کیسه‌داران: تفاوت میان نسخه‌ها

از شناخته شده‌ترین کیسه‌داران می‌توان به [[کانگورو]]، [[کوآلا]]، [[وامبت]]، و [[شیطان تاسمانی]] اشاره کرد. به جز [[صاریغ ویرجینیا]] که در [[آمریکای شمالی]] نیز یافت می‌شود، دیگر کیسه‌داران همگی در [[نیمکره جنوبی]] زندگی می‌کنند. نزدیک به ۷۰ درصد از ۳۳۴ گونهٔ موجود در این فرورده در [[استرالزی]]، که شامل [[استرالیا]] و [[گینه نو]] و جزایر نزدیک به آن‌ها می‌شود، یافت می‌شوند و ۱۰۰ جانور دیگر باقی‌مانده نیز ساکن [[قاره آمریکا]] هستند. بیشتر آن‌ها در [[آمریکای جنوبی]] به سر می‌برند و تنها ۱۳ گونه در [[آمریکای مرکزی]] زندگی می‌کنند. پدید آمدن [[تبادل بزرگ آمریکا|تبادل بزرگ]] در دوران [[پالئوسن]] باعث هجوم پستانداران جفت‌دار به آمریکای جنوبی و [[انقراض]] گونه‌های بسیاری از کیسه‌داران شد.

در پالئوسن پسین سه گروه از پستانداران در میان زیواگان آمریکای جنوبی بودند: جفت‌داران [[شگفت‌بندان|شگفت‌بند]] و [[سرآمدسمان|سرآمدسم‌ها]]<!--Condylarthra--> و کیسه‌داران. نخستین جانداران کیسه‌دارشکل همه‌چیزخوارانی صاریغ‌مانند بودند. بیشتر [[کنام|کنام‌های]] گیاه‌خواران، به ویژه آن‌هایی که در دسترس جانورانی با جثه بزرگتر بودند، توسط شگفت‌بندها و بازماندگان سرآمدسم‌های آغازین اشغال شده بودند. با این حال به نظر می‌رسد که بسیاری از خط‌های فرگشتی کیسه‌داران با جوندگان جفت‌دار [[فرگشت همگرا|همگرا]] شده باشند.<ref>{{پک|Stonehouse|Gilmore|۱۹۷۷|ک=The Biology of Marsupials|ص=۶۲|زبان=en}}</ref>

بررسی‌های زمین‌شناسی نشان می‌دهند که در دوران کرتاسه و کینوزوئیک، [[جنوبگان]] در مکان قطب جنوبی خود بوده و تا هنگامی در کرتاسه استرالیا بخشی از این قاره بزرگ بوده‌است. پس از ترک‌خردگی‌های کرتاسه پسین و پالئوسن، که باعث ایجاد دریاهای میان‌قاره‌ای شدند، استرالیا از جنوبگان جدا شد و از آغاز ائوسن تاکنون ۲۰ درجه به سوی شمال حرکت کرده‌است. با بررسی این نتایج می‌توان پی برد که [[مهره‌داران]] در کرتاسه و پالئوسن از قاره جنوبگان به سوی استرالیا حرکت کردند و در آنجا پخش شدند. بررسی‌ها نشان می‌دهند که این جدا شدن دو خط کیسه‌داران آمریکایی و استرالیایی در حدود ۸۰ میلیون سال پیش صورت گرفت.<ref>{{پک|Deakin|2012|ف=Marsupial Genome Sequences|ص=|زبان=en}}</ref> کهن‌ترین کیسه‌داران شناخته‌شده در استرالیا مربوط به کمینه ۵۵ میلیون سال پیش در پالئوسن پسین هستند که شامل چندین گونه دوزهدانی‌سان–شکل، کولوکولوسان، و مجموعه‌ای از دیگرانی که رده‌بندیشان از روی ساختار دندانی مشکل است، بودند.<ref name="ArmatiDickman18">{{پک|Armati|Dickman|Hume|۲۰۰۶|ک=Marsupials|ص=18|زبان=en}}</ref>

[[اسکلت]] کیسه‌داران در حالت کلی اسکلتی همچون دیگر پستانداران است و تفاوت آنچنانی دیده نمی‌شود.<ref>{{پک|Stonehouse|Gilmore|۱۹۷۷|ک=The Biology of Marsupials|ص=۲۴۳|زبان=en}}</ref> [[ستون فقرات]] دارای ۲۶ مهره است و همواره هفت [[مهره‌های گردنی|مهره گردنی]] حضور دارند. تعداد [[مهره‌های سینه‌ای]] اغلب ۱۳ عدد است ولی در [[وامبت|وامبت‌ها]] و [[موش کور کیسه‌دار|موش کورهای کیسه‌دار]] به ۱۵ و در بادپرکیسه‌دارها به ۱۲ عدد می‌رسد. تعداد استخوان‌های جوش‌خورده به هم برای تشکیل [[استخوان خاجی]] نیز میان یک تا هفت در تغییر است.<ref>{{پک|Stonehouse|Gilmore|۱۹۷۷|ک=The Biology of Marsupials|ص=۲۴۴|زبان=en}}</ref>

کیسه‌داران میان ۶ تا ۷ درصد گونه‌های پستاندار در جهان را تشکیل می‌دهند.<ref>{{پک|Dickman|۲۰۰۸|ک=A Fragile Balance|ص=۹|زبان=en}}</ref><ref>{{پک|Nowak|۲۰۰۵|ک=Marsupials of the World|ص=1|زبان=en}}</ref> این فرورده دارای نزدیک به ۳۳۰ گونه‌است که در ۲۱ تیره، ۹۲ سرده، و ۷ [[راسته (زیست‌شناسی)|راسته‌ی]] اصلی دسته‌بندی شده‌اند. از میان راسته‌ها، سه تایشان به همراه ۲۱ سرده در آمریکای جنوبی به سر می‌برند.<ref name="Fragile13"/> نخستین رده‌بندی‌ها برای این جانوران توسط [[کارل لینه|لینه]] در کتاب [[سامانه طبیعت (کتاب)|سامانه طبیعت]] انجام شد. در ۱۷۵۸، او کیسه‌داران آمریکایی را به همراه [[آرمادیلو|آرمادیلوها]]، [[حشره‌خواران]]، و [[خوک|خوک‌ها]] به دلیل شباهت‌های بسیار سطحی در یک گروه قرار داد؛ این جانوران اما اکنون در سرده‌های جدای از هم قرار دارند.<ref name="Fragile13">{{پک|Dickman|۲۰۰۸|ک=A Fragile Balance|ص=۱۳|زبان=en}}</ref>