ویکی‌پدیا

اسواتینی: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
KasparBot (بحث | مشارکت‌ها)
ربات‌ها
۳۲٬۴۸۳ ویرایش‌ها
قرار دادن {{داده‌های کتابخانه‌ای}} با اطلاعات ویکی‌داده
ابرابزار
خط ۱:
{{coord|26|19|S|31|8|E|type:country|display=title}}
{{جعبه اطلاعات کشور|
نام اصلی = Umbuso weSwatini |
نام فارسی رسمی = پادشاهی سوازیلند |
نام عادی = سوازیلند |
تصویر پرچم = Flag of Swaziland.svg |
تصویر نشان ملی = Coat_of_arms_of_Swaziland.png‎|
شعار ملی = ما چونان دژ هستیم. |
سرود ملی = ای ایزد باری، بخشنده نعمت‌های سوازی{{سخ}}''Nkulunkulu Mnikati wetibusiso temaSwati''{{سخ}}{{smaller|''Oh God, Bestower of the Blessings of the Swazi''}}{{سخ}}<center>[[File:Swaziland.ogg]]</center> |
نقشه = LocationSwazilandLocation Swaziland AU Africa.pngsvg|thumb|200px |
پایتخت = [[لوبامبا]] (سلطنتی){{سخ}}[[مبابانه]] (اداری) |latd=26|latm=19|latNS=S|longd=31|longm=8|longEW=E|
بزرگ‌ترین شهر = [[مبابانه]] |
خط ۱۴:
نوع حکومت = [[سلطنت مطلقه]] |
نوع حاکمان = • [[پادشاه]]{{سخ}}• [[ملکه]]{{سخ}}• [[نخست‌وزیر]] |
نام حاکمان = [[مسواتی سوم]]{{سخ}}[[ملکه نتومبی]]{{سخ}}[[بارناباس سیبوسیسو دلامینی]] |
نحوه تشکیل = استقلال |
موارد منجر به تشکیل = از [[بریتانیای کبیر]] |
تاریخ تشکیل = [[۶ سپتامبر]] [[۱۹۶۸ (میلادی)|۱۹۶۸]] |
مساحت = ۱۷٬۳۶۴ |
رتبه مساحت = ۱۵۷ام |
درصد آبها = ۰٫۹ |
سال براوردبرآورد جمعیت = [[۲۰۰۵ (میلادی)|۲۰۰۵]] |
جمعیت = ۱٬۱۴۱٬۰۰۰ |
رتبه جمعیت = ۱۵۴ام |
تراکم جمعیت = ۵۹ |
رتبه تراکم جمعیت = ۱۳۵ام |
سال تولید ناخالص داخلی = |
تولید ناخالص داخلی = |
رتبه تولید ناخالص داخلی = |
سرانه تولید ناخالص داخلی = |
رتبه سرانه تولید ناخالص داخلی = |
سال شاخص توسعه انسانی = |
شاخص توسعه انسانی = |
رتبه شاخص توسعه انسانی = |
وضع شاخص توسعه انسانی = |
واحد پول = [[لیلانگنی]] |
کد واحد پول = SZL |
منطقه زمانی = UTC |
منطقه زمانی تابستانی = |
utc = |
dst = |
کد بین‌المللی خودرو = |
دامنه اینترنتی = sz. |
پیش‌شماره تلفنی = ۲۶۸+ |
}}
 
'''سوازیلند''' ({{IPAc-en|s|w|ɑː|z|ɨ|l|æ|n|d}} یا {{IPAc-en|s|w|ɑː|z|ɨ|l|ə|n|d}} به صورت رسمی '''پادشاهی سوازیلند''' '''Kingdom of Swaziland''' ; [[Swazi language|Swazi]]: ''Umbuso weSwatini''&#8201;; sometimes called '''kaNgwane''' or '''Eswatini'''<ref name="Spch2014">{{cite book |last=H.M. Mswati III |title=Speech from the throne 2014 |publisher=Government of Swaziland |url=http://www.gov.sz/images/speech%20from%20the%20throne%202014.pdf}}</ref>) کشوری است در [[جنوب آفریقا]]. پایتخت سلطنتی و قانونی آن [[لوبامبا]] و پایتخت اداری آن شهر [[مبابانه]] است.
 
