نیازمند منبع}} (با نام حقیقی «اسرائیل بر یوسافات») و دولت [[قاجار]] در زمان سلطنت [[ناصرالدین شاه]] منعقد شد. به موجب این امتیاز، ساختن هرگونه [[راه]] و [[راه آهن]] و سد از [[دریای مازندران]] تا [[خلیج فارس]] و بهره برداریبهره‌برداری از همه [[معدن|معادن]] ایران (بجز [[طلا]] و [[نقره]])، ایجاد مجاری آبی و [[قنات]] و کانال‌ها برای [[کشتیرانی]] یا [[کشاورزی]]؛ ایجاد [[بانک]] و هر گونه کمپانی صنعتی در سراسر ایران؛ حق انحصار کارهای عام المنفعه؛عام‌المنفعه؛ استفاده و بهره‌برداری از [[جنگل]]ها برای مدت هفتاد سال و استفاده از [[گمرک]]ات ایران به مدت بیست و پنج سال درازایدر ازای پرداخت دویست هزار [[لیره انگلیسی]] و سود ۵٪ در اختیار رویتر قرار گرفت که بعداً معلوم شد که [[میرزا حسین خان سپهسالار]] ٥٠ هزار لیره، [[میرزا ملکم خان]] ٢٠ هزار لیره، [[معین الملک]] ٢٠ هزار لیره و مبالغی نیز [[اقبال الملک]] به عنوان رشوه برای عقد این قرارداد از انگلیسی هاانگلیسی‌ها دریافت کرده اندکرده‌اند.<ref>''خاطرات سیاسی امین الدوله''، ص ٢٢، ٣٤ ؛ اعتمادالسلطنه، ''کتاب خلسه''، ص ٨٦ ؛ بامداد، ''رجال ایران''، ص ٤٠٧، ٤١١ ؛ فرهاد معتمد، ''سپهسالار اعظم''، ص 17 </ref>
 
در [[۱۱ بهمن]] [[۱۲۶۷]] خورشیدی (۱۸۷۲ میلادی) واگذاری امتیاز تأسیس [[بانک شاهنشاهی ایران]] به بارون جولیوس دو رویتر به فرمان [[ملکه ویکتوریا]] انجام شد.
 
این قرارداد به قدری [[استعمار]]ی بود که اعتراض همه دنیا، حتی [[دیپلمات]]های انگلیسی (مانند [[لرد کرزن]]) را نیز برانگیخت. وی گفت: {{گفتاورد|«این امتیاز، بخشیدن یک پارچه تمامی منابع صنعتی یک کشور است که همانند آن تا به امروز در هیچ مستعمره‌ای داده نشده است.»}}
 
این امتیاز که آن را بزرگترین خیانت [[میرزا حسین خان سپهسالار]] نخست وزیر [[ناصرالدین شاه]] می‌دانند، همه زندگی اقتصادی و سیاسی ایرانیان را برای مدت هفتاد سال در اختیار دولت انگیسانگلیس قرار داد.داد؛<ref>Henry Rawlinson: England and Russia in the East. Reprint of 1875 ,Adamant Media Coorporation , ISBN 978-1-4021-9749-9, 2005,</ref> لذااما پیش از اجرا به دلیل اعتراضات [[روس]]‌ها و اعتراضات داخلی به رهبری [[میرزا صالح داماد]] (مشهور به عرب) و [[ملا علی کنی]] توسط ناصرالدین شاه باطل شد.<ref name=autogenerated1>مجله خواندنیها. ۱۴ مرداد ۱۳۵۱</ref>
 
رویتر از بابت فسخ قرارداد به مدت هفده سال پیگیر خسارات خود بود و سرانجام امتیاز [[بانک شاهنشاهی ایران]] را برای پسرش به دست آورد.<ref name=autogenerated1/>
 
پل ژولیوس رویتر به تاریخ [[۲۱ ژوئیه]] [[۱۸۱۶ (میلادی)|۱۸۱۶]] در شهر [[کاسل]] [[آلمان]] به دنیا آمد. نام اصلی او اسرائیل بئر یوسافات بود. رویتر بازرگانی آلمانی بود. رویتر پس از این که خبرگزاری [[رویترز]] را بنیان نهاد مشهور شد. رویتر در سال [[۱۸۴۵ (میلادی)|۱۸۴۵]] در [[لندن]] به [[مسیحیت]] گروید و پس از [[تعمید]] نام پل ژولیوس رویتر را بر خود نهاد.{{مدرک}}
 
== جستارهای وابسته ==