نقطه شبنم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
ابرابزارِ، تمیزکاری و افزودن یک فرمول
خط ۱:
{{ویکی‌سازی}}
'''نقطه شبنم''' [[دما|دمایی]] است که آب موجود در هوا در [[فشار ]] ثابت بارومتریک با همان سرعت [[تبخیر]]، [[تقطیر]] می‌شود. در دمای پایین‌ازپایین‌تر از این دمادما، بخشی کلاز آب موجود در هوا تقطیر خواهد شد تا دوباره به حالت [[تعادل مایع–بخار|تعادل]] برسد. آب تقطیر شده چنانچه بر روی سطح جامدی تشکیل شود شبنم نامیده می‌شود.<ref name="roshd1">{{یادکرد وب
| نشانی = http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=رطوبت+نسبی&SSOReturnPage=Check&Rand=0
| عنوان = رطوبت نسبی
| تاریخ بازدید = ۴ مرداد ۱۳۹۰
| ناشر = دانشنامه رشد
}}</ref>
 
== دمای نقطه شبنم {{چر}}(TdT<sub>d</sub>) ==
دمای نقطه شبنم دمایی است که هوای مرطوب برای آنکه نسبت به سطح آبرطوبتش به حد اشباع برسد، بایستی تا آن دما سرد شود. در این فرایند فشار هوای مرطوب P و نسبت اختلاطrاختلاط r ثابت می‌ماند. باید توجه داشت که در این فرایند [[فشار هوا]] ثابت می‌ماند و هیچ بخار آبی به نمونه هوا اضافه نشده و یا از آن برداشت نمی‌شود.نمی‌شود؛ بنابراین نسبت اختلاط هوا ثابت می‌ماند.می‌ماند؛ ولی به هر حال هوا در دمای نقطه شبنم به حد اشباع می‌رسد و بنابراین مقدار نسبت اختلاط مساوی با نسبت اختلاط اشباع در این دما می‌شود. به بیان دیگر، [[رطوبت نسبی]] در این دما به ۱۰۰٪ می‌رسد. سرد شدن نسبی لایه‌ای از هوا در نزدیکی زمین در هنگام [[شبشب، ممکن]] است دمای هوا را تا حد نقطه شبنم برساند. از آن پس از سرد شدن باعث تراکم بخار آب می‌شود. در واقع این میان فرایند اصلی تشکیل شبنم است.<ref name="roshd2">{{یادکرد وب
| نشانی = http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=اندازه+گیری+رطوبت&SSOReturnPage=Check&Rand=0
| عنوان = اندازه گیریاندازه‌گیری رطوبت
| تاریخ بازدید = ۴ مرداد ۱۳۹۰
| ناشر = دانشنامه رشد
}}</ref>
 
=== اندازه گیریاندازه‌گیری نقطه شبنم ===
برای اندازه گیریاندازه‌گیری ابتدایی نقطه شبنم یک ظرف که جداره خارجی آن کاملاً صیقلی باشد، اختیار کرده و مخلوط آب و یخ در آن قرار می‌دهیم. هرگاه روی جدار خارجی ظرف با هوای مورد نظر در تماس است. به تدریج ذرات بخار آب به صورت مایع (شبنم) پیدا شده، در دمای آب را بوسیله دماسنج تعیین می‌کنیم این دما درجه اشباع یا نقطه شبنم است.<ref name="roshd1"/>
 
== دمای نقطه شبنم یخی {{چر}}(rf) ==
نقطه شبنم یخی دمایی است که هوای مرطوب ومرطوب، برای آنکه در مجاورت یخ اشباع شود بایستی تا آن دما سرد شود. در این فرایند فشار هوای مرطوب p و نسبت اختلاطهای r ثابت می‌ماند.<ref name="roshd2"/>
 
== جستارهای وابسته ==
* [[نقطه شبنم]]
نقطه شبنم دمایی است که در آن هوا به حد اشباع می‌رسد و به عبارت دیگر، در صورتی که در فشار ثابت ، تغییری در نسبت مخلوط ایجاد نگردد ولی دمای هوا پایین آید دمای ویژه جدیدی حاصل خواهد شد که بدان ، دمای نقطه شبنم گفته می‌شود.
در هوا مقداری رطوبت وجود دارد که به صورت بخار آب است وقتی دمای هوا به قدر کافی پایین بیاید این بخار آب به حالت اشباع رسیده و تقطیر می شود هرچه قدر نقطه شبنم بالا باشد ، به این معنی است که بخار آب در هوا زیاد بوده و شبنم تشکیل می شود. [[رطوبت نسبی]] بالا نشـــــان می دهد که نقطه شبنم نزدیک به درجه حرارت هوا است. رطوبت نسبی صد درصد نشان می دهد نقطه شبنم برابر دما بوده و هوا اشباع از آب شده است. زمانی که نقطه شبنم ثابت و درجه حرارت افزایش می یابد ، رطوبت نسبی کاهش می یابد. همچنین در صورتی که در نقطه ی بارش کم باشد ، به این معنی است هوای خشک بوده و شبنم کمی تشکیل می شود.
تحقیقات در مورد رطوبت موجود در جو می تواند در کنار بررسی تغییرات سایر عوامل اقلیمی در شناخت بهتر امکانسنجی باروری ابرها موثر باشد دراین بررسی داده های نقطه شبنم به عنوان معیار مناسبی برای بررسی تغییرات رطوبت موجود در هوا در طول دوره آماری 2010-1991 در نظر گرفته شده است نتایج بررسی این فراسنج هواشناسی در شمال غرب کشور نشان دادند هرچه ایستگاهی از منبع رطوبی دورتر باشد نقطه شبنم آن کم می باشد بعنوان مثال متوسط دمای نقطه شبنم ایستگاه آستارا 11.7 درجه سلسیوس در سال می باشد و این پارامتر در ایستگاه اردبیل به 3.3 و در تبریز به 1.4 درجه سلسیوس در سال کاهش می یابد.
میانگین دمای نقطه شبنم در [[استان آذربایجان شرقی]] 1.8 درجه سلسیوس در سال بوده و طی دوره آماری بین 0.2- تا 4.2 درجه در نوسان می باشد . در نواحی شمالی بیشترین مقدار و در نواحی مرکزی و جنوبی استان کمترین درصد را دارد
کمینه اختلاف دما با نقطه شبنم در ماههای ژانویه با 4.7 درجه و بیشینه اختلاف آنها در ماه آگوست با 15.4 درجه سلسیوس می باشد
 
== محاسبه ==
نقطه شبنم تنها وابسته به دما و رطوبت نسبی است. رابطه تجربی زیر برای محاسبه نقطه شبنم به کار می‌رود:<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=علیزاده |نام=امین |کتاب= اصول هیدرولوژی کاربردی| ناشر= دانشگاه امام رضا|سال=۱۳۹۱|صفحات=۱۲۹-۱۳۰}}</ref>
 
:(T<sub>d</sub>=(۱۱۲+۰٫۹T)RH<sup>۰٫۱۲۵</sup>+(۰٫۱T-۱۱۲
== منابع ==
{{پانویس}}
امکانسنجی باروری ابرها در استان آذرباجان شرقی - 1391
 
{{متغیرهای هواشناسی}}