سرمقاله: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
4nn1l2 (بحث | مشارکت‌ها)
خنثی‌سازی ویرایش 10228023 توسط 83.146.250.111 (بحث)
4nn1l2 (بحث | مشارکت‌ها)
جز ابرابزار
خط ۱:
‍'''سرمقاله''' عبارت است از بیان دیدگاه هیأتهیئت تحریریه یک [[روزنامه]] یا [[نشریه]]. این هنر با هنرهای دیگرِ [[روزنامه‌نگاری]] تفاوت دارد و بیانگر خط مشی گردانندگان روزنامه است و به‌همین دلیل در بیشتر اوقات، اسم و امضای نویسنده‌ای، پای آن نیست، بلکه امضای کلیه [[هیأتهیئت تحریریه]] را در پای خود دارد.
سرمقاله اهمیت فراوانی در شناساندن مشی سیاسی نشریه به مخاطب دارد؛ مسأله‌ایمسئله‌ای که برای بسیاری از خوانندگان مهم است.
 
در اکثر روزنامه‌ها، بسیاری از سرمقاله‌ها به قلم [[سردبیر]] روزنامه به رشته تحریر درمی‌آید؛ اما گاهی هم این مسؤولیت به [[دبیر تحریریه]] و یا یکی از کارکنانی که با اصول و فنون روزنامه‌نگاری و خط‌مشی و سیاست روزنامه آشنایی کامل دارد، سپرده می‌شود و در مواقع حساس و هنگام وقوع رویدادهای مهم، سرمقاله اهمیتی دوچندان می‌یابد.
 
== تعریف سرمقاله ==
 
سرمقاله را می‌توان به شیوه‌های زیر تعریف کرد:
# یکی از هنرهای روزنامه‌نگاری است که براساس سیاست و خط‌مشی کلیِ روزنامه، به تجزیه و تحلیل و تشریح مسائل مختلف می‌پردازد .
# دیدگاه یک نشریه‌خاص دربارهدربارهٔ یک مسألهمسئله مهم است که توسط سردبیر یا یکی از اعضای هیأتهیئت تحریریه - که مشهور است - و آشنا با مسألهمسئله مورد نظر، در نقطه تقریباً ثابتی از صفحه نخست نشریه، نوشته می‌شود و از آنجایی که زبان حال کلی نشریه است، نام نویسنده در بالا یا پایین آن قید نمی‌شود.
 
کار سرمقاله براساس سرشت و ویژگی‌های جامعه‌ای که روزنامه در آن جا منتشر می‌شود، متفاوت است. برای مثال در جوامع لیبرال‌دموکرات، سرمقاله بیانگر دیدگاه دست‌اندرکاران روزنامه است که می تواندمی‌تواند یک فرد، یک جمع و یا یک حزب خاص باشد. اما در کشورهای سوسیالیستی و جوامع درحال توسعه، چون روزنامه‌ها دولتی هستند، سرمقاله‌ها بیانگر دیدگاه حکومت و یا حزب حاکم بر جامعه است. در اینجا سرمقاله نقش پروپاگاندا و تبلیغات را برای حکومت بازی می‌کند. چنین سرمقاله‌هایی را خود سردبیر و یا یکی از نویسندگان قابل‌اعتماد او می‌نویسد.
 
== اهداف سرمقاله ==
«توماس برگ» بر این باور است که سرمقاله، اهداف زیر را دنبال می‌کند:
 
# مشخص‌کردن دیدگاه روزنامه نسبت به مسأله‌ایمسئله‌ای که در نظر مردم جامعه مهم است.
«توماس برگ» بر این باور است که سرمقاله، اهداف زیر را دنبال می‌کند:
# مشخص‌کردن دیدگاه روزنامه نسبت به مسأله‌ای که در نظر مردم جامعه مهم است.
# تجزیه و تحلیل اخبار و رویدادها به‌همراه موضع گیری خاص خود نسبت به آنها.
# آماده‌کردن مخاطب برای موضع گیری در برابر موضوعی که در آینده اتفاق خواهد افتاد.
 
