گاه‌شماری میلادی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
علیرضا (بحث | مشارکت‌ها)
Hamid Hassani (بحث | مشارکت‌ها)
ویرایش و ویکی‌سازی
خط ۱:
[[پرونده: Gregorianscher Kalender Petersdom.jpg |بندانگشتی|چپ|300px| جشن گرفتن گاه‌شماری گریگوری نزد پاپ گریگوری سیزدهم]]
{{امروز خورشیدی/میلادی/قمری-عمودی}}
'''گاه‌شماری میلادی''' [[گاه‌شماری]] با ریشهٔ مسیحی است که هم‌اکنون در بیشتر کشورهای جهان استفاده می‌شود و تقویمی بین‌المللی است. این [[گاه‌شماری]] برگرفته از [[گاه‌شماری ژولینی]] با مبدأ میلادی (میلاد حضرت [[عیسی]]) است و نخست از سوی [[آلویسیوس لیلیوس]] که پزشکی از اهالی [[ناپل]] بود پیشنهاد شد. تعدیل کبیسه‌گیری این گاهشماری در [[۲۴ فوریه|۲۴ فوریهٔ]] [[۱۵۸۲ (میلادی)|۱۵۸۲]] از سوی پاپ [[گرگوری سیزدهم]] پذیرفته شد و از آن پس به '''گاه‌شماری گریگوری (گرِگوری)''' نیز مشهور شد.
 
== تاریخچه و ویژگی‌هایویژگی‌ها ==
[[گاه‌شماری ژولینی]] که از [[گاه‌شماری رومی]] گرفته شده بود در دورهدورهٔ مسیحی با مبدأ میلادی (گاه‌شماری میلادی قدیم) پذیرفته شد. این گاه‌شماری ۳۶۵ روز بود که برای هر ۴ سال یک روز به روزهای سال اضافه می‌شد (سال ۳۶۵٬۲۵ روزه). به علت دقیق نبودن کسر سال نسبت به سال اعتدالی هر ۱۲۸ سال یک روز عقب می‌افتاد. در سال ۱۵۸۲ میلادی جهت تصحیح آن [[گاه‌شماری گرگوری]] (میلادی جدید) ایجاد شد. در گاه‌شماری یولیانی اعتدال بهاری در سال ۳۲۵ میلادی که شورای نقیه تشکیل شده بود در ۲۱ مارس صورت گرفته بود و در سال ۱۵۸۲ به ۱۱ مارس افتاده بود و ده روز عقب مانده بود. در گاه‌شماری گرگوری ده روز از تاریخ حذف گردید و کبیسه‌گیری‌های یکنواخت چهارساله نسبتاً کاهش یافت بدینگونه که سال‌های قرن غیرقابل قسمت به ۴۰۰ (مانند: ۱۷۰۰، ۱۸۰۰ و ۱۹۰۰) بدون کبیسه‌گیری باشند. در نتیجه با احتساب سال گریگوری ۳۶۵٬۲۴۲۵ روز (نسبت به سال حقیقی ۳۶۵٬۲۴۲۱۹۸۷۹ روز) میزان دقت گاه‌شماری میلادی را به عقب‌ماندگی یک روز در هر ۳۳۲۰ سال رساند.<ref>گاه‌شماری ایرانی، موسی اکرمی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ اول (۱۳۸۰)، صفحه ۴۱.</ref>
{{چپ‌چین}}
طول زمانی سال گریگوری -> ۳۶۵٬۲۴۲۵ روز = (۳:۴۰۰) - ۳۶۵٬۲۵
 
دورهدورهٔ عقب‌ماندگی یکروزهیکروزهٔ گاهشماری گریگوری -> ۳۳۲۰ سال = (تفاضل سال حقیقی با گریگوری): ۱
{{پایان چپ‌چین}}
 
=== کبیسه‌گیری ===
کبیسه‌گیری تقویم میلادی دارای دو دورهدورهٔ زمانیستزمانی‌ست. در دورهدورهٔ ژولینی سالهای مضرب عدد ۴ کبیسه‌اند. در دورهدورهٔ گریگوری هر چهار سال یکبار (سالهای مضرب ۴) کبیسه است با این استثناء که در سالهای رأس سده تنها سالهای مضرب عدد ۴۰۰ کبیسه می‌باشند. در تصحیح گاه‌شماری میلادی با حذف ده روز از تقویم ژولینی، روز پس از پنجشنبه ۴ اکتبر ۱۵۸۲ ژولینی، جمعه ۱۵ اکتبر گریگوری می‌باشد؛ و از نظر تاریخی روزهای ماقبل ۵ اکتبر ۱۵۸۲ میلادی بر اساس [[گاه‌شماری ژولینی]] درنظر گرفته می‌شود و عملاً ده روز از تاریخ میلادی حذف قلمداد می‌شود.<ref>''تقویم تطبیقی جلد ۱:''، حیات نبوی، ایرج ملک‌پور، تهران: پَرَشکوه، چاپ اوّلاوّل، (۱۳۸۰)،۱۳۸۰، جلد ص۱، ۶ص۶.</ref>
 