== تاریخ ==
نژاد بانتو<ref>Bantu</ref> در قرن ۱۶ میلادی به سمت جنوب غرب حرکت کرده و به ناحیهٔ موزامبیک فعلی مهاجرت نمودند، تعدادی از خاندان بانتو از هم نژادان خود جدا شده و در قرن ۱۸ میلادی در سوازیلند اقامت گزیدند. در قرن ۱۹ میلادی، خاندان بانتو برای دفاع در مقابل عناصر خارجی به صورت یک قبیله سازماندهی شدند، مهمترین دشمن آنها طایفهٔ زولو<ref>Zulu</ref> نام داشت که گهگاهی با یکدیگر درگیری‌هایی داشتند. در آن زمان امساوزی<ref>Mswazi</ref> که رهبری قبیلهٔ بانتو را بر عهده داشت در سال [[۱۸۴۰ (میلادی)|۱۸۴۰]] میلادی۱۸۴۰میلادی برای مقابله با زولوها از بریتانیا کمک خواست. در سال [[۱۸۸۱ (میلادی)|۱۸۸۱]] بریتانیا استقلال سوازیلند را تضمین کرد. سوازیلند در بین سالهایسال‌های [[۱۸۹۴ (میلادی)|۱۸۹۴]] تا [[۱۸۹۹ (میلادی)|۱۸۹۹]] به صورت تحت‌الحمایهٔ آفریقای جنوبی درآمد، پس از جنگ بوئر<ref>Boer War</ref> در سال [[۱۹۰۲ (میلادی)|۱۹۰۲]]،۱۹۰۲، سوازیلند تحت حکومت بریتانیا اداره شد، عاقبت در [[۶ سپتامبر]] [[۱۹۶۸ (میلادی)|۱۹۶۸]]،۱۹۶۸، سوازیلند از بریتانیا اعلام استقلال کرد.
 
== سیاست ==
{{لحن}}
[[پرونده:Abdullah Jaafar with King Mswati.jpg|چپراست|بندانگشتی|280px|عبدالله جعفر و پادشاه مساواتی]]▼
تا سال [[۱۹۸۶ (میلادی)|۱۹۸۶]] پادشاه مسواتی دوم<ref>Mswati II</ref> بر سوازیلند حکومت می‌کرد، پس از او پسرش مسواتی سوم <ref>Mswati III</ref> در [[۲۵ آوریل]] [[۱۹۸۶ (میلادی)|۱۹۸۶]] جایگزین پدر شد.
 
