عهدنامه ترکمانچای: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
مهرنگار (بحث | مشارکت‌ها)
جز ویرایش 5.124.131.138 (بحث) به آخرین تغییری که Dexbot انجام داده بود واگردانده شد
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۳:
 
== لغو عهدنامهٔ ترکمانچای ==
پس از اینکه [[انقلاب کمونیستیاکتبر]] در شورویروسیه به پیروزی رسید، [[لنین]] برای اثبات حسن نیت خود نسبت به ملل ضعیف جهان الغای تمام امتیازات استعماری دولت تزاری پیشین را اعلام کرد. دولت [[نجفقلی صمصام‌السلطنه]] نیز از این فرصت استفاده کرد و در [[۴ مرداد]] [[۱۲۹۷]] ([[۲۷ ژوئیه]] [[۱۹۱۸ (میلادی)|۱۹۱۸]]) در مصوبه‌ای الغای معاهدهٔ ترکمانچای و دیگر امتیازات واگذار شده به دولت روسیه تزاری را اعلام نمود که این اقدام شامل لغو امتیاز [[کاپیتولاسیون]] برای اتباع روسیه نیز می‌شد. دولت ایران چند روز بعد مصوبه‌ای برای لغو امتیاز کاپیتولاسیون برای کشورهای دیگر نیز صادر کرد چرا که چند کشور دیگر نیز پیش از این بر اساس معاهده‌هایی تحت عنوان دولت کامله الوداد از امتیاز کاپیتولاسیون مطابق قرار داد ترکمانچای برخوردار شده بودند. با لغو عهدنامهٔ ترکمانچای منطقاً این بخش از این معاهده‌ها نیز باید ملغی می‌شد. مصوبه دوم همانطور که انتظار می‌رفت توسط دولت بریتانیا رد شد.<ref>انقلاب فراموش شده - فواد آرین پور ISBN 964-7790-57-0 صفحه ۴۶۸</ref>
 
== پس از جنگ جهانی اول==
پس از [[انقلاب روسیه (۱۹۱۷)|فروپاشی روسیه تزاری]] و در پایان [[جنگ جهانی اول]] در سال ۱۹۱۸، در هنگام برگزاری [[کنفرانس صلح پاریس]]، تلگرام‌های زیادی از سوی مردم مناطق جداشده در عهدنامه‌های گلستان و ترکمانچای به [[تهران]] و [[پاریس]] فرستاده شد. مردم در تلگرام‌ها به دولت ایران و کنفرانس صلح پاریس، تقاضا کردند که دو قرارداد گلستان و ترکمنچای لغو بشود و آن سرزمین‌ها و مردمانشان به مالکیت ایران بازگردند.
<ref name="AAA">{{یادکرد وب |نویسنده = کیوان حسینی|نشانی=http://www.radiofarda.com/content/fk-fergheh-e02/27404920.html|عنوان= تغییر نام شمال ارس به «آذربایجان» و روایت جدایی از نگاه آنها | ناشر =رادیو فردا|تاریخ =۱۳۹۴/۰۹/۱۲|تاریخ بازبینی=۱۳۹۴/۰۹/۲۱}}</ref>
 
== در دوره شوروی==
[[عباس جوادی]] معتقد است که روایت رسمی این عهدنامه در دوره [[اتحاد جماهیر شوروی]] و پس از فروپاشی، با روایت تاریخ رسمی پیش از فروپاشی روسیه تزاری متفاوت بود. او می‌گوید:
{{گفتاورد|در زمان شوروی اینگونه روایت می‌شد که مردم منطقه قفقاز از سیستم فئودالی و خانی‌گری و همچنین از عقب‌ماندگی و تعصب مذهبی حاکمیت ایران خسته شده بودند و خودشان خواهان پیوستن به روسیه بودند. بنابراین وقتی روسها آمدند، آنها هم استقبال کردند و به روسیه پیوستند.|عباس جوادی|<ref name="AAA">{{یادکرد وب |نویسنده = کیوان حسینی|نشانی=http://www.radiofarda.com/content/fk-fergheh-e02/27404920.html|عنوان= تغییر نام شمال ارس به «آذربایجان» و روایت جدایی از نگاه آنها | ناشر =رادیو فردا|تاریخ =۱۳۹۴/۰۹/۱۲|تاریخ بازبینی=۱۳۹۴/۰۹/۲۱}}</ref>}}
 
== بازتاب این عهدنامه در کشورهای ذی‌نفع ==