ویکی‌پدیا

حرکت خاص: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: نیازمند بازبینی
Fatranslator (بحث | مشارکت‌ها)
ربات‌ها
۳۶۵٬۹۷۹ ویرایش‌ها
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۶) +املا+مرتب+تمیز (۹.۷): + رده:اخترشناسی ستارگان
خط ۱:
[[پرونده:Proper motion.JPG|thumb بندانگشتی|250px |رابطهء بین حرکت خاص و مولفه های سرعت یک شیئ. در لحظه ء انتشار شیئ در فاصلهء ''d''از خورشید بوده است و با نرخ زاویه ای ''μ'' radian/s حرکت می کرده است، که، ''μ = v<sub>t</sub> / d'' و ''v<sub>t</sub>'' = مولفهء عمودی سرعت نسبت به خط دید خورشید است. (شکل نشان دهندهء زاویهء ''μ'' که در واحد زمان با سرعت مماسی ''v<sub>t</sub>'' جارو شده است.)]]▼
{{خرد}}▼
▲[[پرونده:Proper motion.JPG|thumb |250px |رابطهء بین حرکت خاص و مولفه های سرعت یک شیئ. در لحظه ء انتشار شیئ در فاصلهء ''d''از خورشید بوده است و با نرخ زاویه ای ''μ'' radian/s حرکت می کرده است، که، ''μ = v<sub>t</sub> / d'' و ''v<sub>t</sub>'' = مولفهء عمودی سرعت نسبت به خط دید خورشید است. (شکل نشان دهندهء زاویهء ''μ'' که در واحد زمان با سرعت مماسی ''v<sub>t</sub>'' جارو شده است.)]]
 
'''حرکت خاص''' {{انگلیسی|Proper motion}} یک [[ستاره]] یعنی نرخ تغییر موقعیت زاویه‌ای آن در طول زمان از دید مرکز جرم سامانهء ستاره ای.<ref name=Koupelis>{{cite book |title=در جستجوی کیهان |author=Theo Koupelis, Karl F. Kuhn |page= 369 |url=http://books.google.com/?id=6rTttN4ZdyoC&pg=PA369 |isbn=0-7637-4387-9 |publisher=Jones & Bartlett Publishers |year=2007}}</ref> این کمیت بر حسب [[دقیقه قوسی|ثانیه های قوس]] در سال(arcsec/yr) سنجش می‌شود. که هر 3600 ثانیهء قوسی معادل یک درجه است.<ref name= Green>{{cite book |title=مقدمه ای بر خورشید و ستارگان |author=Simon F. Green, Mark H. Jones |page= 87 |url=http://books.google.com/?id=lb5owLGIQGsC&pg=PA87 |isbn=0-521-54622-2 |publisher=Cambridge University Press |year=2004}}</ref> که با [[سرعت شعاعی]] در تضاد است، معمولامعمولاً با [[اثر دوپلر]] موج دریافتی اندازه گیری می شود. حرکت خاص ذاتی نیست، چرا که بسته به تغییر موقعیت سیستم ستاره ای متغیر است. <ref name=Birney>{{cite book |title=نجوم مشاهده ای |author= D. Scott Birney, Guillermo Gonzalez, David Oesper |page= 73 |url=http://books.google.com/?id=cc9L8QWcZWsC&pg=RA1-PA73 |isbn=0-521-85370-2 |year=2007 |publisher=Cambridge University Press}}</ref>حرکت خاص اغلب ستارگان چندان نامحسوس است که برای سنجش آن باید سالها از آنها عکاسی کرد.<ref>کتاب نجوم دینامیکی</ref>با توجه به ثابت بودن سرعت نور، حرکت خاص ستاره های دور را نمی توان مشاهده کرد و سرعت خاص مشاهده شده نشان دهندهء حرکت ستاره در لحظه ای است که نور از آن جدا شده است.
== تاریخچه ==
حرکت خاص توسط ستاره شناسان اولیه حدس زده می شد (بر اساس نسخهء ماکروبیوس) اما در سال 1718 [[ادموند هالی]] آن را ثابت کرد. او متوجه شد که ستاره های [[شباهنگ (ستاره)| شباهنگ]]، [[نگهبان شمال]] و [[دبران]] بیش از نیم درجه با موقعیتی که یونانیان قدیم مانند [[ابرخس]] 1850 سال قبل از او ثبت کرده‌اند متفاوت است.<ref name=Neugebauer>{{cite book |title=تاریخچه ای از نجوم ریاضی باستانی |author=Otto Neugebauer |url=http://books.google.com/?id=vO5FCVIxz2YC&pg=PA1085&dq=proper+motion+angle |page= 1084 |isbn=3-540-06995-X |publisher=Birkhäuser |year=1975}}</ref>
سطر ۱۲ ⟵ ۱۱:
| title=150 ستاره با بیشترین حرکت خاص بر اساس ستاره نمای هیپارکوس
| publisher=ESA
| accessdate=2007-07-21 }}</ref>به [[فهرست ستارگان در ستاره‌نمای هیپارکوس]] نگاه کنید. این فهرست ستارگانی مانند [[ستاره باغ چای]] که ضعیف اند را در خود جای نداده. فهرست کامل تری از اشیا نجومی را می توان در [http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/ سمباد] یافت.
 
[[پرونده:61 Cygni Proper Motion.gif|thumbبندانگشتی|حرکت خاص [[۶۱ ماکیان]] در حدود دو سال : 2012-11-19 - 2014-11-15.]]
{| class="wikitable"
|+ ستاره هایی با بیشترین حرکت خاص<ref>{{cite web
سطر ۲۰ ⟵ ۱۹:
| title=سمباد
| publisher = مرکز اطلاعات فلکی استراسبورگ
| accessdate = 2007-07-21 }}</ref>
|-
!rowspan="2"| #
!rowspan="2"| ستاره
!colspan="2"| حرکت خاص
!rowspan="2"| سرعت<br />{{سخ}}شعاعی<br />{{سخ}}(km/s)
!rowspan="2"| اختلاف ديد<br />دید{{سخ}}(mas)
|-
! μ<sub>α</sub> · cos δ<br />{{سخ}}(mas/yr)
! μ<sub>δ</sub><br />{{سخ}}(mas/yr)
|-
| 1
سطر ۹۴ ⟵ ۹۳:
|style="text-align: right;"| 275.79
|}
[[Imageپرونده:Barnard2005.gif|thumbبندانگشتی|نمایش موقعیت 5 سالانهء [[ستاره بارنارد]], 1985–2005.]]
== نرم افزارنرم‌افزار ==
نر افزارهایی وجود دارند که با استفاده از آن ها می توان این حرکت را مشاهده کرد. دو نمونهء رایگانآنها عبارتند از:
* [http://t.nomoto.org/HippLiner/index-e.html هیپ لاینر] - نرم افزارنرم‌افزار رایگان- ویندوز، نسبتانسبتاً پیچیده، با بعضی صفحه های نمایش زیبا.هنوز در حال توسعه است و نیاز به پیمایش و پیکربندی بیشتر ویژگی ها دارد.
* [http://www.xephem.com زیفیم] - نرم افزارنرم‌افزار رایگان- لینوکسو اپل OS X - بسته اخترسنجی کامل، می تواند به یک منطقه از آسمان متمرکز شود، با قابلیت تنظیم گام زمان، و نمایش حرکت ستاره ها در طول زمان.
 
== منابع ==
{{پانویس}}
{{ستاره‌ها}}
 
▲{{خرد}}
 
[[رده:اخترسنجی]]
[[رده:اخترشناسی ستارگان]]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/حرکت_خاص»