احمدشاه: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Zahra taji (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: نیازمند بازبینی ویرایشگر دیداری |
|||
خط ۳۰:
| امضاء =[[File:Ahmad Shah stamp.jpg|100px]]
}}
'''احمدشاه قاجار''' ([[۱۲۷۵]] [[تبریز]] — [[۱۳۰۸]] [[پاریس]]) هفتمین و آخرین پادشاه [[قاجار]] در [[ایران]] بود. او دومین پسر [[محمدعلی‌شاه]] و نخستین فرزند پسر او از [[ملکه جهان]] بود که در هنگام [[ولیعهد|ولیعهدی]] پدرش در تبریز به دنیا آمد و پس از [[فتح تهران]] و خلع محمدعلی‌شاه، توسط مجلس عالی رجال و بزرگان مملکت در ۱۲سالگی به [[سلطنت]] رسید. تا رسیدن او به سن بلوغ و [[تاج‌گذاری]] در تیر [[۱۲۹۳]] خورشیدی، ابتدا [[عضدالملک]] و سپس [[ناصرالملک]] از سران ایل [[قاجار]] [[نایب‌السلطنه]] بودند.
[[پرونده:مدال یادبود احمد شاه -نصرت غیرت عزت همت.jpg|بندانگشتی|مدال یادبود احمدشاه - نصرت غیرت عزت همت]]
خط ۳۸:
== ازدواج ==
احمدشاه در سن ۱۷سالگی (یک سال پیش از تاج‌گذاری) با «بدرالملوک والا» دختر
گفته می‌شود بدرالملوک بسیار زیبا بود و احمدشاه به او علاقهٔ بسیار داشت. اغلب او را به [[تالار آیینه]] [[کاخ گلستان]] می‌برد و به انعکاس عکس او در آینه‌ها می‌نگریست و می‌گفت: «در این‌جا من فقط یک بدری ندارم، بلکه هزاران بدری دارم».
احمدشاه ۴ بار دیگر نیز ازدواج کرد و به‌جز لیدا جهانبانی که از وی صاحب فرزندی نشد، صاحب ۳ دختر به نام‌های «مریم‌دخت» (از دل‌آرام) (۱۹۱۵-۲۰۰۵)، «ایراندخت» (۱۹۱۶-۱۹۸۴) از بدرالملوک، «همایون‌دخت» (از خانم‌خانما معزی) (۱۹۱۷-۲۰۱۱) و یک پسر به نام [[فریدون قاجار|فریدون‌میرزا]] (از فاطمه) (۱۹۲۲-۱۹۷۵) شد.
خط ۴۶:
== پادشاهی ==
{{قاجار}}
سلطان احمدشاه قاجار آخرین پادشاه [[قاجار]] بود. احمدشاه سال [[۱۲۷۵]] خورشیدی در [[تبریز]] متولد شد.پدرش [[محمدعلی‌شاه]] و مادرش [[ملکه جهان]] تنها همسر عقدی محمدعلی‌شاه و نیز دختر کامران میرزا نایب‌السلطنه فرزند ناصرالدین‌شاه بود. احمدشاه پس از درگذشت پدربزرگش مظفرالدین‌شاه و با آغاز سلطنت پدرش به ولایتعهدی انتخاب شد. خلع پدرش محمدعلی‌شاه به گونه‌ای تحقیرآمیز و همراه با تهدید و تبعید او و ملکه جهان از ایران برای احمدشاه بسیار تلخ بود. پس از خلع محمدعلی‌شاه، مجلس عالی که متشکل از مشروطه‌خواهانی بود که تهران را فتح کرده وشاه را خلع کرده بودند، احمدشاه را به سلطنت انتخاب کرد، ولی وی علاقه‌ای به سلطنتی که به او تحمیل شده بود، نداشت و آن را ظاهری می‌دانست و بیشتر [[سردار اسعد بختیاری]] و [[سپهدار تنکابنی]] را متهم می‌کرد که می‌خواهند به نام او و به کام خویش سلطنت کنند؛ چون احمدشاه بر اساس قوانین اساسی مشروطه نمی‌توانست سلطنت را به عهده بگیرد برای وی نایب‌السلطنه انتخاب شد. اولین نایب‌السلطنه احمدشاه، بزرگ ایل قاجار علیرضاخان عضدالملک بود. دومین نایب‌السلطنه ناصرالملک قره گوزلو بود که نقش مهمی در تربیت احمدشاه داشت.▼
