یکاهای طبیعی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: حذف میان‌ویکی موجود در ویکی‌داده: en
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{گسترش مقاله|تاریخ = ۱۸ مه ۲۰۱۵}}
'''یکاهای طبیعی''' {{به انگلیسی|natural units}} [[یکا|یکاهای فیزیکی]] [[اندازه‌گیری]] اند که برپایهٔ [[ثابت فیزیکی|ثابت‌های جهانی]] قرار دارند. به این معنی که یکاها به گونه‌ای تنظیم می‌شوند که اندازه عددی یک یا چند ثابت بنیادی طبیعت برابر با عدد یک بشود. این کار بیشتر برای ساده شدن محاسبات و قابلیت مقایسه کمیت‌های مختلف انجام می‌شود.
 
'''یکاهای طبیعی''' {{به انگلیسی|natural units}} [[یکا|یکاهای فیزیکی]] [[اندازه‌گیری]] اند‌اند که برپایهٔ [[ثابت فیزیکی|ثابت‌های جهانی]] قرار دارند. به این معنی که یکاها به گونه‌ای تنظیم می‌شوند که اندازه عددی یک یا چند ثابت بنیادی طبیعت برابر با عدد یک بشود. این کار بیشتر برای ساده شدن محاسبات و قابلیت مقایسه کمیت‌های مختلف انجام می‌شود.
برخی بر این باورند که برای برقراری ارتباط با موجودات فرازمینی تنها ابزاری که در اختیار بشر است استفاده از ثابت‌های بنیادی طبیعت و سیستم یکاهای طبیعی می‌باشد.
برای نمونه [[بار الکترون|بار یک الکترون]] ''e'' یک یکای طبیعی برای [[بار الکتریکی]] است؛ یا [[سرعت نور]] ''c'' یکای طبیعی اندازه‌گیری [[سرعت]] است.
 
== انواع یکاهای طبیعی ==
 
=== [[دستگاه یکاهای پلانک]] ===
در این دستگاه پنج ثابت بنیادی طبیعت برابر یک قرار داده ‌می‌شوندمی‌شوند. این ثابت‌ها عبارت‌اند از:
 
* [[ثابت کولنگرانش]] ''G''
در این دستگاه پنج ثابت بنیادی طبیعت برابر یک قرار داده ‌می‌شوند. این ثابت‌ها عبارت‌اند از:
* [[ثابت گرانشکاهیده پلانک]] ''Għ''
* [[سرعت نور|سرعت نور در خلاخلأ]] ''C''
 
* [[ثابت کاهیده پلانککولن]] ''ħ''
* [[ثابت بولتزمن]]
 
*[[سرعت نور|سرعت نور در خلا]] ''C''
 
*[[ثابت کولن]]
 
*[[ثابت بولتزمن]]
 
===دستگاه یکاهای اتمی===
 
===دستگاه یکاهای طبیعی در ذرات بنیادی===
 
=== دستگاه یکاهای اتمی ===
=== دستگاه یکاهای طبیعی در ذرات بنیادی ===
== نامزدهای قرار گیری در جدول یکاهای طبیعی ==
ثابت‌های فیزیکی که می‌توانند به عنوان یکای طبیعی کاربرد داشته باشند از جدول زیر انتخاب می‌شوند. توجه داشته باشید که تنها مقدار کوچکتر می‌تواند به عنوان یکا برگزیده شود. برای نمونه جرم الکترون m<sub>e</sub> و جرم پروتون m<sub>p</sub> هر دو نمی‌توانند با هم به عنوان یکای جرم برگزیده شوند.
سطر ۲۸ ⟵ ۲۳:
! نماد
! colspan=5 | بُعد
|-
| [[سرعت نور]]
| <math> \displaystyle { c } = \frac{1}{\sqrt{\mu_0 \epsilon_0}} \ </math>
| style="border-right:0px;" |
| style="border-left:0px; border-right:0px;" |
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | [[طول|L]]
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | [[زمان|T]]<sup>−1</sup>
| style="border-left:0px;" |
|-
| [[ثابت تراوایی خلاء]]
| <math> \displaystyle \mu_0 = \frac{1}{\epsilon_0 c^2} \ </math>
| style="border-right:0px;" | [[بار الکتریکی|Q]]<sup>−2</sup>
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | [[جرم (فیزیک)|M]]
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | L
| style="border-left:0px; border-right:0px;" |
| style="border-left:0px;" |
|-
| [[ثابت گذردهی خلأ]]
| <math> \displaystyle \epsilon_0 = \frac{1}{\mu_0 c^2} \ </math>
| style="border-right:0px;" | Q<sup>2</sup>
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | M<sup>−1</sup>
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | L<sup>−3</sup>
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | T<sup>2</sup>
| style="border-left:0px;" |
|-
| [[ثابت کولن]]
| <math> \displaystyle k_\mathrm{e} = \frac{1}{4 \pi \epsilon_0} = \frac{\mu_0 c^2}{4 \pi} \ </math>
| style="border-right:0px;" | Q<sup>−2</sup>
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | M
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | L<sup>3</sup>
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | T<sup>−2</sup>
| style="border-left:0px;" |
|-
| [[ویژگی‌های امپدانس فضای آزاد]]
| <math> \displaystyle Z_0 = \mu_0 c = \frac{1}{\epsilon_0 c} \ </math>
| style="border-right:0px;" | Q<sup>−2</sup>
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | M
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | L<sup>2</sup>
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | T<sup>−1</sup>
| style="border-left:0px;" |
|-
| [[ثابت گرانش]]
| <math> { G } \ </math>
| style="border-right:0px;" |
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | M<sup>−1</sup>
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | L<sup>3</sup>
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | T<sup>−2</sup>
| style="border-left:0px;" |
|-
| [[ثابت پلانک]] (reduced)
| <math> \hbar = \frac{h}{2 \pi} </math>
| style="border-right:0px;" |
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | M
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | L<sup>2</sup>
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | T<sup>−1</sup>
| style="border-left:0px;" |
|-
| [[ثابت بولتزمن]]
| <math> { k_B } \ </math>
| style="border-right:0px;" |
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | M
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | L<sup>2</sup>
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | T<sup>−2</sup>
| style="border-left:0px;" | [[دما|Θ]]<sup>−1</sup>
|-
| [[بار الکترون]]
| <math> { e } \ </math>
| style="border-right:0px;" | Q
| style="border-left:0px; border-right:0px;" |
| style="border-left:0px; border-right:0px;" |
| style="border-left:0px; border-right:0px;" |
| style="border-left:0px;" |
|-
| [[الکترون]]
| <math> { m_e } \ </math>
| style="border-right:0px;" |
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | M
| style="border-left:0px; border-right:0px;" |
| style="border-left:0px; border-right:0px;" |
| style="border-left:0px;" |
|-
| [[پروتون]]
| <math> { m_p } \ </math>
| style="border-right:0px;" |
| style="border-left:0px; border-right:0px;" | M
| style="border-left:0px; border-right:0px;" |
| style="border-left:0px; border-right:0px;" |
| style="border-left:0px;" |
|}
 
== منابع ==
{{پانویس}}
*ویکی پدیایویکی‌پدیای انگلیسی
{{خرد|فیزیک}}
{{یکاهای اس‌آی}}