انجدان: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←نامگذاری: اصلاح محتوا،حذف مطلب نادرست برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
|||
خط ۲:
|نام‌رسمی= انجدان
|روی‌نقشه= آری
|عرض‌جغرافیایی =
|طول‌جغرافیایی =
|تصویر= 3-TGHCHE Wall.jpg
|اندازه‌تصویر=
|استان= مرکزی
|شهرستان= اراک
|بخش=[[بخش مرکزی شهرستان اراک|مرکزی]]
|دهستان= مشک‌آباد
|نام‌محلی=
|نام‌های‌دیگر=
|نام‌های‌قدیمی=انکوان و انکدان
|سال‌شهرشدن=
|جمعیت =
|رشدجمعیت=
خط ۳۰:
|جمله‌خوشامد=
|پانویس=
}}
'''انجدان''' از روستاهای [[دهستان مشک‌آباد]] بخش مرکزی [[شهرستان اراک]] در [[استان مرکزی]] ایران است.
این روستا در منطقه‌ای کوهستانی قرار دارد که کوه چشمه و کوه برف شاه در اطراف آن است و غارهای کوچک و بزرگ فراوانی در نزدیکی آن وجود دارد. ارتفاع انجدان از سطح دریا دو هزار متر است. این روستا در ۶۴ کیلومتری شمال [[خمین]]، ۳۷ کیلومتری شرق [[اراک]] و با همین فاصله از غرب [[محلات]] قرار گرفته‌است.
اَنْجِدان، از روستاهای قدیم [[اراک]] و مرکز تجدید حیات فرهنگی و تبلیغی و جایگاه [[اسماعیلیه|امامان اسماعیلی نزاری]] پس از سقوط [[الموت]] بوده‌است.
== نامگذاری ==
واژه «انجدان» معرب واژه «انگُدان» می‌باشد. در متون تاریخی از «انکوره» و «انغوزه» نیز نام برده شده است. نام این ده برگرفته از نامی گیاه [[آنغوزه|انگدان]] است.
|چاپ=اول|شهر=تهران|صفحه=۶۴|سال=۱۳۷۶|شابک=964-6497-00-4}}</ref><ref>برهان قاطع، ۱/۱۶۶ فرهنگ رشیدی، ۱۶۶ دهگان، ۱۲</ref>
نام انجدان در منابع قدیمی به صورتهای انکوان و انکدان نیز آمده‌است.
== تاریخ ==
از پیشینة کهن انجدان تا سدة ۸ق/۱۴م آگاهی دقیقی،
از سدة ۹ق/۱۵م پس از استقرار پایگاه امامان اسماعیلی در انجدان بر اهمیت این محل افزوده شد و پیروان این مذهب از نقاط دور و نزدیک برای دیدار امامان و اعطای نذوراتشان به انجدان می‌آمدند. پس از سقوط قلعة الموت توسط هلاکوخان (۶۵۴ق/۱۲۵۶م) گروهی از اسماعیلیان در آذربایجان ساکن شدند و پایگاه امام نزاری به آذربایجان منتقل شد. پس از تقسیم نزاریان به دو شعبة محمدشاهی و قاسم شاهی، قاسم شاهیان تصمیم به تغییر محل سکنای امامشان از آذربایجان گرفتند، زیرا پایگاه آنان در آذربایجان که تحت فرمان حاکمان سنی مذهب قرار داشت، ایمن نبود. در هنگام امامت مستنصربالله دوم (
در دورة حکومت [[صفویه]] در ایران سیاست مذهبی برپایة مرشد و مرید قرار داشت و رهبری مذهبی غیر از پادشاه صفوی مورد پذیرش نبود، بنابر این، نزاریان به سبب شناخته شدن [[شخصیت حقیقی]] امامان نزاری و فعالیت‌آشکارشان تحت فشار و آزار قرار گرفتند. در ۹۸۱ق/ ۱۵۷۳م امیرخان موسی لو حاکم [[همدان]] به دستور [[شاه طهماسب]] به [[کاشان]] و انجدان هجوم برد و اسماعیلیان را قتل‌عام، و مرادمیرزا رهبر آنان را دستگیر کرد (قاضی احمد، ۱/
