نیروی زمینی شاهنشاهی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Anvaripour (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: نیازمند بازبینی |
|||
خط ۲:
با به قدرت رسیدن [[رضاشاه پهلوی]] نیروهای مسلح ایران نیز به سازماندهی نوینی دست یافتند. افسران و فرماندهان خارجی از واحدهای نظامی ایران خارج شده و واحدهای پراکنده مسلح ایران نظیر [[لشکر قزاق]]، [[تفنگداران جنوب]] و [[ژاندارمری]] همگی تحت فرمان و ساختار متحد دولت ایران قرار گرفتند.
در سال ۱۳۰۳ قوای نیروهای مسلح ایران ۸۰ هزار نفر تخمین زده می‌شد. یکسال قبل از آن اولین دسته از دانشجویان افسری به مراکز آموزشی [[فرانسه]] اعزام شده و پس از گذراندن دوره‌های مختلف ۵۰۰ تن از آنها برای ایجاد اولین پایه‌های آموزشی نیروهای مسلح کشور به ایران بازگشتند. طی این سال‌ها تجهیز واحدها از لحاظ تسلیحاتی به عهده آلمان‌ها بود و هم آنها بودند که اولین کارخانه‌های تولید اسلحه در ایران را بنا نهادند. علاوه بر فرانسه تعدادی از دانشجویان ایرانی نیز به [[آلمان]] اعزام شدند تا با آخرین تکنیک‌ها و امور فنی نظامی آشنا شده و اندکی بعد از آن نیز کار
در بحبوحه [[جنگ دوم جهانی]] (۱۳۲۰ خورشیدی) نیروهای مسلح ایران به ۱۲۵٬۰۰۰ نفر افزایش یافته بود که از سطح آموزش و تسلیحات بسیار خوبی برخوردار بودند. در این زمان [[ارتش شاهنشاهی ایران]] درگیر جنگی ناخواسته با نیروهای مهاجم متفقین گردید.
خط ۹:
== سازماندهی ارتش شاهنشاهی ایران ==
«ستاد» واژه‌ای است [[فارسی]] که از اوایل به سلطنت رسیدن رضاشاه پهلوی به جای کلمه [[عربی]] «ارکان حرب قشون» برای ارتش ایران برگزیده شد که بعدها در زمان سلطنت [[محمدرضاشاه پهلوی]] به نام «ستاد بزرگ ارتشتاران» تغییر نام داد. ستاد در هر یگان مرکز فرماندهی و هماهنگ کننده آن واحد است. در نیروهای مسلح شاهنشاهی ایران در هر واحد بزرگتر از گردان یک ستاد وجود داشت که به همان ترتیب سلسله مراتب تحت فرمان ستاد یگان‌های بالاتر از خود بود.
▲«ستاد» واژه‌ای است [[فارسی]] که از اوایل به سلطنت رسیدن رضاشاه پهلوی به جای کلمه [[عربی]] «ارکان حرب قشون» برای ارتش ایران برگزیده شد که بعدها در زمان سلطنت [[محمدرضاشاه پهلوی]] به نام «ستاد بزرگ ارتشتاران» تغییر نام داد. ستاد در هر یگان مرکز فرماندهی و هماهنگ کننده آن واحد است. در نیروهای مسلح شاهنشاهی ایران در هر واحد بزرگتر از گردان یک ستاد وجود داشت که به همان ترتیب سلسله مراتب تحت فرمان ستاد یگان‌های بالاتر از خود بود. ستاد بزرگ ارتشتاران نیز مرکز فرماندهی و هماهنگ کننده کل واحدهای نیروهای مسلح شاهنشاهی بود که از ادارات و دوایر مختلف تشکیل شده و در راس آن رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران (معمولا در سال‌های قبل از انقلاب با درجه ارتشبدی) قرار داشت که از لحاظ مسئولیت و کسب فرمان بطور مستقیم تحت دستور شخص پادشاه قرار داشت. آموزش دوره عالی نظامی "فرماندهی و ستاد" جهت نیل افسران به درجات تیمساری از پیش از سال ۱۳۲۰ در دانشگاه جنگ و پس از سال ۱۳۳۶ در دانشکده فرماندهی و ستاد (دافوس) انجام می‌گرفت.
== لشکرهای نیروی زمینی ==
لشگرهای ۷۷ خراسان
▲لشگرهای ۷۷ خراسان و ۹۲ اهواز (بخاطر نزدیکی و مجاورت با مرزهای شوروی، افغانستان و عراق) از مهمترین واحدهای نیروی زمینی شاهنشاهی بحساب می‌آمدند.