▲پدرش محمدعلی‌شاه و مادرش ملکه جهان تنها همسر عقدی محمدعلی‌شاه و نیز دختر کامران میرزا نایب‌السلطنه فرزند ناصرالدین‌شاه بود. احمدشاه پس از درگذشت پدربزرگش مظفرالدین‌شاه و با آغاز سلطنت پدرش به ولایتعهدی انتخاب شد. خلع پدرش محمدعلی‌شاه به گونه‌ای تحقیرآمیز و همراه با تهدید و تبعید او و ملکه جهان از ایران برای احمدشاه بسیار تلخ بود. پس از خلع محمدعلی‌شاه، مجلس عالی که متشکل از مشروطه‌خواهانی بود که تهران را فتح کرده وشاه را خلع کرده بودند، احمدشاه را به سلطنت انتخاب کرد، ولی وی علاقه‌ای به سلطنتی که به او تحمیل شده بود، نداشت و آن را ظاهری می‌دانست و بیشتر سردار اسعد بختیاری و سپهدار تنکابنی را متهم می‌کرد که می‌خواهند به نام او و به کام خویش سلطنت کنند؛ چون احمدشاه بر اساس قوانین اساسی مشروطه نمی‌توانست سلطنت را به عهده بگیرد برای وی نایب‌السلطنه انتخاب شد. اولین نایب‌السلطنه احمدشاه، بزرگ ایل قاجار علیرضاخان عضدالملک بود. دومین نایب‌السلطنه ناصرالملک قره گوزلو بود که نقش مهمی در تربیت احمدشاه داشت.
احمدشاه در تیر ۱۲۹۳ تاج گذاری کرد وآغاز به عهده گرفتن رسمی و قانونی سلطنتش همزمان با [[جنگ جهانی اول]] بود. با وقوع این رخداد، احمدشاه فرمان بی طرفی دولت ایران را صادر کرد. احمدشاه در سال ۱۲۹۷ خورشیدی و به دنبال پایان جنگ جهانی اول، [[صمصام‌السلطنه]] بختیاری را از نخست وزیری عزل و در شانزدهم مرداد ۱۲۹۷ [[وثوق‌الدوله]] را به ریاست الوزرایی انتخاب کرد.
[[وثوق‌الدوله]] توانست امنیت نسبی را در کشور برقرار کند. غائله نایب حسین کاشی در [[کاشان]] و نیز حرکت کمیته مجازات در تهران به وسیله وثوق‌الدوله سرکوب شدند. در عصر نخست وزیری وثوق‌الدوله قرارداد ۱۹۱۹ با دولت انگلیس منعقد شد که این قرارداد با انتقادهای گسترده‌ای مواجه شد و برخی آن را مخالف [[استقلال]] ایران دانستند؛ اما وثوق‌الدوله این قرارداد را در جهت حفظ استقلال و تمامیت ارضی ایران دانست، ضمن این که تلاش کرد با استفاده از دوستی با دولت انگلیس برخی سرزمین‌های قفقاز و کردستان عراق را بازپس بگیرد. مخالفت‌های مردمی به توفیق نیافتن قرارداد منجر شد. احمدشاه در میهمانی شام لرد کرزن وزیر امور خارجه انگلستان به صراحت قرارداد ۱۹۱۹ را تأیید می‌کند و نوشیدنی خود را به سلامتی لرد کرزن و خانم ایشان می‌نوشد.<ref>قضاوت تاریخ، 379.</ref> احمدشاه قاجار در قبال امضای این قرارداد مقرری ماهانه ۱۵ هزار تومانی و تضمین سلطنت خود را از انگلیسیان خواست.<ref name="shargh">{{یادکرد وب|نشانی =/npview.asp?ID=2200946|عنوان = عنوان خبر|ناشر = شرق|تاریخ بازدید = 12 مارس ۲۰۱4}}</ref><ref>Wright, Denis: The English Amongst the Persians - During the Qajar Period 1787 - 1921, Heinemann London, 1977, p. 179</ref>
[[وثوق‌الدوله]] احمدشاه را رهسپار یک سفر اروپایی کرد. در این سفر، احمدشاه در انگلستان مورد استقبال وسیع و گرم قرار گرفت؛ احمدشاه پس از بازگشت به تهران در تیر ۱۲۹۹ استعفای وثوق‌الدوله را قبول کرد. احمدشاه سپس میرزاحسن خان مشیرالدوله (حسن پیرنیا) را به ریاست دولت انتخاب کرد.
| |||