غلامرضاخان ارکوازی: تفاوت میان نسخه‌ها

|زمینه فعالیت = [[شعر]] و [[عرفان]]

|ملیت = {{پرچم|ایرانایرانی}}

|تاریخ تولد = حدود [[۱۱۸۴ (قمری)|۱۱۸۴]]

|محل تولد = [[ایلام]]، روستای بان ویزه، منطقه سَرچَفته

|والدین = فرزند حسن بگ از طایفه میه سم (میثم)

|تاریخ مرگ = حدود [[۱۲۵۵ (قمری)|۱۲۵۵]]

|مدفن = [[دارالسلام|نجف]]

|در زمان حکومت = حسن خان (والی پشتکوه)، معاصر با اواخر [[زندیان]] و ابتدای [[قاجاریان]]

|لقب =

'''غلامرضاخان ارکوازی'''(حدود ۱۲۵۵ - ۱۱۸۴۱۲۵۵–۱۱۸۴ هجری قمری؛ برابر با ۱۸۳۹ - ۱۷۷۰۱۸۳۹–۱۷۷۰ میلادی) [[شاعر]] و [[عارف]] [[لكکرد]] [[لرستان پشتكوهایلامی]] است.<ref>دیوان غلامرضاخان ارکوازی، ظاهر سارایی، ویراست سوم، انتشارات زانا، صفحهصفحهٔ ۱۷.</ref><ref>[http://vista.ir/article/251510/ادبیات-کردی-غلامرضا-خان-ارکوازی-شاعر-قله-های-مه-آلود ادبیات کردی ، غلامرضاخان ارکوازی ، شاعر قله‌های مه آلود]</ref><ref>[http://www.hawzah.net/fa/article/articleview/82446 ارکوازی سراینده ، شیعی کرد زبان - پایگاه اطلاع رسانیاطلاع‌رسانی حوزه]</ref> او به خاطر سرودن [[مناجات نامه]] و اشعار دیگر در بین مردم [[لرکردستان]] [[ایران]] شهرت دارد.<ref>دیوان غلامرضاخان ارکوازی، انتشارات زانا، ظاهر سارایی، ویراست سوم، صفحهصفحهٔ ۲۹.</ref><ref>[http://www.mehrnews.com/TextVersionDetail/1595516 تلکس اینترنتی مهر]</ref> شعر [[باوه یال]] او که در رثای فرزند جوانش سروده است در زمینهٔ [[مرثیه]] از شاهکارهای اوست.<ref>دیوان غلامرضاخان ارکوازی، انتشارات زانا، صفحهصفحهٔ ۳۲.</ref> غلامرضاخان به دلیل درگیری با والی منطقه [[لرستان پشتکوه]] به زندان افتاد. پس از رهایی از زندان، به غربت می‌گریزد و پس از مدتی در [[کرند غرب|کرند]] از توابع [[استان کرمانشاه|کرمانشاه]] سکنا می‌گزیند.<ref>[http://vista.ir/article/251510/ادبیات-کردی-غلامرضا-خان-ارکوازی-شاعر-قله-های-مه-آلود مجله خبری ویستا]</ref> مطابق آنچه روایت می‌کنند، در [[کرند غرب|کرند]] وفات می‌کند اما دوست دارانش جنازهٔ او را به [[عتبات عالیات]] [[عراق]] و به احتمال قوی به [[نجف]] منتقل می‌کنند.<ref>دیوان غلامرضاخان ارکوازی، انتشارات زانا، صفحهصفحهٔ ۳۱.</ref>

