ویکی‌پدیا

لاکهید مارتین اف-۳۵ لایتنینگ ۲: تفاوت میان نسخه‌ها

لاکهید مارتین اف-۳۵ لایتنینگ ۲ (ویرایش)

نسخهٔ ‏۱ مه ۲۰۱۵، ساعت ۱۶:۴۸

۱۷۲ بایت اضافه‌شده ،  ۷ سال پیش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
|زیرنویس=یک اف-۳۵سی لایتنینگ ۲ با نشان سی‌اف۱ در حال انجام یک پرواز آزمایشی بر روی [[خلیج چساپیک]]
|نوع هواپیما=[[جنگنده چندمنظوره|چندمنظوره]]-هواپیمای پنهان‌کاری|پنهان‌کار]]
|کارخانه سازنده=[[لاکهید مارتین]]، [[آمریکا]]{{سخ}}[[نورثروپ|نورثروپ گرومن]]، [[آمریکا]]{{سخ}}[[بی‌ای‌ئی سیستمزسامانهز]]، [[بریتانیا]]
|کشور سازنده=[[آمریکا]]، [[بریتانیا]]
|طراحی شده توسط=
'''لاکهید مارتین اف-۳۵ لایتنینگ ۲''' {{انگلیسی|Lockheed Martin F-35 Lightning II}} یک هواپیمای [[جنگنده چندمنظوره|جنگنده چندمنظوره]] نسل پنجم است که اکنون تحت آزمایش و توسعه نهایی قرار دارد. اف-۳۵ [[هواپیمای پنهان‌کار|هواپیمایی پنهان‌کار]]، تک‌سرنشین و تک‌موتوره است که در وهلهٔ اول برای مأموریت‌های هجومی هوابه‌سطح طراحی شده اما توانایی انجام مأموریت‌های [[عملیات شناسایی|شناسایی]] و دفاع هوایی را نیز دارد. اف۳۵ سه مدل اصلی دارد: اف ۳۵ ای با توان [[نشست و برخاست متعارف]]، اف ۳۵ بی با توان [[برخاست کوتاه و نشست عمودی]] و اف ۳۵ سی با توان ناونشینی.
 
اف ۳۵ نوع توسعه‌یافته هواپیمای [[ایکس-۳۵|ایکس ۳۵]] است. ایکس-۳۵ هواپیمایی بود که توسط [[لاکهید مارتین]] برای رقابت در پروژه «جنگنده تهاجمی مشترک» (JSF) ساخته شد و توانست بر رقیب خود در این پروژه هواپیمای ایکس-۳۲ شرکت [[بوئینگ]] پیروز شود. اف ۳۵ توسط یک تیم صنایع هوافضا به رهبری شرکت لاکهید مارتین طراحی شده و شرکت‌های آمریکایی [[نورثروپ گرومن]] و [[پرت اند ویتنی]] و بریتانیایی [[بی‌ای‌ئی سیستمزسامانهز]] از شرکای ارشد این پروژه محسوب می‌شوند.
 