در دورة [[اشرف افغان]] (ه م) انجدان محل برخورد سپاهیان اشرف و عثمانیها بود و بعد از شکست سپاهیان عثمانی، به دستور اشرف انجدان ویران شد و قلعة نورآباد که در هنگام اقامت امامان نزاری در انجدان [[ارگ (معماری)|ارگ]] آنان بود، با خاک یکسان گردید و گروه کثیری از ساکنانش کشته، یا اسیر شدند. در دوره‌های بعد انجدان اعتبار گذشته را نداشت،
انجدان و نواحی اطراف آن در مدت اقامت امامان نزاری در سده‌های
انجدان خاستگاه نویسندگان و ادیبان برجستة پس از سدة ۹ق/۱۵م در ایران‌بود که از آن‌جمله‌اند: ملا داعی انجدانی‌و برادرش ملک طیفور، شاه طاهر دکنی و میرزا ابوتراب بیک فرقتی (واله، ۴۷۹ آذر،
امامان اسماعیلیه در دورة اقامتشان در انجدان آثار و بناهایی ایجاد کردند که امروزه اکثر آنها ویران شده‌است، از جمله قلعة نورآباد، قلعة امیرخان، قلعة وزیر و [[کاروانسرای شاه]] عباسی. در انجدان سه مقبره (
انجدان نسبت به جمعیت اندکش دارای مساجد و حسینیه‌های بسیاری است که طبق نوشتة دهگان به ۱۷ یا ۱۸ باب می‌رسد و این نشان از اهمیت مذهبی و فرهنگی انجدان در گذشته دارد از جمله مسجد سرچشمه که مشهور به مسجد شاه خلیل‌الله بود و مسجد جامع که توسط شاه خلیل‌الله تعمیر شد و تاریخ بنای آن را به سده‌های نخستین اسلام نسبت می‌دهند (دهگان،
بنا به اقوال گوناگون این روستا در حمله مغولها به ایران به شدت آسیب دید و مردم برای فرار از گزند مغولها در زیر روستا نقب حفر نموده و در زیر زمین مشغول به زندگی شدند. لازم
== مردم ==
خط ۷۵:
* فرهنگ آبادیهای کشور (سرشماری ۱۳۶۵ش)، [[شهرستان آشتیان]]، تهران، ۱۳۶۷ش
* فرهنگ جغرافیایی آبادیهای کشور، سازمان جغرافیایی [[نیروهای مسلح]]، تهران، ۱۳۶۹ش، ج ۵۹
* فرهنگ‌رشیدی، عبدالرشید بن عبدالغفور تتوی، به‌کوشش م. عباسی،
* فووریه، ژان باتیست، سه سال در دربار ایران، ترجمة [[عباس اقبال آشتیانی]]، تهران، دنیای کتاب
* قطب، علی، «مختصری از [[جغرافیای تاریخی]] اراک»، مجلة آثار ملی، تهران، ۱۳۵۵ش، شم
* [[قاضی احمد قمی]]، خلاصة التواریخ، به کوشش احسان اشراقی، تهران، ۱۳۵۹ش
* قمی، حسن، تاریخ قم، ترجمة حسن بن علی قمی، به کوشش جلال‌الدین طهرانی، تهران، ۱۳۶۱ش
خط ۸۴:
* [[واله اصفهانی]]، محمد یوسف، خلد برین، به کوشش هاشم محدث، تهران، ۱۳۷۲ش
* یزدی، حسن، [[جامع التواریخ]] حسنی، به کوشش [[حسین مدرسی طباطبایی]] و ایرج افشار، کراچی، ۱۹۸۷م
* Daftary، F. ، The Ismailis: Their History and Doctrines، Cambridge، ۱۹۹۲
* Ivanow، W. ، Tombs of Some Persian Ismaili Imams، Journal of the Bombay Branch of the Royal Asiatic Society، London،
* {{یادکرد درگاه ملی آمار|۱۳۸۵}}
| |||