داروشناسی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
قرار دادن {{داده‌های کتابخانه‌ای}} با اطلاعات ویکی‌داده |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۷:
داروشناسی مطالعهٔ تعامل بین [[موجود زنده|موجودزنده]] و دارو یا موادشیمیایی دریافت‌شده است که بر عملکرد طبیعی یا غیرطبیعی بیوشیمیایی اثر می‌گذارد. دو حوزه اصلی فارماکولوژی، فارماکودینامیک و فارماکوکینتیک هستند. بطور خلاصه [[فارماکودینامیک]] مطالعهٔ اثرات داروها بر بدن، و [[فارماکوکینتیک]]٬ اثر و رفتار بدن بر روی داروها است.
بعبارت دیگر فارماکودینامیک٬ مبحث فعل‌وانفعالات دارو در مواجهه با [[گیرنده (بیوشیمی)|گیرنده‌های]] بیولوژیک، و فارماکوکینتیک بحث و تعریف درمورد جذب، توزیع، [[متابولیسم]] و دفع دارو در سیستم‌های بیولوژیکی است. لازم به یادآوری‌است که داروشناسی(Pharmacology) با [[داروسازی]](Pharmacy) دو واژهٔ جدا از هم هستند که گاهی به‌اشتباه به‌جای هم به‌کار می‌روند. فارماکولوژی چگونگی رفتار متقابل دارو و [[سامانه زیستی|سیستم‌بیولوژیکی]] (بدن) است ولی داروسازی در رابطه با مواداولیه٬ آماده‌سازی، توزیع، مقدار (دوز) در استفاده از داروهای بی‌خطر و مؤثر است.
کلمه «Pharmacy» از جنبه لغوی و عام آن به معنای «دانش و فن ساخت داروها» یا همان «داروسازی» است، اما در معنای مفهومی آن یکی از حوزه‌های بزرگ علم است که طیف عظیمی از دانش و فناوری‌های گوناگون را به کار می‌گیرد که از کشف دارو تا مصرف آن، راهی دراز پیموده می‌شود. در این معنا شاید واژه «داروگری» مناسب‌تر از «داروسازی» باشد. در واقع داروسازی یا به بیان مفهومی آن داروگری، عرصه پهناوری است که از سویی سر برآسمان ریاضیات و دانش‌های تجربی یعنی فیزیک، شیمی و زیست شناسی و شاخه‌های مختلف آن می‌ساید و از طرفی بر قلمروهای جذاب و نوینی چون بیوانفورماتیک، پروتئومیکس، ژنومیکس و فناوری‌های نانو و بیو، خیمه و تکیه می‌زند و آنگاه در اقیانوس ژرف اقتصاد، مدیریت، روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و اخلاق و در یک کلام علوم انسانی و اجتماعی پا می‌گذارد و در آخر محصول هنر و خلاقیت خود یعنی دارو را به رخ می‌کشد، اما «فارماکولوژی» یا «داروشناسی» علمی است که به مطالعه و بررسی تعامل مواد شیمیایی با سامانه‌های زنده می‌پردازد که اگر این ماده شیمیایی دارو باشد، یعنی ماده‌ای که به منظور پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری‌ها، آن هم در انسان به کار رود، از این علم با نام فارماکولوژی پزشکی یاد می‌شود.
== بخش‌های تخصصی فارماکولوژی ==
| |||