ماهیچه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''دستگاه ماهیچه‌ای''' از ماهیچه‌ها تشکیل می‌شود. ماهیچه‌ها برای حرکت بدن استفاده می‌شوند. ماهیچه‌ها [[انرژی شیمیایی]] مواد غذایی را به [[انرژی مکانیکی]] تبدیل می‌کنند، حرکت بدن از انقباض و انبساط ماهیچه‌ها حاصل می‌شود. ماهیچه‌ها به نسبت شکل و اندازه‌ای که دارند تقسیم بندیتقسیم‌بندی می‌شوند، در بدن سه نوع ماهیچه وجود دارد:

در ساختمان [[بافت|بافتی]] تارچه‌های ماهیچه‌ای در هر [[سارکومر]] دو نوع میوفیلامان (میوفیلامنت) قطور و نازک وجود دارد. ترکیب شدن و جابه‌جایی [[پروتئین|پروتئین‌هایی]] که در این میوفیلامان‌ها وجود دارند، اساس [[مولکول|مولکولی]] انقباض ماهیچه‌ای و کوتاه شدن سارکومرها را تشکیل می‌دهند. هر یک از میوفیلامان‌های قطور که در بخش میانی سارکومر قرار دارند از صدها مولکول پروتئینی به نام [[میوزین]] ساخته شده‌اند. هر مولکول میوزین شبیه میلهٔ نازکی با یک سر [[کره|کروی]] است که با زاویهٔ خاصی به صورت یک پل عرضی به یک میوفیلامان نازک می‌چسبد. میوفیلامان‌های نازک دارای سه نوع پروتئین‌اند: پروتئین اصلی آن‌ها [[اکتین]] نام دارد که مولکول‌های آن کروی و کوچک است که به صورت یک زنجیرهٔ دوتایی قرار گرفته‌اند. دو پروتئین دیگر [[تروپومیوزین]] و [[تروپونین]] نام دارند. تروپونین دارای سه زیرواحد است این زیرواحدها عبارتند از تروپونینI,تروپونینT که به تروپومیوزین متصل میشودمی‌شود و ترومپونینC که به کلسیم متصل میشودمی‌شود.

در حال استراحت ماهیچه، مجموعهٔ مولکول‌های تروپومیوزین و تروپونین از ترکیب مولکول‌های اکتین و میوزین جلوگیری می‌کنند. براثر تحریک عصبی واثر [[استیل کولین]] برگیرنده‌های سلول عضلانی، کلسیم از [[رتیکولوم سارکوپلاسمیک]] آزاد می‌شود. وقتی کلسیم بر تروپونینC اثر کند، تغییری در آرایش مولکول‌ها پدید می‌آید که باعث جدا شدن تروپومیوزین از اکتین میشودمی‌شود. حال اکتین آزاد شده و میوزین میتواندمی‌تواند به آن متصل شود و باعث پل‌های عرضی متناوب به مولکول‌های اکتین و لغزاندن میوفیلامان‌های نازک بر روی میوفیلامان‌های قطور ‌شودشود. به این ترتیب که سرهای فعال مولکول‌های میوزین با زاویهٔ معینی به مولکول‌های اکتین می‌چسبد و آن‌ها را مانند یک چرخ دندانه‌دار جابه‌جا می‌کنند. این تغییرات باعث کوتاه شدن سارکومرها و نزدیک شدن [[خطوط Z]] به یکدیگر و در نتیجه کوتاه شدن طول ماهیچه می‌شود. در هنگام انقباض ماهیچه پل‌های عرضی میوفیلامان‌های قطور پس از اتصال به میوفیلامان‌های نازک و حرکت دادن آن‌ها از میوفیلامان‌های نازک جدا شده و دوباره در نقطهٔ دورتری به آن متصل می‌شوند. [[انرژی]] لازم برای این جابه جایی از مصرف [[آدنوزین تری‌فسفات]] (ATP) به وسیلهٔ سر فعال میوزین حاصل می‌شود.

با افزایش آزاد شدن یون‌های کلسیم از [[رتیکولوم‌های ساکروپلاسمیک]] (به انگلیسی: Sarcoplasmic reticulum) درون ساکرولما به درون [[تارچه]] یا میوفیبریل‌های عضلانی تعداد بیشتری از این یون‌ها به درون فضای ساکرومر در درون میوفیبریل می‌روند که در آنجا به پروتئین‌های [[تروپونین]] (به انگلیسی: troponin) که بر روی رشته‌های [[تروپومایوسین]] (به انگلیسی: tropomyosin) که خود بر روی رشته‌های پروتئینی [[اکتین]] (به انگلیسی: actin) قرار دارند چسبیده و پس از واکنش با آنها منجر به حرکت کردن آنها از سر جایشان می‌شوند که این حرکت منجر به آزاد شدن محل اتصال رشته‌های پروتئینی [[مایوسین]] (به انگلیسی: myosin) به اکتین می‌شود. پس از آزاد شدن محل اتصال زائده‌های موی شکلی (به انگلیسی: bulbous head) که بر روی رشته‌های پروتئینی مایوسین وجود دارند به درون محل‌های اتصال روی رشته‌های پروتئینی اکتین فرو رفته و اتصالی به نام پل متقاطع (به انگلیسی:cross bridge) را تشکیل می‌دهند.

{{یادکرد |کتاب = مبانی زیست‌شناسی سلولی |نویسنده = بروس آلبرتس، |ترجمه = بهرام میرحبیبی، حسین بهاروند، پروانه فرزانه، داوود صبور، علی شیخیان، مرضیه ابراهیمی، محمد پاکزاد، نرگس زارع، شبنم زرعی مرادی، سیدمحمود هاشمی |فصل = |صفحه = ص.| ناشر = موسسهمؤسسه فرهنگی انتشاراتی تابش اندیشه | چاپ = | سال = ۱۳۸۵|شابک = ۹۶۴-۹۵۶۴۷-۲۹۶۴–۹۵۶۴۷-۱۲–۱}}