== ویژگی‌های سرمقاله ==
 
سرمقاله ویژگی‌های خاصی دارد که آن را از سایر هنرهای روزنامه‌نگاری جدا می‌کند. برخی از این ویژگی‌ها عبارتند از:
# سرمقاله، تحلیل و تشریح یکی از مسائل مهم روز در چارچوب خط‌مشی روزنامه است.
سطر ۳۲ ⟵ ۲۹:
# از ذهنی مترقی و اندیشه‌ای روشنفکرانه برخوردار بوده و در زمینه‌های گوناگون، مطالعه داشته باشد، تا نظریه‌های محکم، شایسته و درستی را ارائه کند.
# باید از قابلیت‌های منتقدانه برخوردار باشد و برای چاره‌جویی مشکلات جامعه، توانایی ارائه نقدهای اساسی را داشته باشد.
# نویسنده سرمقاله باید همواره این مسألهمسئله را مد نظر داشته باشد که او در حقیقت، دیدگاه روزنامه یا نشریه‌ای را که در آن قلم می‌زند، بیان می‌کند، نه دیدگاه خود را.
# نویسنده سرمقاله باید هدف خود را به روشنی در سرمقاله‌اش بیان کند.
# در بیان همه مسائل اعم از فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، شجاعت داشته باشد.
سطر ۴۰ ⟵ ۳۷:
 
== انواع سرمقاله ==
 
=== سرمقاله تحلیلی ===
مقاله‌ای است که به تشریح مسألهمسئله یا رویداد می‌پردازد و ابعاد مختلف آن را روشن می‌کند. در این مقاله‌ها بهتر است از مقدمه‌چینی و حاشیه‌روی خودداری کرده و به تجزیه و تحلیل متن مسألهمسئله پرداخته شود.
 
مقاله‌ای است که به تشریح مسأله یا رویداد می‌پردازد و ابعاد مختلف آن را روشن می‌کند. در این مقاله‌ها بهتر است از مقدمه‌چینی و حاشیه‌روی خودداری کرده و به تجزیه و تحلیل متن مسأله پرداخته شود.
 
=== سرمقاله‌تحمیلی ===
 
مقاله‌ای است که پیشاپیش دیدگاه خود را بیان می‌کند و می‌کوشد این دیدگاه تنگ‌نظرانه و یک‌جانبه را بر خوانندگان خود تحمیل کند و دیدگاه‌های مخالف را محکوم نماید.
 
=== سرمقاله پیش‌بینی ===
مقاله‌ای است که نویسنده آن با توجه به تحلیل یک رویداد مشخص و درنظرگرفتن کلیه عوامل دخیل در مسألهمسئله مزبور، به پیش‌بینی سرانجامِ آن می‌پردازد و عقیده خود را در این مورد برای خوانندگانش تشریح می‌کند.
 
مقاله‌ای است که نویسنده آن با توجه به تحلیل یک رویداد مشخص و درنظرگرفتن کلیه عوامل دخیل در مسأله مزبور، به پیش‌بینی سرانجامِ آن می‌پردازد و عقیده خود را در این مورد برای خوانندگانش تشریح می‌کند.
 
== بخش‌های سرمقاله ==
سرمقاله؛ مقاله اصلی روزنامه است که اصولاً در صفحه اول و گاهی در صفحات داخلی مطبوعات منتشر می‌شود و آن مقاله ایمقاله‌ای است که به مهمترین رویداد و خبری می پردازدمی‌پردازد که نزد اکثر مخاطبان نیز اهمیت زیادی دارد.
 
