قلع: تفاوت میان نسخه‌ها

'''قلع''' (به فارسی «اَرزیز»<ref> فرهنگ دهخدا «اَرزيزاَرزیز»، نيزنیز به پهلوی ساسانی (فارسی ميانهمیانه) همينهمین واژه «arzīz»: نک. A Concise Pahlavi Dictionary, D.N. Mackenzie (يایا به ترجمه ی فارسی اش: فرهنگ کوچک زبان پهلوی، د.ن. مکنزی، ترجمه ی مهشيدمهشید ميرفخرايیمیرفخرایی). </ref>) عنصری است شیمیایی با علامت اختصاری Sn و با شماره ۵۰ در جدول اتمی. این فلز نقره‌ای رنگ خاصیت چکش خواری خوبی دارد و به سادگی اکسید نمی‌شود و در برابر [[خوردگی]] مقاوم است. قلع در بسیاری از [[آلیاژ|آلیاژها]] مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مقاومت خوب این فلز نسبت به زنگ‌زدگی و فرسایش باعث شده تا از آن به عنوان روکشی برای فلزات دیگر برای جلوگیری از زنگ‌زدگی استفاده شود، از جمله قلع‌اندود کردن ظروف مسی و به خاطر جلوگیری از زنگ زدن [[مس]] و ورود اکسید سمی مس در غذا از قدیم‌الایام رواج داشته‌است. [[برنز]](مفرغ) نخستین [[آلیاژ]] قلع است که حدود ۵ هزار سال پیش از ترکیب مس و قلع ساخته شد و آغازگر دورانی به نام [[عصر برنز]] در تاریخ بشر شد. [[مسوار]] یکی از آلیاژهای قلع است که از عصر برنز تا قرن بیستم برای ساخت ظروف و صفحات تخت و مسطح از آن استفاده می‌شد. قلع بیش از ۸۵ درصد حجم مسوار را تشکیل داده و بقیه از مس، [[سرب]] یا [[سرمه]] تشکیل می‌شود. یکی از آلیاژهای دیگر قلع که به عنوان [[لحیم]] استفاده می‌شود از ترکیب بیش از ۶۰ درصد قلع و بقیه سرب تشکیل می‌شود. همچنین بخش عمده‌ای از مصرف قلع نیز برای روکش کردن [[فولاد]] به منظور جلوگیری از زنگ زدن است. سمیت پائین قلع باعث می‌شود تا ظروف فلزی با روکش قلع برای نگهداری مواد غذایی استفاده فراوانی داشته باشند.