هوشنگ: تفاوت میان نسخه‌ها

'''هوشنگ''' {{اوستایی|haošyangha}}، {{پهلوی|hōšang}}؛ به معنای کسی که منازل خوب فراهم سازد، یا بخشندهٔ خانه‌های خوب، است. لقب او در [[اوستا]] پَرَداتَ (Para-dāta)، به معنای مقدم و بر سر قرار گرفته، است. این لقب در [[زبان پارسی میانه|پهلوی]] (Pēš-dād) ودرو در فارسی پیشداد شده‌است.<ref name=no1>[[پژوهشی در اساطیر ایران،ایران]]، ۱۸۹-۱۹۰</ref>

هوشنگ در میان شاهان و پهلوانانی که در [[یشت|یشت‌ها]] برای آنان قربانی می‌کنند، نخستین کس است. نیز لقب وی ما را به این فکر وا می‌دارد که هوشنگ، در روزگاری که یشت‌ها نوشته می‌شده، به عنوان نخستین شاهی شناخته می‌شده که بر جهان فرمان رانده. همچنین می‌توان حدس زد که روزگاری در پاره‌ای اساطیر محلی، وی را نخستین انسان می‌دانسته‌اند.<ref>[[تاریخ ایران کمبریج،کمبریج]]، ۵۳۰-۵۳۱</ref> با توجه به اینکه در [[اساطیر ودایی،ودایی]]، از هوشنگ نشانی نیست، و در آنجا [[جمشید]] ''(yama)'' بر همه مقدم است، شاید بتوان نتیجه گرفت که هوشنگ، خود لقبی برای جمشید بوده‌است، که بعدها شخصیتی مستقل شده‌است. <ref name=no1/>

وی در ''[[شاهنامه]]''، پسر [[سیامک]] و نوهٔ [[کیومرث]] است که انتقام قتل سیامک را از [[اهریمن]] می‌گیرد و پس از کیومرث به پادشاهی جهان می‌رسد. همچنین، یافتن [[آتش]] و برپایی [[جشن سده]] را در شاهنامه و اسطوره‌های ایرانی به او نسبت می‌دهند. هوشنگ، مردم زمان خود را با آبیاری و صنعت و جداکردن آهن و سنگ و ساختن ابزار آهنی آشنا ساخت و به ایشان کشت و زرع آموخت. در شاهنامه، آشپزی، پختن نان و گله‌داری از آموزه‌های او برای مردم به شمار می‌رود.

* رجایی بخارایی، احمدعلی. ''برگزیدهٔ شاهنامهٔ فردوسی''، به کوشش [[کتایون مزداپور]]، تهران: [[پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،فرهنگی]]، چاپ سوم ۱۳۸۱، ISBN 964-426-177-1

* [[یارشاطر|یارشاطر، احسان،احسان]]، و دیگران. ''تاریخ ایران کمبریج جلد سوم''، قسمت اول. مترجم: [[حسن انوشه]]. تهران: امیرکبیر، ۱۳۸۳. ISBN 964-00-0023-X

* [[مهرداد بهار|بهار، مهرداد]]. ''پژوهشی در اساطیر ایران''. ویراستار: کتایون مزداپور. تهران: انتشارات آگاه، ۱۳۸۶. ISBN 964-329-009-3