* جمع کل پرسنل (تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷): ۲۸۵٫۰۰۰ نفر
* افراد ذخیره: ۳۰۰٫۰۰۰ نفر
سطر ۳۱ ⟵ ۲۸:
* لشکر ۶۴ پیاده رضائیه
* لشکر ۷۷ پیاده خراسان
* لشکر
* تیپ مستقل ۸۴ پیاده خرم‌آباد
* تیپ ۵۵ هوابرد شیراز
سطر ۴۵ ⟵ ۴۲:
== فرماندهان نیروی زمینی ==
* سرلشکر [[بهرام آریانا]] (از ۱۳۳۴ تا ؟)
* سپهبد [[عبدالحسین حجازی]] (؟ تا ۲۴ اسفند ۱۳۳۹)
سطر ۵۶ ⟵ ۵۲:
== فهرست شماری از ارتشبدها ==
[[پرونده:IIArmy-Arteshbod.png|100px|بندانگشتی|چپ|نشان ارتشبد نیروی زمینی شاهنشاهی ایران]]
* ارتشبد [[عبدالله هدایت]]
* ارتشبد [[عبدالحسین حجازی]]
سطر ۷۲ ⟵ ۶۷:
== امیران نیروی زمینی ==
{| class="wikitable"
|-
سطر ۸۳ ⟵ ۷۷:
| [[بقراط جعفریان]]
| فرمانده لشکر ۹۲ زرهی اهواز{{سخ}} استاندار خوزستان
| ۲۳ بهمن ۱۳۵۷<ref>به دلیل سانحه سقوط هلیکوپتر که برخی آنرا ناشی از تیراندازی انقلابیون به بدنه هلیکوپتر و برخی دیگر ناشی از درگیری و تیراندازی در داخل هلیکوپتر
|-
| سپهبد
|
| فرمانده توپخانه لشکری لشکر پیاده گارد {{سخ}} فرمانده مرکز آموزش توپخانه اصفهان{{سخ}} جانشین فرمانده ستاد ارتش
| اواخر ۱۳۵۸<ref>بعد از ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ چندین ماه بازداشت بود و در اواخر سال ۱۳۵۸ تیرباران گردید</ref>
سطر ۱۰۲ ⟵ ۹۶:
| سپهبد
| [[علیمحمد خواجه نوری]]
| رئیس اداره سوم ستاد ارتش (اداره
|<ref>بعد از بهمن ۱۳۵۷ تیرباران گردید</ref>
|-
| سپهبد
| [[ناصر مقدم]]
| اداره سوم ساواک (اداره امنیت داخلی){{سخ}} رئیس
|<ref>در فرودین ۱۳۵۸ تیرباران شد</ref>
|-
سطر ۱۲۳ ⟵ ۱۱۷:
| [[کاظم ریاحی]]
| آخرین فرمانده لشکر پیاده گارد
|<ref>در شامگاه ۲۱ بهمن به هنگام عزیمت به مرکز آموزشهای هوایی دوشان تپه جهت کمک رساندن به
|-
| سرلشکر
سطر ۱۳۶ ⟵ ۱۳۰:
|-
| سرلشکر
| [[رضا ناجی (
| فرمانده توپخانه لشکری در لشکر ۱۶ زرهی قزوین{{سخ}} معاون فرمانده لشکر پیاده گارد (در زمان فرماندهی سرلشکر جلال پژمان) {{سخ}} فرماندهی مرکز توپخانه اصفهان را به عهده داشت. {{سخ}}در مرداد ۵۷ به فرمانداری نظامی اصفهان منصوب گردید.
|<ref>در ۲۶ بهمن ۱۳۵۷ به اتهام سرکوب و کشتار مردم اصفهان، محاکمه و در ساعت ۱۱:۴۰ دقیقه همین شب، بر بام مدرسه رفاه تیرباران گردید</ref>
سطر ۱۸۸ ⟵ ۱۸۲:
| [[جلال پژمان]]
| فرمانده گارد مجلس شورای ملی در درجه سروانی{{سخ}} رئیس ستاد لشکر پیاده گارد درجه سرهنگی{{سخ}} فرمانده تیپ نادری از لشکر پیاده گارد در درجه سرتیپی {{سخ}} فرمانده لشکر پیاده گارد به مدت ۶ سال در درجه سرلشکری {{سخ}} فرماندهی اداره چهارم ستاد ارتش
|<ref>با پیروزی انقلاب، در ۲۵ بهمن ۵۷ بازداشت و پس از چندین ماه حبس به دلیل عدم وجود شاکی و اتهام خاصی، آزاد شد اما دیری نپایید که با پرونده سازی یکی از درجه داران سابق لشکر گارد که
|-
| سپهبد
سطر ۲۰۲ ⟵ ۱۹۶:
| سپهبد
| [[چنگیز وشمگیر]]
|
|<ref>بعد از انقلاب بازداشت شد و در جلسه دادگاه
|}
سطر ۲۱۸ ⟵ ۲۱۲:
== نظامیان اعدام شده ارتش در زمان جنگ ==
* [[حسن آذرفر]]
* [[بیژن کبیری]]
سطر ۲۲۵ ⟵ ۲۱۸:
== جستارهای وابسته ==
* [[فهرست فرماندهان ارتش ایران]]
== پانویس ==
{{پانویس|۲}}
== منابع ==
| |||