مسواتی سوم فعالیت احزاب سیاسی را ممنوع اعلام کرد، او ۱۰ نماینده از ۶۵ نمایندهٔ پارلمان را انتخاب می‌کرد، همچنین انتصاب نخست وزیر نیز وظیفهٔ او بود. مسواتی هرگونه قوانینی را که کوچکترین اختیاری را از او سلب می‌نمود، وتو می‌کرد، او در سوازیلند یک نظام دیکتاتوری مطلق بنا نهاد.
▲[[پرونده:Abdullah Jaafar with King Mswati.jpg|چپ|بندانگشتی|280px|عبدالله جعفر و پادشاه مساواتی]]
مسواتی سوم فعالیت احزاب سیاسی را ممنوع اعلام کرد، او ۱۰ نماینده از ۶۵ نمایندهٔ پارلمان را انتخاب می‌کرد، همچنین انتصاب نخست وزیر نیز وظیفهٔ او بود. مسواتی هرگونه قوانینی را که کوچکترین اختیاری را از او سلب می‌نمود، وتو می‌کرد، او در سوازیلند یک نظام دیکتاتوری مطلق بنا نهاد. در سال [[۲۰۰۲ (میلادی)|۲۰۰۲]] صدها هزار سوازیلندی در معرض قحطی شدید قرار گرفتند. دو سال خشکسالی، بی برنامگی دولت برای کمک به مردم، همچنین کشاورزی فقیر سوازیلند به شدت بحران، هرچه بیشتر می‌افزود. در همین حال پادشاه سوازیلند دستور خرید یک جت شخصی لوکس را برای خود صادر کرد، این جت به قیمت ۵۰ میلیون دلار، در آن زمان یک چهارم بودجهٔ کشور بود. با تلاش چند قاضی برای این قضیه پرونده‌ای تشکیل شد تا در محاکم قضایی به آن رسیدگی شد که چرا پادشاه درحالی که مردم در فقر و فلاکت و گرسنگی زندگی می‌کنند، وی در فکر خرید جت شخصی است، پس از رد حکم دادگاه توسط پادشاه مبنی بر عدم اجازه برای خرید جت، تمامی قضات کشور از سمت خود استعفا کردند. در [[آوریل]] [[۲۰۰۳ (میلادی)|۲۰۰۳]] وزیر اطلاعات سوازیلند به تمام رسانه‌ها دربارهٔ هرگونه اظهار نظر منفی دربارهٔ دولت هشدار داد، او تاکید کرد دولت هیچ گونه دیدگاه منفی را در مورد جت جدید پادشاه تحمل نخواهد کرد. در سال [[۲۰۰۴ (میلادی)|۲۰۰۴]]، سومین سال خشکسالی، سوازیلند را در معرض یک فاجعهٔ انسانی قرار داد. پادشاه خوشگذران و عشرت طلب، بی تفاوت به فرورفتن مردم کشورش در باتلاق گرسنگی و بیچارگی در سال [[۲۰۰۴ (میلادی)|۲۰۰۴]] مبلغ ۲۰ میلیون دلار را برای ساخت کاخ برای ۱۱ همسرش اختصاص داد، این واقعه با محکومیت بین‌المللی نهادهای خیریه و سازمان‌های حقوق بشری همراه بود. پادشاه سوازیلند در آگوست [[۲۰۰۵ (میلادی)|۲۰۰۵]] اولین قانون اساسی کشور را امضا کرد که به موجب آن: فعالیت کلیهٔ احزاب مخالف ممنوع است و پادشاه حائز قدرت مطلقهٔ کشور است. از [[۱۴ نوامبر]] [[۲۰۰۳ (میلادی)|۲۰۰۳]]، آبسولوم تمبا دلامینی<ref>Absolom Themba Dlamini</ref> به عنوان نخست وزیر سوازیلند منصوب شد.▼
 
در سال ۲۰۰۲ صدها هزار سوازیلندی در معرض قحطی شدید قرار گرفتند. دو سال خشکسالی، بی برنامگی دولت برای کمک به مردم، همچنین کشاورزی فقیر سوازیلند به شدت بحران، هرچه بیشتر می‌افزود.
== تقسیمات کشوری ==▼
[[پرونده:SwazilandNumbered.png|بندانگشتی|left]]▼
کشور سوازیلند مشتمل بر 4 ناحیه می‌باشد :▼
 
در همین حال پادشاه سوازیلند دستور خرید یک جت شخصی لوکس را برای خود صادر کرد، این جت به قیمت ۵۰ میلیون دلار، در آن زمان یک چهارم بودجهٔ کشور بود. با تلاش چند قاضی برای این قضیه پرونده‌ای تشکیل شد تا در محاکم قضایی به آن رسیدگی شد که چرا پادشاه در حالی که مردم در فقر و فلاکت و گرسنگی زندگی می‌کنند، وی در فکر خرید جت شخصی است، پس از رد حکم دادگاه توسط پادشاه مبنی بر عدم اجازه برای خرید جت، تمامی قضات کشور از سمت خود استعفاء کردند.
1 - هوهو Hhohho ▼
 
