رنگ (صدا): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
مهرنگار (بحث | مشارکت‌ها)
Hamid Hassani (بحث | مشارکت‌ها)
ویرایش و ویکی‌سازی
خط ۱:
[[File:C Envelope follower.png|thumb|سیگنال و پوشش آن مشخص‌شده با رنگ قرمز]]
'''طنین''' یا '''تیمبر''' {{انگلیسی|Timbre}} {{ایتالیایی|Timbro}} در [[موسیقی]]، عبارت است از کیفیت صدایی که از [[ساز]] موسیقی به‌خصوصی به وجود می‌آید. به عبارت ساده‌تر، کیفیت احساس شنوایی تولیدشده توسط تُن یک موج صوتی. همان‌طور که محال است صدایی را که طنین ندارد بشنویم، موسیقی نیز باید طنین (تیمبر) یا [[آهنگ]] مخصوصی داشته باشد تا شنیدنی باشد. به همین جهت، گاهی از آن با عنوان «رنگ‌آمیزی» یا «آرایش» در یک اثر یاد می‌شود. تیمبرطنین در موسیقی مثل رنگ در نقاشی است و یکی از ارکان جالب موسیقی می‌باشد. اهمیت آن نه از جهت پیشرفت‌هایی است که تاکنون در آن حاصل شده، بلکه به جهت ترقیات احتمالی است که در آینده صورت خواهد گرفت.
 
== محدودهٔ بسامد تیمبرطنین ==
محدودهٔ صدای تیمبر،طنین (تیمبر)، بسته به شکل موج صداهای با [[بسامد|بسامد (فرکانس)]] بالا و هارمونیک، متفاوت است. بسامد این موج و شدت نسبی آن از یک تُن خالص با دامنهٔ بسامد ۱۰۰–۳۰۰ و ۵۰۰ [[هرتز]] ([[سیکل]] در ثانیه) و دامنهٔ نسبی ۵–۱۰ و ۲٫۵ به یک تُن پیچیده متغیر است. این محدوده حاصل سه منحنی سینوسی است که مختصات آنها نقطه‌به‌نقطه و در امتداد مقیاس زمانی اضافه می‌شوند.<ref>http://www.britannica.com/science/timbre</ref>
 
=== کاربرد طنین برای شنوندگان و مصنفان ===
[[File:Harmonic spectra theoretical x y.png|thumb|طیف یا دامنهٔ هارمونیک]]
همان‌طور که همهٔ مردم تفاوت بین رنگ سبز و سفید را می‌دانند، قدرت تشخیص اصوات مختلف نیز یک امر داخلی و خصوصی است و هر کس این قوه را از بدو تولد با خود دارد. محال است در جهان کسی پیدا شود که قوهٔ شنوایی داشته باشد و صدای بَم را از صدای زیر یا صدای [[کلارینت]] را از صدای [[ویولنسل]] تشخیص ندهد. اختلافات بسیار دقیقی بین اصوات هست که فقط غریزه می‌تواند صداها را از یکدیگر تمیز بدهد. یک شنوندهٔ دقیق و باهوش باید از رنگ‌آمیزی در موسیقی دو مقصود و دو نتیجه انتظار داشته باشد: اول اینکه تفاوت بین سازها و کیفیت صداهای مختلف آنها را بشناسد، و دوم اینکه به قدرت توصیفیِ صدای هر [[ساز]] آگاه گردد و منظور مصنّف را از به‌کاربردن صدای یک یا ترکیب چند ساز درک کند. مصنّف موسیقی ممکن است تِمی داشته باشد که نواختن آن با [[ویلن]]، کلارینت، [[فلوت]] و [[ترومپت]] خوش‌صدا باشد، منتهی یک چیز مصنّف را وادار می‌کند که یک ساز را انتخاب نماید تا از لحاظ وصفی بهتر از سازهای دیگر منظور و مفهوم آن قطعه را ادا کند؛ به عبارت دیگر، ترجیح‌دادن یک ساز بر ساز دیگر فقط بنا بر شدت و ضعف قوه و قدرت وصفیِ ساز است. این موضوع، هم درمورد صدای یک ساز و هم درمورد ترکیب صدای چند ساز صدق می‌کند. البته هر سازی هر اندازه هم کامل باشد، باز محدود است؛ یعنی دامنهٔ اوج و حضیض آن، شدت و ضعف و طرز اجرای آن، همه محدود است. مثال بارز و جالبِ طنین، [[سمفونی شماره ۶ (بتهوون)|سمفونی ششم]] از [[بتهوون]] به‌ویژه [[موومان]] چهارم آن در فُرم [[آلگرو]] می‌باشد که در نجوای بین [[سازهای بادی برنجی]] کاملاً مشهود و قابل تفکیک است.<ref>از ''فُرم‌های موسیقی''، آرون کوپلند، ترجمهٔ دکتر مهدی فروغ، تهران: انتشارات نگاه، ۱۳۶۴، ص۶۲</ref>
خط ۱۴:
[[رده:فرم‌های موسیقایی]]
[[رده:فرم‌های موسیقی کلاسیک غربی]]
[[رده:تیمبرطنین]]
[[رده:واژگان موسیقی]]