== ماه‌های گاه‌شماری میلادی ==
خط ۵۰:
|}
 
== پذیرش گاه شماریگاه‌شماری میلادی در نقاط مختلف جهان ==
گاه شماریگاه‌شماری گریگوری ابتدا در میان کشورهای اروپایی [[کاتولیک]] و سپس در میان [[پروتستان|پروتستان‌ها]] و [[ارتدکس|ارتدکس‌ها]] پذیرفته شد. در میان کشورهای اروپاییاروپایی، [[یونان]] آخرین کشوری بود که در سال ۱۹۲۳ اقدام به پذیرش این گاهگاه‌شماری شماری نمودکرد. ژاپن،[[ژاپن]]، [[کره جنوبی|کُره]] و [[چین]] به ترتیببه‌ترتیب در سالهای ۱۸۹۵، ۱۸۷۲ و ۱۹۱۲ گاه شماریگاه‌شماری میلادی را پذیرفتند. امروزه در اکثر کشورهای جهانجهان، از جملهازجمله در اغلب کشورهای اسلامیاسلامی، گاه شماریگاه‌شماری میلادی به عنوانبه‌عنوان تقویم رسمی شناخته می‌شود. [[مصر]] در سال ۱۸۷۵ و [[ترکیه]] در سال ۱۹۱۷ اقدام به پذیرش تقویم میلادی نمودندکردند. کشورهای افغانستان،[[افغانستان]]، ایران،[[ایران]]، [[عربستان سعودی،سعودی]]، [[اتیوپی]] و [[نپال]] تنها کشورهای جهان هستند که تقویم میلادی در آنها تقویم رسمی نمی‌باشدبه‌شمار نمی‌رود.
 
== کاستی‌های گاه‌شماری میلادی ==
نقص نخست گاه‌شماری گریگوری، سرآغار سال است که امروزه [[۱ ژانویه]] به صورت جهانی رسمی شناخته شده‌است. پیشتر در اینباره اتفاق‌نظری میان کشورها و فرقه‌های مسیحی نبود. با توجه به اینکه اول ژانویه برابر با [[۱۰ دی|۱۰]] یا [[۱۱ دی]] گاه‌شماری خورشیدی (اوایل زمستان در نیمکرهٔ شمالی و اوایل تابستان در نیمکرهٔ جنوبی) است، این زمان از لحاظ [[حرکت انتقالی زمین]] و در مقایسه با سرآغاز گاه‌شماری‌های معتبر جهان برای آغاز سال مناسب نیست. از همین جاست که اشکال‌های بزرگ در ازمنهٔ تاریخ برای آن به وجود آمده‌است (چنان‌که [[سال مالی]] کشورهایی که از این تقویم استفاده می‌کنند با سال میلادی منطبق نیست و تقریباً از اوایل فروردین آغاز می‌شود).
 
گاه‌شماری میلادی با وضعیت [[فصل|فصلها]] و موقعیت خاص زمین مانند اعتدالین و انقلابین همخوانی ندارد و شمار روزهای هر ماه نیز نامنظم است. سرآغاز سال و سرآغاز ماهها در گاه‌شماری مسیحی کلاً قراردادی هستند و به مسائل نجومی و یا حرکت انتقالی زمین مربوط نیستند و با بروج سروکاری ندارند. برای اتخاذ این روش هیچ دلیل منطقی وجود ندارد و از سوی دیگر در طول تاریخ بسیاری به دلخواهبه‌دلخواه دخل و تصرفی در این گاه‌شماری کرده‌استکرده‌اند.
 
همچنین این گاه‌شماری پایهٔ دقیق مذهبی ندارد و مشکلات مذهبی [[مسیحیان]] را برطرف نکرده‌است و ایام مذهبی را دقیقاً مشخص نمی‌کند و برای تعیین این ایام باید از تقویم قمری کمک گرفت و منجمین ناچارند هر سال با کمک گرفتن از روش اپاکت (Epacte) محل آن را در ماه‌های قمری پیدا کنند؛ در نتیجه [[عید پاک]] در فاصلهٔ [[۲۲ مارس]] تا [[۲۵ آوریل]] دائماً در تغییر است همچون سایر اعیاد و روزهای مذهبی مسیحیان و مسلمانان.<ref>[[ابوالفضل نبئی|نبئی، ابوالفضل]]،ابوالفضل، ''[[گاهشماری در تاریخ (کتاب)|گاهشماری در تاریخ]]''، [[سمت (انتشارات)|انتشارات سمت]]، ۱۳۸۱.۱۳۸۱، (صص ۲–۲۶۱)</ref>
 
== تغییر تاریخ میلادی ==
کاستی‌های تقویم میلادی برخی را به فکر تدوین یک تقویم معتبر جهانی انداخته‌است چنان‌که چنین طرحی در [[سازمان ملل]] مطرح شد که به جایی نرسید. در گذشته نیز پس از [[انقلاب فرانسه]] به فکر تغییر تقویم در این کشور افتادند و [[تقویم جمهوری فرانسه]] را جایگزین تقویم میلادی کردند. از آن جمله شخصی به نام سیلون مارشال طرحی ارائه داد که مورد تأیید انجمن ریاضی‌دانان و کنگرهٔ ملی فرانسه قرار گرفت. سرآغاز سال در این تقویم [[اعتدال پاییزی]] و مبدأ آن سال ۱۷۸۷ (انقلاب فرانسه) بود که البته بعداً منسوخ شد.<ref>[[ابوالفضل نبئی|نبئی، ابوالفضل]]،ابوالفضل، ''[[گاهشماری در تاریخ (کتاب)|گاهشماری در تاریخ]]''، [[سمت (انتشارات)|انتشارات سمت]]، ۱۳۸۱.۱۳۸۱، (ص ۱۰۱)</ref>
 
== چند گاه‌شماری مشهور جهان ==
خط ۷۴:
 
== پیوند به بیرون ==
* [http://www.fourmilab.ch/documents/calendar/ '''مبدلمبدّل جهانی تقویم''' که تقویم '''میلادی''' (گریگوری و ژولی)، تقویم هجری خورشیدی (تقویم رسمی ایران و الگوریتم حسابی بیرشک) و تقویم قمری قراردادی و ... در بردارد.]
 
{{گاه‌شماری‌ها}}