ویکی‌پدیا

مالکی: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
برچسب: نیازمند بازبینی
ابرابزار، مطالب دارای منبع نامشخص
خط ۱:
{{کاربردهای دیگر|مالک (ابهام‌زدایی)}}
{{ویکی‌سازی}}
{{اسلام}}
{{اهل سنت}}
 
''' مالکی''' نام یکی از شاخه‌های [[سنی|مذهب سُنّی]] از دین [[اسلام]] است. شاخه مالکی از مذاهب فقهی و پیرو ابوعبدالله [[مالک بن انس]] از [[ائمه چهار گانهچهارگانه سنت|ائمه چهار گانهچهارگانه سنت وجماعت]] است. او [[امام دارالهجره]] و [[امام المدینه]] می‌گویند.
 
وی در سالهای ۹۰ تا ۹۵ هجری قمری در مدینه متولد شده‌است. وفات وی را در فاصله سالهای ۱۷۴ تا ۱۷۹ می‌دانند.
 
== منابع استنباط مالکیه ==
 
=== قرآن کریم ===
 
=== سنت ===
دومین تکیه گاه مالک بود.
 
از دیدگاه او ـ برخلاف ابوحنیفه ـ خبر واحد حجت است و کوتاهی درباره آن تا زمانی که با عمل مردم مدینه مخالفتی نداشته باشد جایز نیست.
 
بیشتر اتکای مالک در حدیث روایاتی بود که اهل حجاز نقل کرده‌اند.
 
=== اجماع ===
مالک، افزون بر اجماع به معنای مشهور آن نزد عموم، اجماع مردم مدینه را هم حجت می‌دانست.
 
=== قیاس ===
وی بر احکامی که در کتاب و سنت بدانها تصریح شده قیاس می‌کرد، چنان که درموطاء احکام بسیاری از این نوع آمده‌است.
 
=== اسـتـحـسـان ===
بسم الله الرحمن الرحیم
شـاطـبـی از قـول اصـبـغ می‌گوید: از ابن قاسم شنیدم که به نقل از مالک مـی گفت :استحسان نه دهم علم است.
 
با این حال، مالک به اندازه ابوحنیفه دامنه استحسان را گسترش نداده‌است.
 
=== اسـتـصـحـاب ===
قـرافـی مـی گـویـد: اسـتـصـحـاب نـزد مـالک، امام مزنی و ابوبکر صیرفی حجت است.
 
=== مـصـالـح مرسله ===
یکی از اصول مالک اعتبار دادن به مصالح مرسله‌است، چنان که مذهب اوبه عمل به مصلحت شهرت دارد.
=== سـد ذرائع ===
مالک بیش از دیگران دامنه این اصل را گسترد و بسیاری از احکام را بر آن استوار ساخت.
 
=== عرف ===
مالک به عرف هم پناه می‌برد، اما در بنای احکام بر آن به اندازه دیگران پیش نمی‌رفت.
 
=== قـول صحابی ===
فقه مالک بر فتواها و داوریهای صحابه تکیه داشت.
 
او فقه فقهای هفتگانه رادر مدینه فراگرفت و سنت را همان چیزی می‌دانست که صحابه برآنند.
 
به همین دلیل در میان همه منابع استنباط او فتوای صحابه جایگاهی برجسته داشت.
[[پرونده:Madhhab_Map3.png|thumb|left|250px|بیشتر مسلمانان آفریقا پیرو مذهب مالکی هستند.]]
 
== ویژگیهای فقه مالکی ==
 
=== انعطاف پذیری در اصول ===
او عـام و مـطـلـق کـتـاب و سنت را قطعی ندانست، بلکه درهـای تـخـصـیـص و تـقیید را به طور کامل گشود.
 
وی در کنار این مساله اصول را به یکدیگر پـیـونـدمـی داد تـا از مـیان آنها فقهی پخته و همسو با احکام عقل و همخوان با آن چه نزد مردم پذیرفته‌است پدید آید.
 
=== مـراعـات کـردن مصلحت ===
خواه این مهم از طریق قیاس و استحسان حاصل شودیا ازطریق مـصـالـح مرسله و سد ذرایع و یا هر طریق دیگری.
 
او بدین ترتیب درهای بسیاری را برای از میان بردن تنگنا و دور کردن سختی و مشقت و برآوردن نیازها و فراهم ساختن مصلحت گشود.
 
وی از هـمـیـن دیـدگاه، عقود را وسیله‌ای قرار داد که خواسته‌های اصلی مردم را تحقق می‌بخشد و با مقتضای عرف آنان همراهی و همسویی دارد.
 
مالک بر این عقیده بود که هدف اصلی شارع تحقق بخشیدن به مصالح و منافع مردم است.
 
به هـمـین دلیل فقه خود را گاه با سد ذرایع و گاه با فتح آن پیرامون این محور به حرکت درآورد تا این مصالح را حتی الامکان از ساده‌ترین راه برآورده سازد.
 
* او در پـی بـردن بـه هـدف شـریـعـت بـه فـتواها و داوریهای صحابه تکیه می‌کند و سپس به عـنـوان کـسـی که در فهم متون شریعت و همچنین اهداف دور و نزدیکش به ریشه رسیده‌است بـه شـنـاخـت و کـشـف احـکـام و اهـداف آنـهـا می‌پردازد.
 
از همین جا بود که فقه مالک رشد و بالندگی بسیاری یافت.
 
* ویـژگی دیگر فقه مالکی آن است که عناصر رشد و گسترش در آن فراهم آمد، عناصری چون قدرت اندیشه و گستردگی افق دید فقیهان این مذهب، انعطاف پذیری اصول آنان وگوناگونی راهـهـایـی کـه برای حل مسایل اجتماعی و مشکلات پیچیده‌ای که از هر چند گاهی برای مردم پیشامد می‌کند ارائه می‌داده‌اند.
 
== منبع ==
* دکتر: الشکعة، مصطفی. ''(الأئمة الأربعة) ''، دار الکتاب اللبنانی، چاپ بیروت، سال انتشار ۱۹۸۵ میلادی به (عرب).
 
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/مالکی»