[[ایالات متحده آمریکا]] طرح خرید و به‌کارگیری ۲۴۴۳ فروند اف ۳۵ را تا سال ۲۰۳۷ دارد. این جنگنده مورد استفاده هر سه واحد نظامی ایالات متحده یعنی [[نیروی هوایی آمریکا|نیروی هوایی]]، [[نیروی دریایی آمریکا|نیروی دریایی]] و [[سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده|سپاه تفنگداران]] قرار خواهد گرفت .<ref>http://www.military.com/daily-news/2013/12/17/air-force-seeks-jets-beyond-c17-and-even-jsf.html</ref>
جنگنده اف ۳۵ به عنوان یک [[جنگنده نسل پنجم]] دارای ویژگی‌ها منحصر به فرد و ارتقای ویژگی‌های جنگنده‌های نسل قبل است از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* <big>رادرگریزی</big>
اف ۳۵ از قابلیت رادارگریزی بالایی به خصوص بر روی باندهای ایکس و اس دو باند اصلی سیستم‌هایسامانه‌های کنترل آتش داراست که بقا پذیری این جنگنده را به طور قابل ملاحظه‌ای در میدان‌های نبرد افزایش می‌دهد.
* <big>محرک‌های الکتروهیدرو استاتیکی</big>
در اف ۳۵ به جای محرک‌های هیدرولیکی از فناوری نوین محرک‌های الکتروهیدرواستاتیکی استفاده شده که باعث افزایش امنیت پرواز، کاهش [[نقص فنی]] کنترلرهای جنگنده و همچنین نیاز کمتر به تعمیرات می‌شود.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Electro-hydraulic_actuator</ref>
* <big>نمایشگر کلاه [[خلبان]]</big>
کلاه خلبانی جنگنده اف ۳۵ به عنوان اولین جنگنده ایست از یک نمایشگر بهره می‌برد این نمایشگر اطلاعاتی که قبلاً در [[نمایشگر]] هاد وجود داشت را در جلوی دید خلبان نمایش می‌دهد. همچنین تصاویر [[دید در شب]] توسط حسگرهای [[الکترواپتیک|الکترواپتیکی]] به کلاه خلبان ارسال شده و بر روی آن نمایش داده می‌شود .<ref>http://gizmodo.com/260482/f-35-helmet-display-system-to-scare-the-bejeezus-out-of-enemies</ref>
* <big>سیستمسامانه پرواز با [[فیبر نوری]]</big>
این سیستمسامانه در واقع همان سیستمسامانه [[سیستمسامانه کنترل پرواز هواگرد|پرواز با سیم]] است که در آن به جای کانل‌های سیمی از کانال‌های فیبر نوری و استاندارد انتقال داده شبکه IEEE 1394b<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Lockheed_Martin_F-35_Lightning_II#cite_note-avweek_20070205-206</ref>استفاده شده که سرعت و امنیت داده بهتری برای سیستمسامانه کنترل پرواز اف ۳۵ فراهم کرده است.
* <big>زاویه حمله بالا</big>
هر سه مدل جنگنده اف ۳۵ توان رسیدن به زاویه حمله ۵۰ درجه‌ای در سرعت ۱٫۶ ماخ را دارا هستند.<ref>http://www.flightglobal.com/news/articles/in-focus-lockheed-claims-f-35-kinematics-better-than-or-equal-to-typhoon-or-super-382078/</ref>این درحالی ست جنگنده‌های نسل قبل همچون اف ۱۶ و اف ۱۸ توان رسیدن به [[زاویه حمله]] ۳۰ درجه‌ای را دارا هستند . زاویه حمله بالا توان مانورپذیری و عدم [[واماندگی]] را به شدت افزایش می‌دهد. طراحی و سیستمسامانه کنترل پروازی مدرن اف ۳۵ از دلایل اصلی دست یابی به زاویه حمله بالا در این جنگنده هستند.
* <big>سیستمسامانه فرامین صوتی</big>
اف ۳۵ اولین جنگنده آمریکایی است به صورت عملیاتی از سیستمسامانه فرامین صوتی (DVI) استفاده خواهد کرد این سیستمسامانه قبلاً به طور آزمایشی بر روی جنگنده‌های هارییر و اف ۱۶ ویستا مورد استفاده قرار گرفته بود.<ref name="dvi">http://archive.today/20120722204028/http://www.af.mil/news/story.asp?id=123071861</ref>این سیستمسامانه به خلبان اجازه می‌دهد با گفتار بعضی از فرامین را اجرا کند. .
* <big>نمایشگر یکپارچه کابین خلبان</big>
اف ۳۵ اولین جنگنده در جهان است که از یک نمایشگر یکپارچه در داخل [[کابین خلبان]] استفاده می‌کند. این نمایشگر لمسی با [[رابط کاربری]] [[سیستمسامانه عامل]] اف ۳۵ هماهنگ بوده و خلبان توان سفارشی سازی اطلاعات بر روی نمایشگر را دارد.
* <big>برنامه کامپیوتری پیشرفته</big>
یکی از نقاط قوت اصلی این جنگنده به شمار می اید. این برنامه بیش از ۸ میلیون کد خط دارد که ۴ برابر بیشتر از نزدیک ترین رقیب اف ۳۵ یعنی جنگنده اف ۲۲ می‌باشد. [[هوش مصنوعی]] و [[اتوماسیون]] بالا، ترکیب اطلاعات حسگرها و ایجاد یک تصویر واضح از میدان نبرد از وضایف اصلی این برنامه است.
* <big>[[مواد مرکب]]</big>
۴۲ از وزن اف ۳۵ را مواد مرکب به کار رفته در این جنگنده تشکیل می‌دهند که این بیشترین میزان استفاده از مواد مرکب در یک جنگنده آمریکایی است برای مثال ۲۲ درصد از وزن [[اف-۲۲ راپتور|اف ۲۲]] و فقط ۲ درصد از وزن [[اف -۱۶|اف ۱۶]] از مواد مرکب ساخته شده‌اند.<ref name="fib">http://www.military.com/features/0,15240,215074,00.html</ref>استفاده از مواد مرکب باعث کاهش وزن اف ۳۵ و کاهش مصرف سوخت شده است. همچنین نسل جدید مواد مرکب به کار رفته در ساخت سطح بدنهٔ اف ۳۵ (فیبر حصیری) علاوه بر جذب خوب امواج رادار ارزان تر همچین مناسب برای انواع شرایط آب و هوایی، اسیب پذیری کمتر و در نهایت تعمیرات سریع تر می‌باشد.<ref name="fib"/>
* <big>سیستمسامانه پشتیبانی اطلاعات خودکار</big>
این سیستمسامانه که ALIS نامیده می‌شود در واقع یک سیستمسامانه کامپیوتری برای جمع آور اطلاعات از وضعیت جنگندهنگام عملیات و [[پردازش]] ان‌ها برای کمک به پشتیبانی، نگهداری و تعمیرات اف ۳۵ پس از عملیات است این سیستمسامانه باعث کاهش چشمگیر هزینه هر ساعت پرواز عملیاتی اف ۳۵ شده است. هر ساعت پرواز عملیاتی اف ۳۵، ۲۴ هزار دلار هزینه در بردار که فقط ۱۰ درصد بیشتر از جنگنده ازران قیمت [[اف -۱۶|اف ۱۶]] است .<ref>http://www.defensenews.com/article/20130418/DEFREG02/304180021/F-35-Head-Flying-Hours-10-Percent-Higher-than-F-16</ref> شایان ذکر است که هزینه هر ساعت پرواز عملیاتی دیگر جنگنده نسل ۵ آمریکایی [[اف-۲۲|اف ۲۲]]، ۶۸ هزار دلار است.<ref>http://nation.time.com/2013/04/02/costly-flight-hours/</ref>
* <big>کانوپی مقاوم</big>
کانوپی اف۳۵ از مواد بسیار مقاوم ساخته شده تا در مقابل شرایط بد آب و هوایی و همچنین برخود پرندگان مقاومت کند این کانوپی در آزمایش‌ها در برابر پرتاب [[لاشه]] یک [[پرنده]] ۲ کیلویی با سرعت ۸۹۰ کیلومتر برساعت به خوبی مقاومت کرده است.<ref>https://www.youtube.com/watch?v=yqsytx5RNmw</ref>
یکی از ویژگی هنگام ساخت اف ۳۵ یکپارچگی [[بال]] و بدنه ان است بدین معنی که ساختار بال با بدنه یکپارچه‌است و به داخل بدنه فرو می‌رود (برخلاف جنگنده‌های کنونی). این ویژگی باعث کاهش [[سطح مقطع راداری|سطح مقطع رادری]] و همچنین افزایش قدرت حمل تسلیحات بر زیر بال‌ها می‌شود.
* <big>حسگرهای الکترو اپتیکی</big>
اف ۳۵ از بیشترین تعداد [[حسگر]]‌های الکترواپتیکی بر روی یک جنگنده بهره می‌برد به طوری که علاوه بر سیستمسامانه هدف گذاری الکترواپتیکی از ۶ حسگر الکترواپتیکی AN/AAQ-37 با پوشش ۳۶۰ درجه محیط اطراف استفاده می‌کند که توانایی کشف هواپیماها، موشک‌ها و حتی تجهیزات زمینی را نیز داراست مجموع اطلاعات جمع اوری شده توسط حسگرها و ترکیب اطلاعات آنها بالاترین آگاهی وضعیتی را از میدان نبرد در اختیار این جنگنده قرار می‌دهد.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/AN/AAQ-37</ref>
* <big>[[رادار]] نسل جدید</big>
اف ۳۵ از نسل جدید رادار یعنی [[آرایه فازی|رادارهای آرایه فازی]] فعال بهره می‌برد که در واقع توسعه یافته رادار پیشرفته جنگنده اف ۲۲ است. این رادار چند منظوره دارای انواع حالت‌های هوا به هوا، هوا به زمین (تصویربرداری با کیفیت بسیار بالا)، دریایی، [[ناوبری]] و [[هواشناسی]] است همچنین توانایی [[جنگ الکترونیک|حمله الکترونیکی]] مستقیم را دارد.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/AN/APG-81</ref>
مدل بی اف ۳۵ قابلیت [[برخاست کوتاه و نشست عمودی]] ست و برای جایگزینی هارییر و [[اف-۱۸|اف ۱۸ هورنت]] در نظر گرفته شده‌است. اف ۳۵ بی قابل استفاده بر روی ناوهای کوچک همچون ناوهای کلاس وسپ است و علاوه بر کشورهای آمریکا، انگلیس و ایتالیا که اف ۳۵ بی را سفارش داده‌اند پیش بینی می‌شود دیگر کشورهای غربی نیز این جنگنده را جایگزین جنگنده‌های هارییر خود بکنند.
 