▲مسواتی سوم فعالیت احزاب سیاسی را ممنوع اعلام کرد، او ۱۰ نماینده از ۶۵ نمایندهٔ پارلمان را انتخاب می‌کرد، همچنین انتصاب نخست وزیر نیز وظیفهٔ او بود. مسواتی هرگونه قوانینی را که کوچکترین اختیاری را از او سلب می‌نمود، وتو می‌کرد، او در سوازیلند یک نظام دیکتاتوری مطلق بنا نهاد. در سال [[۲۰۰۲ (میلادی)|۲۰۰۲]] صدها هزار سوازیلندی در معرض قحطی شدید قرار گرفتند. دو سال خشکسالی، بی برنامگی دولت برای کمک به مردم، همچنین کشاورزی فقیر سوازیلند به شدت بحران، هرچه بیشتر می‌افزود. در همین حال پادشاه سوازیلند دستور خرید یک جت شخصی لوکس را برای خود صادر کرد، این جت به قیمت ۵۰ میلیون دلار، در آن زمان یک چهارم بودجهٔ کشور بود. با تلاش چند قاضی برای این قضیه پرونده‌ای تشکیل شد تا در محاکم قضایی به آن رسیدگی شد که چرا پادشاه درحالی که مردم در فقر و فلاکت و گرسنگی زندگی می‌کنند، وی در فکر خرید جت شخصی است، پس از رد حکم دادگاه توسط پادشاه مبنی بر عدم اجازه برای خرید جت، تمامی قضات کشور از سمت خود استعفا کردند. در [[آوریل]] [[۲۰۰۳ (میلادی)|۲۰۰۳]] وزیر اطلاعات سوازیلند به تمام رسانه‌ها دربارهٔ هرگونه اظهار نظر منفی دربارهٔ دولت هشدار داد، او تاکیدتأکید کرد دولت هیچ گونه دیدگاه منفی را در مورد جت جدید پادشاه تحمل نخواهد کرد. در سال [[۲۰۰۴ (میلادی)|۲۰۰۴]]،۲۰۰۴، سومین سال خشکسالی، سوازیلند را در معرض یک فاجعهٔ انسانی قرار داد. پادشاه خوشگذران و عشرت طلب، بی تفاوت به فرورفتن مردم کشورش در باتلاق گرسنگی و بیچارگی در سال [[۲۰۰۴ (میلادی)|۲۰۰۴]] مبلغ ۲۰ میلیون دلار را برای ساخت کاخ برای ۱۱ همسرش اختصاص داد، این واقعه با محکومیت بین‌المللی نهادهای خیریه و سازمان‌های حقوق بشری همراه بود. پادشاه سوازیلند در آگوست [[۲۰۰۵ (میلادی)|۲۰۰۵]] اولین قانون اساسی کشور را امضاامضاء کرد که به موجب آن: فعالیت کلیهٔ احزاب مخالف ممنوع است و پادشاه حائز قدرت مطلقهٔ کشور است. از [[۱۴ نوامبر]] [[۲۰۰۳ (میلادی)|۲۰۰۳]]،۲۰۰۳، آبسولوم تمبا دلامینی<ref>Absolom Themba Dlamini</ref> به عنوان نخست وزیر سوازیلند منصوب شد.
2 – لوبومبا Lubombo ▼
 
[[پرونده:Swaziland landscape.jpg|250px|چپراست|بندانگشتی|چشم‌اندازی از سوازیلند.]]▼
3 – مانزینی Manzini▼
 
4 – شیسلونی Shiselweni▼
 
== جغرافیا ==
پادشاهی سوازیلند<ref>Kingdom of Swaziland</ref> کشوری است واقع در قارهٔ آفریقا، بین آفریقای جنوبی و موزامبیک (طول مرز سوازیلند با آفریقای جنوبی (۳۰ کیلومتر)، بیشتر از طول مرز با موزامبیک (۱۰۵ کیلومتر) است). پایتخت سوازیلند، شهر امبابان<ref>Mbabane</ref> با ۹۵،۰۰۰ نفر جمعیت می‌باشد. مساحت سوازیلند ۱۷٬۳۶۴ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱٬۱۴۱٬۰۰۰ نفر است. از مهمترین شهرهای سوازیلند می‌توان به مانزینی ۷۳۰۰۰ نفر، بیگ بند ۹۰۰۰ نفر، ملومه ۱۰۰۰ نفر، مالکرنز 6 هزار نفر و لوبامبا ۵۸۰۰ نفر اشاره کرد ▼
▲[[پرونده:Swaziland landscape.jpg|250px|چپ|بندانگشتی|چشم‌اندازی از سوازیلند.]]
 
