سنگ‌نوشته: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اصلاح پیوندها
Arash.pt (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۲۸:
در جهان اسلام کتیبه‌نگاری در بناهای یادبود، مقبره‌ها، مساجد، مدارس علمیه، بقعه‌ها، عمارات باشکوه، ستون‌ها، و جاهای مناسب دیگر به‌کار می‌رفته‌است و به این ترتیب در این مکان‌ها آثار ارزشمندی از هنر [[خوشنویسی]] و کتیبه‌نگاری به اشکال عمودی یا افقی خلق شده و به یادگار مانده‌است. تجزیه و تحلیل این آثار از منظرهای گوناگونِ هنری و موضوعی می‌تواند دریچه‌هایی فراسوی تاریخ، تمدن، و فرهنگ اسلامی بر دیدگان پژوهندگان معاصر بگشاید <ref>Sheila Blair, P ۶۸-۶۹</ref>.
 
انواع مختلف خطوط شامل [[کوفی]]، [[نسخ]]، [[ثلث]]، [[طغرا]]، [[ریحان]]، [[محقق]]، [[نستعلیق]]، و جز آن در کتیبه‌نگاری‌های اسلامی از صدر اسلام تاکنون مورد استفاده قرار گرفته‌اند و از جدیدترین شیوه های خطی کتیبه نویسی در عصر معاصر می توان به [[خط سبحان]] ابداع شده توسط [[سبحان مهرداد محمدپور]] اشاره کرد<ref>S. Arif Aida P ۸-۹</ref><ref> Sheila Blair, P ۴۴-۴۷</ref>. از میان خطوط یاد شده، خط ثلث به سبب دور و تموج آن و نیز به جهت حرکات نرم قلم، درشتی و برجستگی حروف، و قابلیت تزیین و ایجاد نقش و نگار در کتیبه‌نویسی بیشتر مورد استفاده قرار گرفته‌است. مضمون کتیبه‌ها در بناهای ایران شامل [[آیات قرآن]]، [[احادیث]]، شعر، [[ماده تاریخ]]، تاریخ بناها یا نام بنیان‌گذارانشان، و مواردی جز آن است <ref>غلامحسین یوسفی، ص ۹۸</ref>.
 
برخی آثار به‌جای مانده کتیبه‌ها عبارتند از: مناره جَره [[قورغان]] در [[ازبکستان]]؛ مقبره [[خواجه احمد یسوی]] در [[ترکستان]] (هر دو به خط کوفی ساده)؛ مناره مسجد محمد (سنیق قلعه) در [[باکو]]، مقبره [[یوسف ابن قصیر]] در [[نخجوان]]، سردر مدرسه [[الغ بیک]] در [[بخارا]] (به خط کوفی معقلی)؛ سردر مقبره [[بیان قلی‌خان]] در [[بخارا]]، مقبره [[حکیم ترمذی]] در [[ترمذ]]، سردر مقبره [[شیرین‌بیگ‌آغا]] در [[سمرقند]]، مجموعه [[قصر شروانشاهان]] در باکو و [[مناره]] [[مسجد جامع باکو]] (به خط ثلث). تاریخ پیدایش همه موارد بین قرن دوازدهم تا پانزدهم میلادی است <ref>غلامحسین یوسفی، ص ۹۴-۹۵.</ref>