اف۳۵ بی به دلیل وجود سیستم‌هایسامانه‌های پیشرانه مورد نیاز برای [[برخاست کوتاه و نشست عمودی]] بخش از فضای داخلی برای حمل سوخت و سلاح خود را از دست داده و دارای برد کمتر و توان حمل سلاح داخلی کمتر نسبت به سایر مدل‌های اف ۳۵ است. البته برد اف ۳۵ بی همچنان از برد جنگنده‌های که قرار است جایگزین آن‌ها شود بیشتر است. توان حمل سلاح خارجی اف ۳۵ بی نیز با سایر مدل‌های اف ۳۵ تفاوتی ندارد.
 
اف ۳۵ بی همچون اف ۳۵ سی و بر خلاف اف ۳۵ ای [[توپ جنگی|توپ]] ۲۵ میلمتری GAU-22/A را در خارج از بدنه اصلی حمل می‌کند. این توپ در داخل یک غلاف رادارگریز قرار داشته و زیر بدنه اصلی جنگنده قرار می‌گیرد.<ref>http://www.gdatp.com/factsheets/A118_GAU-22.pdf</ref>
 
=== اف ۳۵ سی ===
[[پرونده:US Navy 111118-N-GR159-003 An F-35C Lightning II test aircraft piloted by Lt. Christopher Tabert launches for the first time from the new electroma.jpg|بندانگشتی|اف ۳۵ سی در حال انجام برخاست آزمایشی توسط سیستمسامانه کاتاپولت الکترومغناطیسی]]
 
مدل C که برای [[نیروی دریایی آمریکا]] (USN) در نظر گرفته شده که دارایی قابلیت ناو نشینی همچون جنگنده اف ۱۸ بر روی ناوهای بزرگ کلاس نمیتز و جرالد فورد است. اف ۳۵ سی بزرگتر از دو مدل دیگر اف ۳۵ بوده به خصوص در بخش بال‌ها و دم‌ها به طور واضح بزرگتر بودن آن‌ها با سایر مدل‌ها مشخص است.
 
