محمد قزوینی: تفاوت میان نسخه‌ها

پدر محمد قزوینی در ۱۲۶۷ درگذشت. محمد در این زمان دوازده ساله بود و به کمک [[شمس‌العلما]] بجای پدر در تدوین ''نامه دانشوران'' شرکت کرد تا کمک معاش خانواده باشد. او [[صرف و نحو]] و [[فقه]] و [[کلام]] و [[حکمت]] را نخست نزد پدر و سپس نزد استادان دیگر مانند [[شیخ فضل‌الله نوری]] و [[میرزا حسن آشتیانی]] و ملا محمد آملی تحصیل کرد. او از محضر ادیب پیشاوری و شیخ هادی نجم‌آبادی نیز برخوردار شد. در مدرسه معیرالملک حجره‌ای گرفت و [[طلبه]] شد. زیر نظر شمس‌العلما در علوم اسلامی و هیئت و ریاضی و تاریخ و تاریخ ادب و رجال و عَروض و قافیه متبحر شد. بعد در [[مدرسه آلیانس]] تهران به فراگیری [[زبان فرانسه]] پرداخت. همچنین به آموزش [[زبان عربی|عربی]] به دوستان و آشنایان جوان خود پرداخت . [[محمدعلی فروغی]] و برادرش [[ابوالحسن فروغی]] از او عربی آموختند و خود به دیگر معلومات او، از جمله در زبان فرانسه، افزودند. پدر فروغی‌ها یعنی [[محمدحسین فروغی|میرزا محمدحسین فروغی]] او را به همکاری در ''[[روزنامه تربیت]]'' تشویق کرد و او را با روش کار و تحقیق ادبی و تاریخی اروپاییان آشنا ساخت. به زودی شهرتی در زمینه‌های مختلف ادبی پیدا کرد و به خصوص در نحو عربی چهره‌ای شاخص شد. در تالیف بخش تاریخ اسلام در کتاب ''تاریخ مفصل ایران'' که کتاب درسی مدارس بود شرکت داشت.

تولد این جانب در طهران [و] در محله دروازه قزوین در پانزدهم ربیع‌الاول سنه هزار و دویست و نود و چهار هجری قمری است. تحصیلات علوم متداوله اسلامی را در همان طهران [طی] کرده ام. صرف و نحو را در خدمت پدرم و خدمت مرحوم حاج سید مصطفی مشهور به قنات آبادی در مدرسۀ معیرالممالک و فقه را در خدمت همان بزرگوار و مرحوم حاج شیخ محمدصادق طهرانی[،] مدرس همان مدرسه و سپس در محضر مرحوم حاج [[شیخ فضل‌اللهفضل نوری]]،الله نوری، کلام و حکمت قدیم را در خدمت مرحوم ملامحمد آملی در مدرسۀ خازن الممالک، و سپس اصول فقه خارج را در محضر درس مرحوم افضل المتاخرین آقا میرزا حسن آشتیانی (صاحب حاشیۀ مشهور بر رسائل مرحوم شیخ مرتضی انصاری) در سه چهار سال اخیر عمر آن مرحوم.