کوار: تفاوت میان نسخه‌ها

'''کوار''' شهری در [[استان فارس]] است.

 

کوار کلمه‌ای فارسی است و به معنای سبدی پر از میوه می‌باشد.<ref>برهان قاطع</ref><ref>لغت فرس اسدی</ref>

در برخی منابع تاریخی نام کُواد بر این شهر اطلاق شده است. در [[فارسنامه ابن بلخی]] در سال۵۰۰ ه ق از [[قباد ساسانی]] که در سال‌های ۴۸۷ تا ۵۳۱ میلادی پادشاه ایران بوده است به عنوان بانی این شهر یاد شده است: چون قباد به پادشاهی نشست، سیرت‌های نیکو نهاد و عمارت‌های خرم بنا نهاد. و آثار او این شهرهاست کی در اصل او بنا کرده است، ارجان و نواحی آن ... شهر آباد کُواد،....<ref>فارسنامه، ابن بلخی، به کوشش گای لیسترانج، تهران، دنیای کتاب،1363</ref>

در دوران قاجار، مردم کوار، نقشی تاثیر گذار در مبارزات ضد قاجاری و ضد استعماری داشتند و اوج آن را می‌توان در [[نهضت مشروطه]] دید که سردمدار این نهضت در فارس را یک کواری به نام میرزا حسین خان [[معتمد دیوان کواری]] به عهده داشته است و عاقبت نیز در این راه جان می‌سپارد.

 

 

دین و مذهب مردم کوار شیعه اثنی عشری است.

 

عارف و سالک اوایل قرن پنجم هجری که از معاشران شیخ عبداله خفیف بوده است و اقصی عالم را گشته و بعد از سفر حج به دیار خود کوار برگشته و در همانجا، در خانقاه خود، کنج عزلت گزیده و مریدان خود را ارشاد می کرده است. تا در سال ۴۲۰ ه ق در کوار جان به جان آفرین تسلیم کرده است.<ref>شیراز نامه، زرکوب شیرازی، ابوالعباس، به کوشش اسمعیل واعظ جوادی، بنیاد فرهنگ ایران 1350</ref>

 

شاعر و سخنور کواری قرن دهم هجری که امروزه از دیوان اشعار او به جز چند شعر در دست نمی‌باشد.<ref>مراه الفصاحه، شیخ مفید</ref>

 

ضابط و کلانتر بلوک کوار در زمان کریم خان زند می‌باشد و اجدادش از زمان صفویه در این سمت بوده‌اند. ملا ماندگار انسانی بزرگ و بخشنده بود که وصف بخشندگی او به شاه زند می‌رسد. کریمخان او را خوانده و از او راز بخشایش بیش از اندازه اش را جویا می‌شود و وی در جواب چندین خوانچه از غلات و میوه جات کوار به خدمت شاه می‌برد و می‌گوید که گنج او کشت و زرع می‌باشد. در زمان ملا ماندگار، کشاورزی در کوار رونق بیشتری می‌گیرد و او کانال آبی را احداث می‌کند که از بند بهمن به نقاط شمالی و شرقی دشت کوار آب می‌رساند و موجب آبادانی بسیار در دشت کوار می‌گردد.<ref>فارسنامه ناصری، میرزا حسن فسایی، تهران، سنایی، کتاب دوم</ref>

 

میرزا حسین خان معتمد دیوان بورکی اولین فرزند غلامرضا خان بورکی کلانتر کوار در زمان ناصرالدین شاه قاجار و از نوادگان ملا ماندگار بورکی می‌باشد. او در شیراز به تحصیلات علمیه و کمالات رسمیه می‌پردازد و در خوشنویسی و کتابت نیز سر آمد می‌شود<ref>فارسنامه ناصری، میرزا حسن فسایی، تهران، سنایی، کتاب دوم</ref> و همزمان به دستگاه قوام حاکم فارس وارد می‌شود، در آنجا به سرعت مراتب ترقی را طی نموده و پس از اندکی پیشکار قوام در فارس می‌شود. مدتها پیش از انقلاب مشروطه پی به خیانت‌ها و جاسوسی‌های قوام می‌برد و از آنجا راه خود را از قوام جدا می‌کند و به مبارزه با حاکمیت قوام در فارس می‌پردازد. در انقلاب مشروطیت به سبب نفوذ و اعتبارش به رهبری مشروطه خواهان فارس می‌رسد و در اولین اقدام آیت‌الله لاری را به شیراز دعوت می‌کند. و شهریه طلاب علوم دینی در فارس را با هزینه خودش دو برابر می‌کند و مبارزات مسلحانه را در سراسر فارس را شروع می‌کند، به دستور او قوام به قتل می‌رسد. پس از آرامش نسبی در زمان مشروطه، به خواست مشروطه خواهان، توسط شاه ایلخان ایلات خمسه جنوب ایران می‌شود. فرزندان قوام کینه او را به دل می‌گیرند و در اقدامی توسط عوامل آنها به قتل می‌رسد و ضربه مهلک دیگری بر پیشانی مشروطه خورده می‌شود.<ref>نهضت آزادی خواهی مردم فارس در انقلاب مشروطیت، جهانگیر قائم مقامی، مرکز ایرانی تحقیقات تاریخی، 1359</ref>

 

=== مراکز علمی ===

 

== منابع ==