اف ۳۵ برای برخاست از روی ناو از سیستمسامانه کاتاپولت بخار یا الکترومغانطیسی استفاده می کند. . <ref>http://www.navair.navy.mil/index.cfm?fuseaction=home.NAVAIRNewsStory&id=4712</ref> اف ۳۵ سی همچنین برای فرود از قلاب گیرنده کابل که در زیر هواپیما قرار دارد برای گرفتن کابل روی عرشه ناو بهره می برد. اف ۳۵ سی دارای ارابه‌های فرود قدرتمند تر نسبت به دومدل دیگر اف ۳۵ است تا به خوبی فشار فرود کوتاه بر روی ناو را تحمل کند.
 
مدل سی اف ۳۵ همچون مدل بی از غلاف توپ ۲۵ میلمتری خارج بدنه اصلی بهره می‌برد و برای [[سوخت‌گیری هوایی|سوخت گیری هوایی]] نیز از روش میله و مهار چتری استفاده می‌کند. میله سوخت گیری اف ۳۵ سی در کنار کابین خلبان در داخل بدنه قرار گرفته و هنگام انجام عملیات سوختگیری از بدنه خارج می‌شود.<ref>http://www.lockheedmartin.com/us/news/press-releases/2013/january/f-35c-completes-first-in-flight-dual-refueling.html</ref>
=== اف ۳۵ آی ===
مدلی از اف ۳۵ ای است که برای [[اسرائیل]] ساخته خواهد شد و با نام اف ۳۵ آی شناخته می‌شود.
اف ۳۵ آی در واقع شامل سیستمسامانه های [[اویونیک|اویونیکی]] بومی کشور [[اسرائیل]] خواهد بود . از جمله سیستمسامانه های [[جنگ الکترونیک]] و ارتباطی از تجهیزات ساخته اسرائیل بر روی این مدل نصب خواهد شد . در سال ۲۰۱۲ شرکت لاکهید مارتین ۲۰۶ میلیون دلار برای آماده سازی اف ۳۵ برای نصب سیستمسامانه های اویونیکی اسرائیل دریافت کرد . <ref name="madl"/>
 
در حال حاضر اسرائیل سفارش خرید ۱۹ فروند جنگنده اف ۳۵ به مبلغ ۲٫۷۵ میلیارد دلار را داده است و اولین کشوری بعد از ایالات متحده خواهد بود که اف ۳۵ در آن عملیاتی میشود . برنامه ی نهایی اف ۳۵ خرید ۷۵ فروند اف ۳۵ است که پیش بینی میشود هزینه کلی آن ۱۵٫۲ میلیارد دلار شود.<ref name="madl"/>
اف ۳۵ از یک [[موتور توربوفن]] به نام Pratt & Whitney F135 ساخته کمپانی [[پرت اند ویتنی]] بهره می‌برد. این موتور توربوفن توسعه یافته موتور قدرتمند اف ۱۱۹ جنگنده اف ۲۲ می‌باشد<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Pratt_&_Whitney_F135</ref>و در واقع پیشرفته ترین و قدرتمندترین موتور توربوفن ساخته شده برای یک هواپیمای جنگنده است که توان تولید ۱۲۵ کیلونیوتن رانش خشک و ۱۹۱ کیلو نیوتون رانش به همراه پس سوز را دارد .<ref>http://search.janes.com/Search/documentView.do?docId=/content1/janesdata/binder/jae/jae_1063.htm@current&pageSelected=allJanes&keyword=F135&backPath=http://search.janes.com/Search&Prod_Name=JAE&</ref>
 
موتور اف ۱۳۵ دارای سه نمونه است. F135-PW-100 که مورد استفاده مدل ای اف ۳۵ است. F135-PW-600 که دارای سیستمسامانه [[تغییر بردار رانش]] بوده و برای مدلی بی اف ۳۵ استفاده می‌شود و در اخر هم F135-PW-400 که مورد استفاده مدل سی جنگنده اف ۳۵ است.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Pratt_&_Whitney_F135</ref>
 
