شیخ فضل‌الله نوری: تفاوت میان نسخه‌ها
| [نسخهٔ بررسی‌نشده] | [نسخهٔ بررسی‌نشده] |
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز تصحیح لینک منبع |
Mohamad61.20 (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۳۷:
این خانه به مدت ۱۸ ماه پس از اعدام [[شیخ فضل الله نوری]]، محل دفن وی بود و در حال حاضر به علت عدم رسیدگی در حال تخریب می‌باشد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://www.irna.ir/fa/News/81192990/میراث_فرهنگی_و_گردشگری/خانه_شیخ_فضل_الله_نوری_روزهای_پایانی_خود_را_سپری_می_کند |عنوان = خانه شیخ فضل الله نوری روزهای پایانی خود را سپری می‌کند|ناشر = خبرگزاری جمهوری اسلامی}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://www.mehrnews.com/detail/News/2306797 |عنوان = خانه شیخ فضل الله نوری فرو می‌ریزد|ناشر = خبرگزاری مهر}}</ref>
== مقام علمی ==
مقام علمی شیخ فضل الله مورد توافق دوست و دشمن بود. او علاوه بر علوم اسلامی از دانشهای دیگر هم اطلاع داشت و به مسائل جامعه و مقتضیات زمان آگاه بود. یکی از کسانی که شیخ را ملاقات کرده است، می‌نویسد: «مراتب علمی شیخ را هیچ‌کس از دوست ودشمن منکر نبود و لکن گمان می‌کردند که فقط معلومات او منحصر به همان فقه و اصول است. نگارنده در چند جلسه فهمیدم قطع نظر از جنبه فقاهت از بقیه علوم هم اطلاع کافی دارند.».<ref> مکتوبات، اعلامیه‌ها، ... و چند گزارش پیرامون نقش شیخ فضل الله نوری، محمد ترکمان، ج ۲، ص ۳۲۶.</ref>
[[میرزا حبیب الله رشتی]] كه عمدتاً در اعطای اجازه [[اجتهاد]] به دیگران اكراه داشته؛ در [[تقریظ]] خود بر رسالة «قاعدة ضمان الید» مقام علمی و تحقیقی شیخ را به نحوی شگفت و كم نظیر ستوده است. او می نویسد: «هان ای كسی كه این اوراق را دریافته و بر آنها وقوف می‌یابی، چنانچه در اعماق دریاها فرو روی و سوار بر اُشتر، بیابانهای خشك و لم‌یزرع را شتابان درنوردی, همانا از حیث تحقیق و تدقیق, بهتر از آنچه كه در این دفتر آمده, نخواهی یافت. ضروری است كه در مجالس عمومی, به فضل و كمال صاحب این رساله، ندا دردهند و سوارگان دیار به سوی او تشویق گردند. من در این رساله نظر افكنده و آن را زیبا و دلنشین یافته‌ام. چه بسیار دُرهای گرانبها و مرواریدهای بدیع و دست ناخورده كه در آنها به امانت نهاده شده است. سزاوار است كه مضامین آن را نه با خامه بر صحیفة اوراق، كه با ذرّات طلا بر مردم دیدگان بنگارد. آفرینِ خدای بر مؤلف آن باد و اوست عالم پرسوز و گداز، فروغ دیده و نور چشمم شیخ فضل الله ... همانا او در تحصیل قواعد علمی و اصول اجتهادی ـ كه مدار اجتهاد و ملاك صحت اعمال عباد بر آنها و وابسته بدانهاست ـ خود را به رنج افكنده و روزگاری دراز و به قدر كفایت را نزد من و اساتید عظام حاضر شده است تا به حمدالله به آرزوی خود دست یافته و عالمی ربانی و رهنمایی راستین و حقانی و مجتهدی متبحّر و كامل و جامع و معقول و منقول گردیده است. رواست كه بندگان مؤمن خدا وی را در امور دینی مرجع خود قرار دهند...»<ref>تقریظ كتاب قاعدة ضمان الید، نسخه خطی، كتابخانة آستان قدس رضوی، شمارة 9632</ref>
[[ناظم الاسلام]] می‌نویسد: «نگارنده روزی که مشارٌ‌الیه (شیخ فضل الله) در خانه آقای طباطبایی بود، در مجلس در ضمن مذاکره گفت ملاّی سیصد سال قبل به کار امروز نمی‌خورد. شیخ در جواب گفت: خیلی دور رفتی بلکه ملای سی سال قبل به درد امروز نمی‌خورد. ملای امروز باید عالِم به مقتضیات وقت باشد، باید مناسبات دول را نیز بداند.»<ref>تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم الاسلام کرمانی، ص ۲۵۶.</ref> [[ادوارد براون]]، محقق و تاریخ نویس نامدار می‌نویسد: «شیخ فضل الله از لحاظ علم و آراستگی به کمال معروف و فقیه جامع و کامل ... مجتهد سرشناس و عالمی متبحّر ... و از لحاظ اجتهاد برتر از دیگران بود ...» انقلاب ایران،<ref>ادوارد براون، ترجمه احمد پژوه، ص ۳۵۵..</ref>
[[مهدیقلی هدایت]] چنین گفته است: «مقام علمی اش بالاتر از (دو سید) مسند نشین (طباطبایی و بهبهانی) است. طلاب و بیشتر اهل منبر دور او را دارند.»<ref> خاطرات و خطرات، مهدیقلی هدایت، ص ۱۵۵.</ref> [[ابوالحسن علوی]] می‌گوید: «شیخ فضل الله از شاگردهای نمره اوّل حاجی [[میرزا حسن شیرازی]] معروف بود. در پایتخت مرجع امورات شرعی بود.»<ref>رجال عصر مشروطیت، ابوالحسن علوی، ص ۸۱.</ref> [[فریدون آدمیت]] نوشته است: «متفکر مشروطیت مشروعه شیخ فضل الله نوری بود. از علمای طراز اوّل که پایه‌اش را در اجتهاد اسلامی برتر از طباطبایی و بهبهانی شناخته‌اند.»<ref>ایدئولوژی نهضت مشروطیت، فریدون آدمیت، ص ۴۲۹.</ref> [[احمد کسروی]] می‌نویسد: «حاجی شیخ فضل الله نوری ... از مجتهدان بنام و باشکوه تهران شمرده می‌شد.»<ref>تاریخ مشروطه ایران، احمد کسروی، ص ۳۱</ref> و بالاخره [[یپرم خان ارمنی]] ـ که خود عاقبت مجری حکم اعدام شیخ شد ـ در یادداشتهای خصوصی خود نوشته است:
«شیخ فضل الله نوری ... روحانی عالیقدری بود و گفته او برای توده خلق، وحی مُنزل محسوب می‌شد».<ref> یپرم خان سردار، اسماعیل رائین، ص ۲۵۲.</ref>
== اندیشه‌شناسی ==
| |||