برهان قاطع: تفاوت میان نسخه‌ها

| عنوان = ''برهان قاطع''

''برهان قاطع'' یک [[واژه‌نامه|واژه‌نامهٔ]] [[زبان فارسی]] است که در سال [[۱۰۳۰]] هجری شمسی<ref> [[۱۰۶۲ (قمری)|۱۰۶۲]] هجری قمری و [[۱۶۵۱ (میلادی)|۱۶۵۱]] میلادی</ref> به دست [[محمدحسین بن خلف تبریزی]] (متخلص به برهان) در [[حیدرآباد]] [[هندوستان]] به نام [[سلطان عبدالله قطب‌شاه]]، پادشاه [[شیعیان هند|شیعی‌مذهب]] [[دکن]] نوشته شده استشده‌است.

سعی او بر آن بوده‌است تا فرهنگش نسبت به فرهنگ‌های پیشین جامع‌تر باشد. [[غلام‌حسین مصاحب]] می‌گوید این کتاب در حدود ۱۹۴۱۷۱۹٬۴۱۷ لغت و کنایه و اصطلاح و استعارهاستعارۀ مستعمل در فارسی را دربردارد.

== تاریخچهتاریخچۀ چاپ ==

این فرهنگ بار اول در [[۱۸۱۸ (میلادی)|۱۸۱۸]] در [[کلکته]] و سپس در کلکته و [[بمبئی]] و [[لکهنو]] و [[تهران]] مکرراً به چاپ رسیده‌است. در این راستا، [[علی اصغر حکمت]] بنابر چاپ کلکته تعداد لغت‌هایش را ۲۰۲۱۱۲۰٬۲۱۱ کلمه ذکر کرده‌است؛ و جالب آنکهآن‌که می‌گوید زبان‌ها و لهجه‌های مختلف ایرانی و غیرایرانی در داخل این فرهنگ نقل شده‌است، (مانند [[عربی مصری|مصری]]، [[زبان عبری|عبری]]، [[زبان سریانی|سریانی]]، [[زبان ترکی|ترکی]]، [[زبان هندی|هندی]]، [[زبان یونانی|یونانی]]، [[زبان ایتالیایی|رومی]]، [[زبان ارمنی|ارمنی]]، [[زبان پهلوی|پهلوی]] و...).<ref>سایت کتاب نیوز [http://www.ketabnews.com/detail-6615-fa-289.html معرفی ''برهان قاطع'']</ref>

مؤلف در مقدمه می‌گوید که می‌خواست «جمیع فوائد [[فرهنگ جهانگیری]]، [[مجمع الفرس]]، [[سرمه سلیمانی]]، [[صحاح الادویه]] ([[زین‌الدین علی بن حسین انصاری|حسین انصاری]]) را که هریک حاوی چندین کتاب لغات‌اند، به طریقبه‌طریق ایجاز بنویسد.»

مؤلفمؤلف، واژه‌های [[دساتیر]] رارا، که مجعول و ساختگی استاست، وارد فرهنگ کرده‌است که این امر تا حدّی از ارزش فرهنگ می‌کاهد،می‌کاهد؛ با این حالبااین‌حال، [[دکتر محمد معین]] با تصحیح انتقادی و با توضیحات سودمندش این اثر را مفید و قابل استفاده نمود.<ref>سایت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی [http://www.ensani.ir/fa/content/162056/default.aspx لغات زند و پازند (هزوارش) در برهان قاطع]</ref>