محمد بن محمود آملی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Fatemibot (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
'''محمد بن محمود آملی''' پزشک،فیلسوف شهیر [[ایرانی]] ازقرن [[مازندران]]هشتم کهقمری درو قرنمعاصر هشتمحافظ قمریشیرازی می‌زیستاست.
==تولد و تحصیلات==
 
علامه محمد بن محمود ملقب به شمس الدین آملی از علما و محققین و پزشک بزرگ شیعه در قرنهای هفتم و هشتم هجری است. تاریخ ولادت او مشخص نیست ولی می‌توان گفت که ایشان در نیمه دوم قرن هفتم هجری در آمل به دنیا آمد و برای تحصیل علوم مختلف محضر استادان بزرگی را در چند شهر درک نمود و سپس در زمان الجایتو بنا به درخواست آن پادشاه به سلطانیه رفت و مورد احترام وی و وزیرش خواجه رشید الدین فضل الله همدانی قرار گرفت و مدرس مدرسه سلطانیه شده و بعد از مرگ آن پادشاه و اختلال امور آذربایجان چندی در سیاحت بلاد گذرانید تا اینکه در زمان فرمانروایی شاه شیخ ابواسحق به [[شیراز]] رفت و همانجا متوطن شد و به تدریس و تالیف پرداخت. اصالت وی از خوران از توابع[[ایوان]] که ناحیه ای بین [[کرمانشاه]] و ایلام است بوده و این منطقه در زمان کنونی در استان ایلام قرار دارد.
==معاصران==
 
وی همچنین با جمال الدین حسن بن یوسف بن علی بن مطهر معروف به علامه حلی متوفی به سال ۷۲۶ هـ.ق و قاضی عضدالدوله ایجی از علمای اهل سنت متوفی به سال ۷۵۷ هـق معاصر بود و طریق مجادله و مناظره می‌پیمود.
==مسافرت ها==
 
علامه آملی در دوران عمرش مسافرت‌هایی زیادی نمود و از این راه دانش‌های فراوانی کسب کرد وی
==تالیفات==
آملی در زبان فارسی و عربی مهارت بسزایی داشت و در هر دو زبان تالیفات زیادی داشت از جمله تالیفات مشهور او در زبان عرب شرح کلیات قانون ابن سینا است که در سال ۷۵۳ هـ.ق تمام کرد و شرح بر مختصر الاصول ابن صاحب که قاضی عضدالدین ایجی به مذاق اهل تسنن شرح کرده بود و وی به مذاق شیعه نوشته و در آن عقاید عضدالدین ایجی را رد کرده‌است. از دیگر تالیفات وی شرح کلیات طب سید شرف الدین ایلاقی است.
'''== [[نفایس الفنون فی عرایس العیون''']]==
اما مهمترین اثر شمس الدین آملی کتاب [[نفائس الفنون فی عرایس العیون]] است که از جمله کتب معتبر فارسی شمرده می‌شود و درباره شرح موضوعات مختلف علوم است و در آن بالغ بر ۱۲۰ نوع از علوم و چندین فنون مختلف یاد شده‌است.
 
آنطوری که در تاریخ ادبیات ایران تالیف دکتر ذبیح الله صفا آمده‌است کتاب نفایس الفنون فی عرایس العیون حکم دائرةالمعارف جامع و مفصلی در علوم قدیم دارد که شمس الدین آملی آن را با نهایت تبحر و دقت نوشته و در همه ابواب چنانکه باید از عهده کار دشوار خود برآمده و مطالب غامض علمی را با انشایی درست و متقن به صراحت و روشنی ادا کرده‌است.
 
انشاء علامه آملی در این کتاب به شیوه عمومی نوشته می‌شده‌است ملاحظه می‌شود همان شیوه‌ای که در آثار خواجه نصیرالدین طوسی و علامه قطب الدین شیرازی هم می‌بینیم.
==ساختار نفائس==
 
شمس الدین محمود پیش از شروع به بحث درباره اقسام علوم مقدمه‌ای بر سه فایده ترتیب داد یکی بیان شرف علم، دوم تقسیم علوم، سوم در ترتیب کتاب و آن فایده در تقسیم علوم است با آنکه به کوتاهی پرداخته شده برای شناخت نظر قدما درباره علوم و تقسیمات آن سودمند به نظر می‌آید بعد از این مقدمه شمس الدین به بحث درباره علوم اوایل متضمن هفتاد و پنج علم که آن بر سی و شش فن نهاده شده شد قیام کرد و هر فن را به فصولی تقسیم نمود.
'''==زمان تالیف''' نفائس==
وی تالیف کتاب نفایس الفنون فی عرایس العیون را به سال ۷۳۶هـ.ق آغاز نموده و بعد از سال ۷۴۲ هـ.ق آن را به نام شاه شیخ ابوسحق اینجویه انجام برد و در قسمت تاریخ آن ذیل وقایع را تا مرگ سلطان ابو سعید به سال ۷۳۶ امتداد داده‌است.
==شعر==
 
همچنین وی به زبان‎های فارسی و عربی شعر می‌سرود و در مقدمه [[نفایس الفنون]] بعضی از اشعار خویش را به مناسبت‌هایی آورده‌است به طور نمونه دربارهٔ [[توحید]] می‌گوید:
{{شعر}}
خط ۲۳:
{{ب|بدین آلت که عقل او را زبان گفت|ثنای حضرت او چون توان گفت}}
{{پایان شعر}}
==درگذشت==
 
از تاریخ وفات وی صریحاً اطلاعی در دست نیست ولی می‌توان گفت که مشارٌ‌الیه تا اواخر قرن هشتم زنده بود.
 
خط ۳۴:
* {{یادکرد ویکی|عنوان =Muhammad_ibn_Mahmud_Amuli |پیوند =http://en.wikipedia.org/wiki/Muhammad_ibn_Mahmud_Amuli|زبان =انگلیسی | بازیابی =۳ مهٔ ۲۰۱۱}}
* مقدمه [[نفائس الفنون]] ؛جلد اول، تهران؛ چاپ اسلامیه؛ 1381ش.
* [[گلشن ابرار]] ؛قم، پژوهشکده [[باقر العلوم]] ؛ جلد یازدهم،چهاردهم، مقاله شمس الدین محمد آملی؛ نوشته سید سجاد هاشمی.
{{پزشکی اسلامی}}