جریان الکتریکی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خط ۸:
</math>
</center>
در این رابطه، جریان می‌تواند نسبت به زمان تغییر کند. جریان الکتریکی برای تعریف شدن (یا
جهت قراردادی جریان از ابتدا در جهت عبور بارهای مثبت تعریف شده است. هرچند می‌دانیم که در صورت داشتن [[رسانا|رسانای]] فلزی، جریان الکتریسته، ناشی از عبور بارهای منفی، یعنی [[الکترون|الکترون‌ها]]، (در خلاف جهت جریان) است.
== وجه تسمیه ==
از نظر تاریخی نماد جریان I، از واژه فرانسوی intensité de courant که به معنی شدت جریان است، گرفته شده است.<ref>T. L. Lowe, John Rounce, ''Calculations for A-level Physics'', p. 2, Nelson Thornes, 2002 ISBN 0-7487-6748-7.</ref><ref>Howard M. Berlin, Frank C. Getz, ''Principles of Electronic Instrumentation and Measurement'', p. 37, Merrill Pub. Co. , 1988 ISBN 0-675-20449-6.</ref> این نماد برای نخستین بار
== مشخصات جریان الکتریکی ==
خط ۲۰:
'''شدت جریان الکتریکی'''، مقدار [[بار الکتریکی]] خالصی است که در واحد [[زمان]] از سطح مقطع خاصی از [[رسانا]] عبور می‌کند. شدت جریان در فرمول‌ها معمولاً با نماد I نمایش داده می‌شود.
شدت جریان یک [[کمیت اسکالر]]([[کمیت نرده‌ای|نرده‌ای]]) است زیرا از قوانین جمع برداری تبعیت نمی‌کند. (مثلاً در [[قوانین کیرشهف]] برای حلقه‌ها (KCL) زاویهٔ سیم‌ها نسبت به گره هیچ تأثیری در جواب مسئله ندارد
اگر بار خالص dq در بازهٔ زمانی dt از سطحی بگذرد، می‌گوییم جریان i در مدار برقرار شده‌است و داریم:
خط ۲۶:
<center><math>i=\frac{dq}{dt}</math></center>
یکای شدت جریان در سیستم [[SI]]، [[آمپر]] (A) است.
اگر یک [[کولن]] بار در مدت یک ثانیه از سطح مقطع یک جسم [[رسانا]] بگذرد، جریان یک آمپر از آن عبور کرده است.
== شدت جریان در نقاط گوناگون یک رسانا ==
شدت جریان در هر سطح مقطع از رسانا مقدار ثابتی است و بستگی به [[مساحت]] مقطع ندارد. مانند این که مقدار آبی که در هر سطح مقطع از لوله عبور می‌کند، همواره در واحد زمان همه جا مساوی است، حتی اگر سطح مقطع‌ها مختلف باشد. ثابت بودن جریان الکتریسیته از این امر ناشی می‌شود که بار الکتریکی در هادی حفظ می‌شود. در هیچ نقطه‌ای بار الکتریکی نمی‌تواند روی هم متراکم شود و یا از رسانا بیرون ریخته شود. به عبارت دیگر در هادی چشمه یا چاهی برای بار الکتریکی وجود ندارد.
== سرعت رانش ==
[[پرونده: Conventional_Current.png|بندانگشتی|چپ|300px|شکل بالا نماد کاری جریان قراردادی را نشان می‌دهد. بار الکتریکی از بخش مثبت به بخش منفی می‌رود]]
میدان الکتریکی که بر روی الکترون‌های هادی اثر می‌کند، هیچ گونه شتاب برآیندی ایجاد نمی‌کند. چون الکترون‌ها پیوسته با یون‌های هادی برخورد
== اشکال مختلف جریان الکتریکی ==
در رساناهای فلزی، مانند سیم‌ها، جریان ناشی از عبور الکترون‌ها است، اما این امر در مورد اکثر رساناهای غیرفلزی صادق نیست. جریان الکتریکی در [[الکترولیت|الکترولیت‌ها]]، عبور اتم‌های باردار شده به صورت الکتریکی (یون‌ها) است، که در هر دو نوع مثبت و منفی وجود دارند. برای مثال، یک [[پیل الکتروشیمیایی]] ممکن است با آب نمک (محلولی از کلرید سدیم) در یک طرف غشا و آب خالص در طرف دیگر ساخته شود. غشا به یون‌های مثبت سدیم اجازه عبور می‌دهد، اما به یون‌های منفی کلر این اجازه را
[[پرونده: Electromagnetism.svg|بندانگشتی|چپ|200px|طبق قانون [[آمپر]]، جریان الکتریکی، [[میدان مغناطیسی]] تولید می‌کند]]
جریان الکتریکی در [[پلاسما (فیزیک)|پلاسما]] عبور الکترون‌ها، مانند یون‌های مثبت و منفی است. در آب یخ زده و در برخی از الکترولیت‌های جامد، عبور پروتون‌ها، جریان الکتریکی را ایجاد می‌کند. نمونه‌هایی هم وجود دارد که علی‌رغم اینکه در آن‌ها، الکترون‌ها بارهایی هستند که از نظر فیزیکی حرکت می‌کنند، اما تصور جریان مانند «حفره» های مثبت متحرک (نقاطی که برای خنثی شدن از نظر الکتریکی نیاز به یک الکترون دارند)، قابل فهم‌تر است. این شرایطی است که در یک [[نیم‌رسانای]] نوع p وجود دارد.
== اندازه‌گیری جریان الکتریکی ==
[[شدت جریان الکتریکی]] را می‌توان مستقیماً با [[گالوانومتر]] اندازه‌گیری کرد. اما این روش نیاز به قطع مدار دارد که گاهی مشکل یا نامطلوب است. جریان را می‌توان بدون قطع مدار و با
== چگالی جریان ==
خط ۵۶:
== منابع ==
{{پانویس}}
* چنگ، دیوید کئون. ''الکترومغناطیس میدان و امواج''. ترجمهٔ پرویز جبه‌دار مارالانی و محمد قوامی.
{{موتورهای الکتریکی}}
| |||