شقايق گونه ای از 70-100 نوع گیاه متحمل سرما، یک ساله، دو ساله و چند ساله بومی مناطق معتدل و سرد اروپا، آسیا، افریقا و شمال امریکاست. گل شامل دو کاسبرگ افتاده می باشد که در ابتدا با جوانه زدن باز می شود و گلبرگ ها شامل چهار (یا شش) گلبرگ به رنگ قرمز، نارنجی، زرد، صورتی، یاسی و یا بنقش می باشد. چندین پرچم در دوک سر یک مادگی به صورت مرکب وجود دارند که نتیجه آن ادغام نر و مادگی در کنار هم است. تخمدان بعدا به شکل یک کپسول خشک شده توسط کلاله به گیاه وصل می شود که تخم ها با کوچکترین نسیم از طریق منافذ کپسول فرار می کنند.
این گیاه، از خانواده گیاه خشخاش می باشد و گياهي علفي، زيبا و به ارتفاع ۲۵ تا ۹۰ سانتي متر است و در مزارع، اماكن سايه دار، دشتها و دامنه هاي كم ارتفاع كوهستاني وجود دارد. برگهاي شقايق پوشيده از كرك و داراي پهنكي منقسم است. گلهايي به رنگ قرمز و زيبا و منفرد در قسمت انتهايي ساقه دارد. كاسه گل آن پس از باز شدن گلبرگها، مي ريزد، به طوري كه گلهاي شكفته شقايق، عاري از كاسبرگ است. زمان باز شدن گل شقايق معمولاً در اواسط بهار است و گلهاي آن بي بو است و با آن كه مواد قندي نوش در قاعده گلبرگهاي آن به وجود نمي آيد، با اين وجود زنبور عسل براي به دست آوردن دانه گرده فراوان به سمت گل شقايق هجوم مي آورد.
گل شقايق حاوي آلكالوئيدي به نام رآدين به فرمول C21H21NO6 و اسيد رآديك و اسيد پاياوريك و دو ماده رنگي و موسيلاژ و غيره است.
خواص درماني: جوشانده كپسول آن در چايي در رفع بي خوابي توصيه مي شود و دانه آن اثر ملين ملايم و گلهاي آن اثر نرم كننده در التهاب و تورم دارد. همچنين گلها اثر آرام كننده و معرق و خلط آور است. از ويژگي هاي بارز شقايق آن است كه به حالت خشك هم خاصيت درماني خود را حفظ مي كند و چون اين گياه اثر مخدر بسيار ضعيفي دارد، به ترياك بي زيان نيز موسوم گرديده است. به علاوه گل شقايق در مداواي برونشيت، آنژين ها، سرفه هاي مقاوم و سياه سرفه و آسم داروي مناسبي شناخته شده است و چون گلبرگهاي آن برخلاف خشخاش، فاقد مرفين است و مضار آن را ندارد و نيز از طرفي برخي از اثرات درماني خشخاش را به نحو ضعيفي داراست، از اين جهت از قرون قبل دارو هاي مخدر را در معالجه بيماري هاي اطفال بكار مي بردند. بر علاوه مصرف دانه آن كه از جوشاندن گياه كامل در شراب و تغليظ آن به دست آمده، در رفع گوش درد و جلوگيري از ديسانتري هاي ساده مؤثر است. به طوري كلي اين گياه در نواحي غربي ايران، تبريز و سيلاخور و بلوچستان و اطراف تهران و غيره مي رويد.
نام‌های دیگر آن: خشخاش منثور، شقایق سرخ، خشخاش کوهی، تریاک کوهی، خشخاش بستانی و گل دخترو می‌باشد.
