زبان‌های ایران مرکزی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Gharouni (بحث | مشارکت‌ها)
Gharouni (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱۴:
 
== پیشینه ==
بیشینه مردم اصفهان به این زبان‌ها سخن می گفته‌اند. روند فارسی‌شدن زبان این مناطق در دوران [[صفوی]] و با اعلام [[اصفهان]] به عنوان پایتخت به بیشترین سرعت خود دست یافت.<ref>{{Cite web|url = https://archive.org/stream/MedianSuccumbsToPersianAfterThreeMillenniaOfCoexistenceLanguageShift/Borjian2009MedianSuccumbsToPersianAfterThreeMillenn_djvu.txt|title = Median Succumbs to Persian after Three Millennia of Coexistence: Language Shift in the Central
Iranian Plateau|date = |accessdate = |website = Internet Archive|publisher = BRILL Journal of Persian Studies 2 (2009) 62-87 brill.nl/jps|last = Borjian|first = Habib|year = 2009|authorlink = brill.nl/jps|nopp = 62-87}}</ref>
این روند هم‌چنان ادامه دارد و بسیاری از روستاهای محل سکونت گویشوران زبان‌های مرکز ایران که بیشتر در بخش خاوری استان اصفهان قرار دارند امروزه در معرض [[تغییر زبانی]] به سوی [[فارسی]] هستند.<ref>همان.</ref> این گروه‌های زبانی بنظر می‌رسد دارای زبانی با اصل مشترک بوده‌اند. در گذشته در بسیاری شهرهای بزرگ ایران این گویش‌ها رواج داشته که امروز جای خود را به فارسی سپرده‌اند. گویش قدیم [[کرمان]] و [[یزد]] که توسط زرتشتیان و یهودیان این دو شهر حفظ شده گویش قدیم اصفهان که در اشعار برخی شاعران مانند [[اوحدی اصفهانی]] نشانه‌هایی از آن بدست آمده توسط کلیمیان این شهر و روستایهای مجاور شهر مانند زاینده رود و گز باقی مانده است. این زبان مرکزی که گاهی زبان راجی نیز نامیده می‌شود در گذشته در شهرهای ری و [[قم]] و همدان نیز تکلم می شده است.<ref>دکتر محمد امین ریاحی خویی [http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=102834&ParentID=0&BookID=79435&MetaDataID=16076&Volume=1&PageIndex=0&PersonalID=0&NavigateMode=CommonLibrary&Content= ملاحظاتی درباره زبان کهن آذربایجان] کتابخانه الکترونیک تبیان</ref> چنانچه در آثار [[شمس قیس رازی]] آمده است که مردم [[ری]] و [[عراق عجم]] علاقه‌ای به اشعار فارسی ندارند و شعر محلی فهلوی خود را بیشتر می‌پسندند. در [[بروجرد]] و [[خرم‌آباد]] نیز این گویش‌ها رواج داشته‌اند که امروزه تنها گروه‌های اقلیت مذهبی این شهر گویش کهن را حفظ کرده‌اند. بر پایه گزارشی که [[ابن مقفع]] از وضعیت زبان‌های رایج میان ایرانیان آورده، این گویش‌ها در گذشته فهلوی و در زمان قدیمتر پهلوی نامیده می‌شدند.<ref>{{Cite web|url = http://www.iranboom.ir/shekar-shekan/zaban-pajohi/8896-sargozasht-zaban-farsi.html|title = سرگذشت زبان فارسی|date = |accessdate = |website = ایران‌بوم|publisher = |last = خالقی مطلق|first = جلال}}</ref>