▲پادشاهی سوازیلند<ref>Kingdom of Swaziland</ref> کشوری است واقع در قارهٔ آفریقا، بین آفریقای جنوبی و موزامبیک (طول مرز سوازیلند با آفریقای جنوبی (۳۰ کیلومتر)، بیشتر از طول مرز با موزامبیک (۱۰۵ کیلومتر) است). پایتخت سوازیلند، شهر امبابان<ref>Mbabane</ref> با ۹۵،۰۰۰ نفر جمعیت می‌باشد. مساحت سوازیلند ۱۷٬۳۶۴ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱٬۱۴۱٬۰۰۰ نفر است. از مهمترین شهرهای سوازیلند می‌توان به مانزینی ۷۳۰۰۰ نفر، بیگ بند ۹۰۰۰ نفر، ملومه ۱۰۰۰ نفر، مالکرنز 6 هزار نفر و لوبامبا ۵۸۰۰ نفر اشاره کرد
پایتخت سوازیلند، شهر امبابان<ref>Mbabane</ref> با ۹۵٬۰۰۰ نفر جمعیت می‌باشد.
 
مساحت سوازیلند ۱۷٬۳۶۴ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱٬۱۴۱٬۰۰۰ نفر است.
 
از مهمترین شهرهای سوازیلند می‌توان به مانزینی ۷۳۰۰۰ نفر، بیگ بند ۹۰۰۰ نفر، ملومه ۱۰۰۰ نفر، مالکرنز ۶ هزار نفر و لوبامبا ۵۸۰۰ نفر اشاره کرد
 
▲== تقسیمات کشوری ==
▲[[پرونده:SwazilandNumbered.png|بندانگشتی|left]]
▲کشور سوازیلند مشتمل بر 4۴ ناحیه می‌باشد :
▲1 -# هوهو Hhohho
▲2 –# لوبومبا Lubombo
▲3 –# مانزینی Manzini
▲4 –# شیسلونی Shiselweni
 
== اقتصاد ==
واحد پول سوازیلند نیز، لیلانگنی با واحد جزء (سنت) نام دارد. از مهمترین صادرات سوازیلند نیز می‌توان به شکر، چوب، پنبه و مرکبات اشاره کرد. سوازیلند از اعضای کشورهای مشترک‌المنافع و اتحادیهٔ آفریقاست.آفریقاست؛ و اقتصاد آن به شدت وابسته است
و اقتصاد آن به شدت وابسته است
 
== مردم ==
بیشتر مردم کشور از قوم سوازی هستند که با اقلیت کوچکی از [[زولو]]ها و آفریقایی‌های سفیدپوست که عمدتاً تبار بریتانیایی یا آفریکانر (بوئر) دارند ترکیب شده‌اند.
 
بیشتر مردم کشور از قوم سوازی هستند که با اقلیت کوچکی از [[زولو]]ها و آفریقایی‌های سفیدپوست که عمدتا تبار بریتانیایی یا آفریکانر (بوئر) دارند ترکیب شده‌اند. ۸۳ درصد مردم سوازیلند پیرو دین مسیحی هستند. ۱۵ درصد مردم پیرو آئین‌های سنتی و قبیله‌ای، ۱ درصد مسلمان، نیم درصد بهایی و ۰.۲۰٫۲ درصد هندو هستند.
 
