'''دستور زایشی''' یکی از رویکردهای بررسی نحو زبان است که توسط [[نوام چامسکی]] تبیین شده است. تدوین این دستور با نگارش کتاب [[ساخت‌های نحوی]] (۱۳۵۷) توسط چامسکی آغاز شد.
== دستور ==
بین سال‌های ۱۹۲۳ و ۱۹۵۷ هدف زبان شناسی"زبان‌شناسی «تکمیل روندهای کشف"» بود؛ یعنی یافتن مجموعه‌ای از اصول که زبان شناسزبان‌شناس را قادر کند تا دستور زبانی را از توده‌ای اطلاعات که به کمک سخن گوی اهل زبان گفته شده، کشف و استخراج کند و دستور باید علمی باشد و صرفاً بر اساس الگوهایی باشد که صرفاً در زبان وجود دارند و هیچ رجوعی به معنا نداشته باشند. به این طریق می‌توان به توصیفی عینی و کامل از زبان دست یافت. چامسکی با اعتقاد به این که این هدف آرمان گرایانه و محدود است، نقدهایی را بر آن وارد می‌کند. آرمان گرایانه به این دلیل که امکان ندارد بتوانیم قواعدی خدشه ناپذیر برای استخراج یک دستور کامل از توده‌ای اطلاعات وضع کنیم. محدودیت این دستورها به این دلیل است که از قدرت پیش گویی برخوردار نبودند؛ آنچه را رخ داده بود دسته بندیدسته‌بندی می‌کردند و آنچه را ممکن بود رخ دهد پیشگویی نمی‌کردند. چامسکی معتقد بود دستور باید به عنوان نظریه یا فرضیه‌ای باشد که چگونگی کارکرد زبان را بیان کند اگر دستور به صورت صحیح تدوین شود، به دستگاهی تبدیل می‌شود که تمام توالی‌های دستوری را تولید می‌کند و هیچ رشتهٔ غیردستوری را پدید نمی‌آورد. وظیفهٔ زبان شناسزبان‌شناس این است که دستورها را فرمول بندی کند تا از این طریق ابزاری برای ارزشیابی دستور فراهم شود و در موقعیتی که زبان‌شناس با دو دستور روبه‌رو شد، خود بتواند نوع بهتر را انتخاب کند.