توانایی [[سوپر کروز|ابرکروز]] از اهداف طراحی جنگنده اف ۳۵ نبوده ولی این موتور قدرتمند توانایی ابر کروز را برای اف ۳۵ با سرعت ۱٫۲ [[سرعت صوت|ماخ]] برای طی مسافت ۱۵۰ مایل فراهم کرده است .<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Supercruise</ref>
کی از مهمترین هدف های موتورهای اف ۱۳۵ در افزایش قابلیت اطمینان و همچنین تعمیر آسان می باشد.همانگونه که گفته شد این موتور نسبت به سایر نمونه های هم رده خود،دارای بخش های کمتری می باشد که نیازمند بهسازی و افزایش اطمینان بیشتر نسبت به کارایی آن است.تمام بخش های موتورهای اف ۱۳۵ تنها با استفاده از ۶ ابزار دستی،قابل تعویض و ترمیم می باشند.علاوه بر این موارد،سامانه مدیریت سلامت موتور(Health Management System) به گونه ای طراحی شده است تا تکنسین های تعمیر و نگهداری زمینی بتوانند از تاریخ دقیق سرویس ها و تعمیر های دوره ای و همچنین بازیابی اشکال های موتور آگاه گردند.با این حال کمپانی [[پرت اند ویتنی]] بر این باور است که با استفاده از این گونه داده ها می توان زمان مورد نیاز و صرف شده جهت عیب یابی را تا ۹۴٪ نسبت به سایر نمونه های قدیمی کاهش داد.<ref>Rajagopalan, R., Wood, B., Schryver, M. (2003). Evolution of Propulsion Controls and Health Monitoring at Pratt and Whitney. AIAA/ICAS International Air and Space Symposium and Exposition: The Next 100 Years. 14–17 July 2003, Dayton, Ohio. AIAA 2003-2645.</ref>
* <big>فن بالابرنده (Liftfan)</big>
[[پرونده:F-35B STOVL Engine and Lift Fan.JPG|بندانگشتی|سیستم‌هایسامانه‌های پیشرانه ایکس ۳۵ بی که درآن فن بالابرنده، لوله‌های ارسال و موتور اصلی با قابلیت تغییر بردار رانش به خوبی مشخص است .]]
 
این سیستمسامانه [[پیشرانه]] مخصوص مدلی بی اف ۳۵ است و بخشی از سیستمسامانه مورد نیاز برای [[برخاست کوتاه و نشست عمودی]] اف ۳۵ بی است. فن بالابرنده پشت [[کابین خلبان]] قرار گرفته هنگام عملیات برخاست کوتاه یا نشست عمودی هوا را از بالا مکیده و با قدرت از خروجی پایین به بیرون می‌فرستد .<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Rolls-Royce_LiftSystem#cite_note-Eng-18</ref>
 
این فن ساخته کمپانی بریتانیایی [[رولز-رویس]] است. فن بالابرنده نیروی لازم برای چرخش را از میله محرک متصل به موتور اصلی تامین می‌کند و خود به تنهایی سیستمسامانه تولید نیرو ندارد . نیروی خروجی از فن بالابرنده بالغ بر ۸۹ کیلونیتون است .<ref name="lift">http://www.theengineer.co.uk/in-depth/rolls-royces-liftsystem-for-the-joint-strike-fighter/1008008.article</ref>
* <big>لولهای ارسال (Roll Posts)</big>
 
این لوله‌ها بخشی از سیستمسامانه پیشرانه مورد نیاز [[برخاست کوتاه و نشست عمودی]] اف ۳۵ بی هستند. هر کدام از این دو لوله به بخش کمپرسور موتور اصلی اف ۳۵ متصل بوده و بخشی از هوای فشرده موتور را به زیر بال‌ها منتقل می‌کنند. نیروی خروجی مجموع دو لوله ۱۷ کیلونیوتون می‌باشد.<ref name="lift"/>
 
=== رادارگریزی ===
طراحان اف ۳۵ برای کاهش این علائم که می‌تواند باعث کشف جنگنده توسط دوربین‌های فروسرخ شود نیز تعمهیداتی اندیشده‌اند.<ref>http://www.dote.osd.mil/pub/reports/FY2000/airforce/00jsf.html</ref> اف ۳۵ از یک [[موتور توربوفن]] نسل جدید استفاده می‌کند که حرارت کمتری نسبت به موتورهای قبلی تولید می‌کند. خروجی موتور نیز از سرامیک‌های ضد حرارت ساخته شده و همچنین از فناوری هیت سینک نیز بهره برده شده.<ref>http://manglermuldoon.blogspot.nl/2013/06/f-35-vs-f-15se-south-koreas-f-x-iii.html</ref> طراحی خود جنگنده نیز به گونه‌ای ست که خروجی موتور بین سکان‌های افقی و عمودی قرار دارد و دید به آن بسیار کم است.
* <big>سیگنال‌های انتشاری</big>
سیگنال‌های انتشاری از [[رادار]] و سیستم‌هایسامانه‌های ارتباطی جنگنده‌ها می‌تواند باعث شناسایی آن‌ها شوند. طراحان جنگنده اف ۳۵ با اضافه کردن قابلیت LPI و LPD به رادار و سیستم‌هایسامانه‌های ارتباطی اف ۳۵ ، از شناسایی شدن اف ۳۵ به هنگام انتشار سیگنال جلوگیری کرده اند.
 
جنگنده اف ۳۵ از روبرو سطح مقطع راداری ۰٫۰۰۱۴۳ مترمربع دارد<ref>http://wiki.scramble.nl/index.php/Lockheed_Martin_F-35_Lightning_II#cite_ref-4</ref> که به اندازه یک توپ گلف می‌باشد این سطح از رادارگریزی کشف اف ۳۵ بر روی باندهای فرکانسی ایکس و اس که مورد استفاده رادارهای کنترل آتش جنگنده‌ها و سیستم‌هایسامانه‌های پدافندی دوربرد و میان برد می‌باشند را بسیار مشکل کرده است. اف ۳۵ بر روی باندهای فرکانسی دیگر سطح مقطع بیشتری دارد و امکان کشف آن بر روی باندهای فرکانسی دیگر بیشتر می‌باشد.
 