همچنین دین ۶۰٪ مردم سوازیلند، مسیحی، ۱۰٪ مسلمان و ۳۰٪ نیز انگلیکان، بهایی، مورون و یهودی هستند.
مچنین دین ۶۰ % مردم سوازیلند، مسیحی، ۱۰ % مسلمان و ۳۰ % نیز انگلیکان، بهایی، مورون و یهودی هستند. زبان رسمی سوازیلند، زبان‌های انگلیسی و [[سوازی]] زبان‌های رسمی این کشور هستند. سوازی از خانواده [[زبان‌های بانتو]] است و در آفریقای جنوبی هم یکی از زبان‌های رسمی است. این زبان در مدارس نیز آموخته می‌شود اما زبان ارتباطات در مدارس، تجارت و رسانه‌ها انگلیسی است. حدود ۷۶ هزار نفر به [[زبان زولو]] و ۱۹ هزار نفر نیز به [[زبان تسونگا]] صحبت می‌کنند. [[آفریکانس]] نیز در بین برخی از افراد با تبار بوئر صحبت می‌شود.▼
 
سوازیلند بالاترین شیوع [[ایدز]] را در دنیا دارد. بر اساس برآورد سال ۲۰۱۲ [[سیا ورلد فکت‌بوک]] ۲۵.۸٪ از مردم بالغ به ویروس [[اچ‌آی‌وی]] مبتلا هستند (در گزارش‌های دیگر رقم‌های بالاتری ذکر شده) و همین باعث شده تا [[امید به زندگی]] در سوازیلند ۵۰ سال باشد که یکی از کمترین‌ها در دنیاست. بر اساس آمار سال ۲۰۰۲ سازمان بهداشت جهانی ۶۴ درصد کل مرگ‌ها در کشور به دلیل ایدز بوده‌است.▼
 
زبان رسمی سوازیلند، زبان‌های انگلیسی و [[سوازی]] زبان‌های رسمی این کشور هستند. سوازی از خانواده [[زبان‌های بانتو]] است و در آفریقای جنوبی هم یکی از زبان‌های رسمی است.
== فرهنگ ==
 
▲مچنین دین ۶۰ % مردم سوازیلند، مسیحی، ۱۰ % مسلمان و ۳۰ % نیز انگلیکان، بهایی، مورون و یهودی هستند. زبان رسمی سوازیلند، زبان‌های انگلیسی و [[سوازی]] زبان‌های رسمی این کشور هستند. سوازی از خانواده [[زبان‌های بانتو]] است و در آفریقای جنوبی هم یکی از زبان‌های رسمی است. این زبان در مدارس نیز آموخته می‌شود اما زبان ارتباطات در مدارس، تجارت و رسانه‌ها انگلیسی است. حدود ۷۶ هزار نفر به [[زبان زولو]] و ۱۹ هزار نفر نیز به [[زبان تسونگا]] صحبت می‌کنند. [[آفریکانس]] نیز در بین برخی از افراد با تبار بوئر صحبت می‌شود.
 
 
▲سوازیلند بالاترین شیوع [[ایدز]] را در دنیا دارد. بر اساس برآورد سال ۲۰۱۲ [[سیا ورلد فکت‌بوک]] ۲۵.۸٪۲۵٫۸٪ از مردم بالغ به ویروس [[اچ‌آی‌وی]] مبتلا هستند (در گزارش‌های دیگر رقم‌های بالاتری ذکر شده) و همین باعث شده تا [[امید به زندگی]] در سوازیلند ۵۰ سال باشد که یکی از کمترین‌ها در دنیاست. بر اساس آمار سال ۲۰۰۲ سازمان بهداشت جهانی ۶۴ درصد کل مرگ‌ها در کشور به دلیل ایدز بوده‌است.
 
== پانویس ==
سطر ۹۲ ⟵ ۱۰۵:
 
== منابع ==
{{ویکی‌سفر}}▼
{{ویکی‌انبار-رده|Swaziland}}▼
* [http://iranpardis.com/showthread.php?t=24779 کشور سوازیلند]
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}▼
 
{{اعضای اتحادیه کشورهای همسود}}
{{اتحادیه آفریقا}}
{{مناطق انگلیسی‌زبان}}
▲{{ویکی‌سفر}}
▲{{ویکی‌انبار-رده|Swaziland}}
{{پادشاهی‌ها}}
{{یکاهای پول آفریقا}}
{{جغرافیاسوازیلند-خرد}}▼
▲{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
 
▲{{جغرافیا-خرد}}
 
[[رده:سوازیلند|سوازیلند]]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/اسواتینی»