بر پایهٔ روایت کهنسالان و معتمدان و عموم طایفهٔ شاعر، موسوم به «میه سم»، [[غلامرضاخان ارکوازی]] فرزند حسن بگ، حسن بگ فرزند میثم، میثم فرزند میرزابیگ، میرزابیگ فرزند احمدقلی و او فرزند «بیاخ» است.<ref>[http://vista.ir/article/251510/ادبیات-کردی-غلامرضا-خان-ارکوازی-شاعر-قله-های-مه-آلود شاعر قله‌های مه آلود ، ویستا]</ref> از سوی دیگر به سمت زمان حال، غلامرضاخان دو پسر به نام‌های محمدرضا و احمدخان داشته است. احمدخان در جوانی در گذشته است. محمدرضا، فرزند دیگر، او پدر صوفی و سلیمان بگ است و این دو اجداد خانواده‌های صالحی، صالحی،ناصرمنشناصرمنش، ، سليماني ،سلیمانی، داورپناه و ... در [[استان ایلام]] هستند.<ref>[http://www.mehrnews.com/TextVersionDetail/1595516 تلکس اینترنتی مهر]</ref><ref>نسب نامه غلامرضاخان ارکوازی، ظاهر سارایی، ۱۵.</ref>

== زادگاه ==

زادگاه شاعر، سَرچَفته جزء منطقه‌ای است که [[بان ویزه]] خوانده می‌شود و امروزه در گوشه‌ای از آن روستایی به همین نام وجود دارد.<ref>ظاهر سارایی، دیوان غلامرضاخان، انتشارات زانا، صفحهصفحهٔ ۱۷.</ref><ref>[http://www.mehrnews.com/TextVersionDetail/1595516 تلکس اینترنتی زانا]</ref> بان ویزه جزء [[بخش چوار]] از توابع [[شهرستان ایلام]] است.<ref>[[بان ویزه]]</ref> فاصلهٔ روستای مذکور تا مرکز استان، یعنی شهر [[ایلام]]، ۳۰ کیلومتر می‌باشد و در [[طول جغرافیایی]] ۴۶ درجه و ۱۱ دقیقه، و [[عرض جغرافیایی]] ۳۳ درجه و ۳۷ دقیقه واقع است.<ref>[[بان ویزه]]</ref>

سال تولد او به درستی مشخص نیست.نیست؛ ولی طبق حکمی از حسن خان والی که امروزه نیز موجود است؛ غلامرضا خان بین سال‌های [[۱۱۸۹ (قمری)|۱۱۸۹]] و [[۱۱۸۴ (قمری)|۱۱۸۴]] هجری قمری در منطقهٔ سَرچَفته چشم به جهان گشوده است .<ref>ظاهر سارایی، انتشارات زانا، ویراست سوم، صفحه ۱۸، بخش تولد.</ref> غلامرضاخان در محیطی عشایری در خانواده‌ای نسبتاً مرفه در مقایسه با دیگر افراد ایل، پرورش یافته است. پدرش حسن بگ، [[ملا]] و اهل خط و کتاب بوده است. احتمالاً شاعر، آموزش‌های اولیه را نزد پدر و دیگر ملاهای زادگاه خود آموخته است .<ref>ظاهر سارایی، انتشارات زانا، ویراست سوم، صفحهصفحهٔ ۱۸.</ref> با توجه به اشعار غلامرضاخان می‌بایستی در مکاتب و مدارسی در سطوح بالاتر، تحصیلات خود را تکمیل کرده باشد. غلامرضا خان با دختری که احتمالاً دخترعموی او بوده، ازدواج کرده است که حاصل آن، حداقل دو فرزندِ پسر به نام‌های محمدرضا و احمدخان بوده است .<ref>[http://www.balout.ir/naghd/1391_12/000779.php مجلهٔ ادبی اینترنتی بلوط: شاعری از یاد رفته]</ref> از ازدواج‌ها و فرزندان احتمالی دیگر او خبری در دست نیست. غلامرضاخان با توجه به دانش و اطلاعاتی که داشته به ریاست ایل خود مشغول بوده است. سران و کدخدایان آن عصر، به واسطهٔ این که بخشی از چرخهٔ قدرت به حساب می‌آمدند با حاکمان در ارتباط بوده‌اند و این امر، زمینهٔ آشنایی او را با دربار والیان [[پشتکوه]]، و زندگی اشرافی آن زمان فراهم می کردهمی‌کرده است .<ref>دیوان غلامرضاخان ارکوازی، انتشارات زانا، صفحهصفحهٔ ۱۸.</ref>

{{پانویس|2۲}}