=== رادار ای ان/ای پی جی-۸۱ (AN/APG81) ===
[[رادار]] [[AN/APG81]] یک رادار آرایه فازی فعال است که توسط کمپانی [[نورتروپ گرومن|نورثراپ گرومان]] برای جنگنده اف ۳۵ توسعه داده شده است. رادار جنگندهٔ اف ۳۵ نتیجه رقابت شرکت‌های وابسته به دولت ایالت متحده برای عقد بزرگترین قرارداد خرید رادار ارایه فازی فعال در جهان است. رادار AN/APG-81 یک رادار جانشین برای رادار AN/APG-77 اف-۲۲ رپتور است .<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/AN/APG-81</ref>
 
رادار AN/APG81 جنگنده اف ۳۵ یک رادار طراحی شده با سیستمسامانه چند حالته است. این رادار در مجموع ۳۲ حالت دارد که در تمام مدل‌های این جنگنده یکسان است. ۱۲ حالت هوا به هوا، ۱۲ حالت هوا به زمین (شامل دو حالت دریایی: کشف اهداف و جستجو دریا)، ۴ حالت [[جنگ الکترونیک]] (حمله الکترونیک و مقابله الکترونیک)، دو حالت [[مسیریابی]] و دو حالت [[هواشناسی]] .<ref>http://www.ebook3000.com/F-35-Lightning-II--An-Air-Warfare-Revolution--AIR-International-Special-_226591.html</ref>
[[پرونده:F-35 SAR.jpg|بندانگشتی|تصویر برداری رادار اف ۳۵ به وسیله فناوری روزنه ساختگی (SAR) از یک منطقه زمینی]]
رادار AN/APG81 با استفاده از ویژگی‌های LPI (احتمال کم رهگیری) و LPD (احتمال کم تشخیص) کار می‌کند که کشف هواپیما از طریق انتشار امواج را به حداقل ممکن می‌رساند که یکی از ملزومات پنهانکاری جنگنده‌ها می‌باشد. این رادار دارای عمر عملیاتی ۱۰ هزار ساعت است.<ref>http://www.ebook3000.com/F-35-Lightning-II--An-Air-Warfare-Revolution--AIR-International-Special-_226591.html</ref>
تیم طراحی رادار AN/APG81 در سال ۲۰۱۰ موفق به دریافت جایزه David Packard برای عملکرد عالی در برابر اخلالگرهای الکترونیکی شدند.<ref>http://www.qualitymag.com/Articles/Industry_Headlines/BNP_GUID_9-5-2006_A_10000000000000943597</ref>
 
=== سیستمسامانه هدفگذاری الکترواپتیکی EOTS-AN/AAQ-40 ===
[[پرونده:F-35 EOTS.jpeg|بندانگشتی|یک موک-آپ از اف ۳۵ که در آن سیستمسامانه هدف گذاری الکتروپتیکال EOTS زیر دماغه قرار دارد .]]
سیستمسامانه هدفگذاری الکترواپتیکی EOTS یک سیستمسامانه با صرفه، سبک وزن و با کاریی بالا است که برای جستجو و تصویر برداری فروسرخ هوا به هوا و هوا به زمین ساخته شده است. این سیستمسامانه از یک [[لیزر]] نشان گذار نیز بهره می‌برد که امکان استفاده از سلاح‌ها ی [[هدایت لیزری]] را برای اف ۳۵ فراهم می‌آورد. EOTS همچنین باعث افزایش آگاهی وضعیتی خلبان اف ۳۵ از صحنه نبرد می‌شود.<ref>http://www.lockheedmartin.com/us/products/F-35LightningIIEOTS.html</ref>
 
سیستمسامانه EOTS در یک قالب پنجره‌ای چند ضلعی ساخته شده از [[یاقوت کبود]] با دوام قرار گرفته است و زیر دماغه اف ۳۵ نصب می‌گردد. طراحی این سیستمسامانه بر اساس اصول کم پیدایی صورت گرفته تا خللی در رادرگریزی اف ۳۵ ایجا نکند.<ref>http://www.lockheedmartin.com/us/products/F-35LightningIIEOTS.html</ref>
 
=== سیستمسامانه روزنه توزیع شده DAS ===
سیستمسامانه DAS از مجموع شش حسگر الکترواپتیکی [[فروسرخ]] AN/AAQ-37 با کیفیت تصویربرداری بالا ساخته کمپانی نورثراپ گرومان تشکیل شده است. این [[حسگر]]ها طوری در هواپیما قرار گرفتن که پوشش ۳۶۰ درجه را فراهم می‌کنند. ترکیب اطلاعات این حسگرها آگاهی وضعیتی بالایی از صحنه نبرد را برای اف ۳۵ فراهم می‌کنند.<ref name="das">http://www.northropgrumman.com/Capabilities/ANAAQ37F35/Pages/default.aspx</ref>
 
سیستمسامانه DAS سه توانایی را برای اف ۳۵ به طور همزمان فراهم می‌کند:
* [[کشف]] و رهگیری موشک‌ها (شامل محل پرتاب [[موشک]] و راهنمای برای مقابله)<ref name="das"/>
* کشف و رهگیری هواپیماها (آگاهی موقعیتی فروسرخ و راهنمایی سلاح‌ها)<ref name="das"/>
* تهیه تصاویر برای نمایشگر [[کابین خلبان]] و سیستمسامانه [[دید در شب]] کلاه خلبان<ref name="das"/>
 
