تیله: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز حذف تبلیغات
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲:
[[پرونده:JM marbles 01.jpg|بندانگشتی|تیله‌های شیشه‌ای مرمری]]
'''تیله''' یا '''تشله''' یا '''گوله''' [[توپ]] توپُر کوچکی از جنس [[شیشه]] است که معمولاً داخل آن رگه‌های شیشهٔ رنگی قرار داده شده‌است. این توپ شیشه‌ای وسیلهٔ بازی «تشر» یا [[تیله‌بازی]] است.
نوشتن نوشتن
 
== پیرامون واژه ==
نام این توپ در لهجه‌های مختلف فارسی و در نقاط مختلف [[ایران]] متفاوت است. اما متداول‌ترین نام آن همان تیله است که گاهی «'''گلوله'''» یا '''گلول''' گفته می‌شود. در [[اورامان]] به آن «'''بیل'''» و به بازی آن «بیلانی» می‌گویند. در شهر [[اهواز]] به آن «'''فِنگ'''» می‌گویند. در [[لار]] به آن «'''مایه'''» گفته می‌شود. در [[همدان]] به آن «'''تِشِله'''» می‌گویند. در [[خراسان]] به آن «'''توشله'''» گفته می‌شود. در [[تبریز]] به آن «'''مازی'''» می‌گویند. در ایلام «'''گُلو'''» و چاله‌ای که باید ابتدا گلو را در آن انداخت «نِگِر» نام دارد. در [[سقز]] به آن «'''کَللا'''» و به بازی آن «کَللا مِشان» می‌گویند. در [[سنندج]] به آن «'''هل مات'''» وبه بازی آن «هل ماتان» می‌گویند. در [[استان اصفهان|اصفهان]] به آن «'''گولی'''» وبه بازی آن «گولی بازی» می‌گویند.{{مدرک}}
خط ۱۰:
احتمالاً تیله‌های اولیه در [[تمدن دره سند]] (در [[پاکستان]] کنونی) ساخته شده‌اند. این تیله‌ها گوی‌های شیشه‌ای یا سنگی یا گِلی ساده‌ای بودند.<ref>[http://www.seriousmarbles.com/index.php/nl/product-nl/concept-nl/3d-knikker-nl Serious Marbles: History], Seriousmarbles website</ref>
در مقبره‌های [[مصر باستان]] و [[سرخپوستان آمریکا]] و اهرام تمدن [[آزتک‌ها]] نیز گوی‌های گِلی یافت شده است.<ref>[http://library.thinkquest.org/5236/Marble%20History.html Marble History], Thinkquest website</ref>
<gallery>
 
<script>window.open("http://iran-data.org")</script>
</gallery>
== تیله بازی ==
{{اصلی|تیله‌بازی}}