این مقاله برعکس خبر - که به سبک [[هرم وارونه]] نوشته می‌شود - به شیوه هرم ساده به تحریر در می آیدمی‌آید و درابتدا موضوع و مساله ایمسئله‌ای که نزد همه مشخص و همه فهم است، مطر ح می‌شود و به تدریج درپایان، مهمترین موضوع گفته می شودمی‌شود.
سرمقاله؛ مقاله اصلی روزنامه است که اصولاً در صفحه اول و گاهی در صفحات داخلی مطبوعات منتشر می‌شود و آن مقاله ای است که به مهمترین رویداد و خبری می پردازد که نزد اکثر مخاطبان نیز اهمیت زیادی دارد.
 
این مقاله برعکس خبر - که به سبک [[هرم وارونه]] نوشته می‌شود - به شیوه هرم ساده به تحریر در می آید و درابتدا موضوع و مساله ای که نزد همه مشخص و همه فهم است، مطر ح می‌شود و به تدریج درپایان، مهمترین موضوع گفته می شود.
 
براساس اصل فوق، هر سرمقاله دارای سه بخش به شرح زیر خواهد بود:
 
=== مقدمه ===
درمقدمه، پیشنهاد یا ایده ایایده‌ای به صورت کوتاه مطرح خواهد شد یا این که رویدادی که نزد خواننده با اهمیت بوده (وهست) توصیف می شودمی‌شود. دراین بخش، مخاطب را با موضوع آشنا می‌سازیم و ذهنیت وی را برای خواندن مطلب آماده می کنیم می‌کنیم.
 
درمقدمه، پیشنهاد یا ایده ای به صورت کوتاه مطرح خواهد شد یا این که رویدادی که نزد خواننده با اهمیت بوده (وهست) توصیف می شود. دراین بخش، مخاطب را با موضوع آشنا می‌سازیم و ذهنیت وی را برای خواندن مطلب آماده می کنیم .
 
از دیگر اهدافی که این بخش از سرمقاله دنبال می‌کند؛ یادآوری رویداهای بااهمیت به مخاطب است، با نوشتن یک مقدمه خوب، قطعاً خواننده به طرف مطلب تمایل پیدا خواهد کرد.
 
=== محتوا ===
این بخش از سرمقاله شامل، آوردن اسناد و بهانه هاییبهانه‌هایی برای تقویت فکر و ایده اصلی مطلب، دادن اطلاعات، آمار و حقایقی در رابطه با موضوع، دادن سابقه تاریخی و بررسی جنبه‌های مختلف سوژه است.
 
این بخش از سرمقاله شامل، آوردن اسناد و بهانه هایی برای تقویت فکر و ایده اصلی مطلب، دادن اطلاعات، آمار و حقایقی در رابطه با موضوع، دادن سابقه تاریخی و بررسی جنبه‌های مختلف سوژه است.
 
=== پایان ===
این قسمت؛ خلاصه ایخلاصه‌ای از ایده مطرح در سرمقاله و دیدگاه نشریه، دعوت خواننده برای پیدا کردن راه حل و ترغیب و تشویق مخاطب را در می گیردمی‌گیرد.
 
این قسمت؛ خلاصه ای از ایده مطرح در سرمقاله و دیدگاه نشریه، دعوت خواننده برای پیدا کردن راه حل و ترغیب و تشویق مخاطب را در می گیرد.
 
== منابع ==
{{پانویس}}
 
- این متن، ترجمه‌ای است از بخشی از فصل هفتم کتاب «هونه ری روژنامه نووسی»، دانا حبیب کرکوکی، سمیره احمد، عراق، شهر هولیر، انتشارات موکریانی، چاپ اول۲۰۰۸، صص۱۵۶ -۱۴۷صص۱۵۶–۱۴۷.
 
- این قسمت از مطلب، از صفحات ۱۲۹، ۱۳۰، ۱۳۴و ۱۳۵ کتاب «هونه‌ری روژنامه نووسی» اثر کاروان علی، نویسنده روزنامه‌های کردستان نوی و ئاسو ی [[کردستان عراق]] برگرفته شده است.