سیستمسامانه DAS در سال ۲۰۱۰ طی یک پرواز آزمایشی بر روی بستر آزمایشی BAC-111 موفق به کشف و رهگیری موشک فالکون ۹ از فاصله ۱۳۰۰ کیلومتری شد.<ref>http://defense-update.com/features/2010/november/02112010_das_missile_track.html</ref>
 
این سیستمسامانه همچنین در آزمایش‌ها موفق به کشف محل شلیک [[توپخانه]] و تانک‌ها شده است که البته این یک نیاز برای اف ۳۵ نیست .<ref>http://www.upi.com/Business_News/Security-Industry/2013/02/11/F-35-device-shows-new-capabilities/UPI-45871360610033/</ref>
 
=== سیستمسامانه جنگ الکترونیک AN/ASQ-239 ===
این سیستمسامانه ساخته شده توسط کمپانی [[بی ای ئی سیستمزسامانهز]] بر اساس سیستمسامانه AN/ALR-94 جنگنده اف ۲۲ رپتور می باشد اما گزارش که چندین بار حساس تر از نسل قبلی می باشد. AN/ASQ-239 از ۱۰ مجموعه آنتن که در پیش بال ها ، فلپ ها و سکان های افقی قرار دارند تشکیل شده است و یک پوشش ۳۶۰ درجه مناسب را فراهم نموده است .<ref>http://www.asiapacificdefencereporter.com/articles/217/Electronic-Warfare</ref>
 
=== سیستمسامانه ارتباطی ، راهبری ، شناسایی (CNI AN/ASQ-242) ===
 
CNI یک مجموع از سیستمسامانه های ارتباطی ، راهبری و شناسایی است که توسط کمپانی نورثراپ گرومن برای جنگنده اف 35 طراحی شده است . این مجموعه سیستمسامانه های زیر را شامل می شود :
 
* سیستمسامانه لینک داده پیشرفته چندمنظوره (MADL)
سیستمسامانه MADL توسط کمپانی هریس اختصاصاً برای جنگنده اف ۳۵ در حال توسعه است. سیستمسامانه MADL از شش [[آنتن]] [[آرایه فازی]] (AAAs) و سه واحد آنتن رابط (AIUs) که تمامی جهات را پوشش می هند تشکیل شده است.
سیستمسامانه MADL از باند [[فرکانس]] Ku برای ارسال سیگنال در یک الگو "daisy chain" استفاده می‌کند بدین گونه که هواپیمای اول سیگنال را برای هواپیمای دوم و سپس هواپیمای سوم و هواپیماهای بعدی ارسال می‌کند .<ref name="madl">http://defense-update.com/20120829_israel-us-negotiate-450-million-f-35i-avionic-enhancements.html#.VBf7L5SSy6M</ref>
استفاده از باند فرکانسی Ku و الگوی ارسال "daisy chain" توانایی LPI (احتمال کم رهگیری) و LPD (احتمال کم تشخیص) را برای این سیستمسامانه ارتباطی فراهم می‌کند. سیستمسامانه MADL به اف ۳۵ توانایی برقراری یک ارتباط شبکه‌ای امن و غیرقابل کشف با واحدهای هوایی، دریایی، زمینی و ماهواره‌ای را فراهم می‌کند.<ref name="madl"/>
 
* خط ارتباطی لینک 16
 
* سیستمسامانه رادیویی تک کاناله زمینی و هوایی (SINCGARS)
 
* سیستمسامانه تشخیص دوست از دشمن (IFF)
 
* ارتفاع سنج رادار (radar altimeter)
 
* سیستمسامانه رادیویی باند AM, VHF, UHF AM ,VHF AM
 
* ابزار سیستمسامانه فرود (ILS)
 
*سیستمسامانه ناوبری هوایی تاکتیکی (TACAN)
 
* ابزار سیستمسامانه فرود بر روی ناو (ICLS)
 
* سیستمسامانه خط اطلاعاتی دیجیتال تاکتیکی (TADIL-J)
 
* سیستمسامانه فرود (JPALS)
 
=== سیستمسامانه عامل ===
سیستمسامانه عامل جنگنده اف 35 Integrity DO-178B نام دارد که توسط شرکت Green Hills Software در حال ساخت است. این سیستمسامانه عامل یک سیستمسامانه عامل real-time است .<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Lockheed_Martin_F-35_Lightning_II#cite_note-316</ref> بلوک ۳ این نرم‌افزار از ۸٫۶ میلیون کد خط تشکیل شده که این نرم‌افزار به پیچیده ترین برنامه کامپیوتری نوشته شده برای یک جنگنده تبدیل می‌کند .<ref>http://www.aviationweek.com/aw/generic/story_channel.jsp?channel=defense&id=news/awst/2010/06/07/AW_06_07_2010_p26-231580.xml&headline=Flight%20Tests%20Of%20Next%20F-35%20Block%20Underway</ref> به گفته ژنرال Norton Schwartz روند توسعه این نرم‌افزار بزرگترین دلیل تاخیر در عملیاتی شدن اف ۳۵ است .<ref>http://www.dodbuzz.com/2010/11/23/schwartz-concerned-about-f-35a-delays/</ref>
 
سیستمسامانه عامل جنگنده اف ۳۵ بیشتر از ۴ برابر سیستمسامانه عامل جنگنده اف ۲۲ رپتور کد خط برنامه نویسی دارد. این برنامه وظیفه کنترل پرواز، ترکیب داده‌های حسگرهای اف ۳۵، حمله الکترونیک ، کنترل سلاح‌ها و همینطور به وجود آوردن یک تصویر کامل از کل صحنه نبرد را برعهده دارد. تا تاریخ ۱۰ ژوئن ۲۰۱۴، ۸۹ درصد این برنامه کامل شده است .<ref>https://www.f35.com/about/life-cycle/software</ref>
 
[[پرونده:Lockheed Martin F-35 Lightning II mock-up instrument panel.JPG|بندانگشتی|یک موک-اپ از کاکپیت اف ۳۵]]
 
=== کابین خلبان ===
[[کاکپیت]] اف-۳۵ شامل یک [[صفحه نمایش]] ِ عریضِ تمام‌لمسی [[پانوراما|پانورمیک]] به اندازه ۲۰*۸ اینچ با تفکیک‌پذیری ۱۰۲۴ * ۲۵۶۰ پیکسل است. سیستمسامانه شناسایی گفتار موجود در کاکپیت توسط کمپانی استرالیایی Adacel ساخته شده و طوری برنامه‌ریزی شده که به خلبان امکان کار کردن با هواپیما را به صورت ویژه‌ای می‌دهد. اف ۳۵ اولین هواپیمای عملیاتی آمریکا می‌باشد که از این سیستمسامانه استفاده می‌کند، گرچه این سیستمسامانه در هارییر ۲ نیز مورد استفاده قرار گرفته بود و در دیگر جنگنده‌ها به صورت آزمایشی استفاده شده بود که می‌توان [[اف-۱۶|اف ۱۶ ویستا]] را در این میان نام برد.<ref name="dvi"/>
 
یک سیستمسامانه نمایشگر نیز در کلاه خلبان گذاشته شده است. اف ۳۵ اولین جنگنده‌ای است که [[سیستمسامانه هاد|سیستمسامانه هاد]] ندارد و تنها از این سیستمسامانه بهره می‌جوید. جوی استیک کنترل جنگنده نیز در سمت راست کاکپیت قرار دارد.
 
سیستمسامانه نمایشگر جدید نصب شده بر روی کلاه خلبان در هواپیمای اف ۳۵ محدودٔ دید گسترده‌تری را برای خلبان این هواپیما فراهم می‌آورد، علاوه بر این توانایی [[دید در شب]] را نیز در خود جای داده است که درنگاه اول می‌تواند برای خلبان حریف ترسناک باشد. این سیستمسامانه باعث بی‌نیازی خلبان از نمایشگرهای درون کابین به مدت طولانی شد و از سویی دیگر خلبان را به شکل یک روح ترسناک درآورد. سیستمسامانه نمایشگر نصب شده درون کلاه خلبان،HDMS(کوتاه شده helmet-mounted display system)، هواپیمای اف ۳۵ دربرگیرندهٔ انواعی از جذابیت‌های فراوان و شگفت‌انگیز است که از بین آنها می‌توان به هدف‌گیری خارج از محور و جستجوگر بالای کلاه اشاره کرد که سطح هوشیاری بی‌سابقه و قابلیت‌های تاکتیکی فوق‌العاده‌ای را در اختیار خلبان قرار می‌دهد.
 
صندلی پران مدل US16E ساخت کمپانی مارتین بیکر آمریکا در اف-۳۵ مورد استفاده قرار گرفته‌است. این صندلی براساس معیارهای بسیار دقیقی طراحی شده که امکان پرش خلبان در ارتفاع پست، فشار گرانشی کنترل‌شده در هنگام پرتاب خلبان و اندازه بدن خلبان را دربر میگرد. یواس۱۶ئی از دو پرتاب کننده که به صورت ریلی قرار گرفته‌اند استفاده می‌کند.
[[پرونده:JASSM mockup 0048.jpg|بندانگشتی|ماکت موشک کروز جزم]]
* موشک کروز [[سایه توفان|شدو استروم]]: یک موشک کروز رادارگریز اروپایی است که ۲۵۰ کیلومتر بر دارد و اف ۳۵ توان حمل آن در جایگاه‌های خارجی داراست.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Storm_Shadow</ref>
* [[موشک کروز]] اسپیر: یک موشک مینی کروز با برد ۱۰۰ کیلومتر است که درحال [[توسعه]] برای به کارگیری بر روی اف ۳۵ است این موشک از خط ارتباطی و رادار داخلی در سیستمسامانه هدایتی بهره می‌برد اف ۳۵، ۸ موشک اسپیر را در جایگاه داخلی حمل خواهد کرد.
* [[موشک ضد زره]] بریمستون: یک موشک با هدایت چند گانه برای هدف قرار دادن اهداف زرهی ساخته شده است. این موشک بیش از ۲۰ کیلومتر برد دارد. اف ۳۵، ۸ موشک بریمیستون را در جایگاه‌های داخلی حمل می کتد.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Brimstone_(missile)</ref>
 
Artmis-x
۲۰۱

ویرایش

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/15277024»