میرزا آقا تبریزی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خنثی‌سازی ویرایش 16384267 توسط Shaportk (بحث)
خط ۵۶:
* حکایت عاشق شدن آقا هاشم خلخالی به سارانام، دختر حاجی پیرقلی و سرگذشت آن ایام.
* حکایت حاجی احمد مشهور به حاجی مرشد کیمیاگر
این نمایشنامه‌ها که مدتی طولانی با نام [[میرزا ملکم‌خان]] شناخته می‌شدند، در سال ۱۳۵۱ با نام «نمایشنامه‌های میرزا آقا تبریزی» به کوشش حسین محمدزاده صدیق منتشر شد. <ref> {{یادکرد|کتاب=نمایشنامه‌های میرزا آقا تبریزی| نویسنده= میرزا آقا تبریزی| گردآوری و تصحیح= دکتر حسین محمدزاده صدیق | ناشر =نشر طهوری|شهر=تهران|سال=1354|}}</ref>.
در سال ۱۳۵۱ [[دکتر حسین محمدزاده صدیق]] به کشف علمی بزرگی نائل شدند و آن کشف رسالهٔ اخلاقیه و احیای نمایشنامه‌های [[میرزا آقا تبریزی]]<ref> {{یادکرد|کتاب=نمایشنامه‌های میرزا آقا تبریزی| نویسنده= میرزا آقا تبریزی| گردآوری و تصحیح= دکتر حسین محمدزاده صدیق | ناشر =نشر طهوری|شهر=تهران|سال=1354|}}</ref>است که تا آن زمان به نام [[میرزا ملکم خان]] معروف شده بود. میرزا آقا تبریزی چهار نمایشنامهٔ خود را برای فتحعلی آخوندزاده ارسال می‌کند. [[میرزا فتحعلی آخوندزاده]] نیز نظرات خود را دربارهٔ این نمایشنامه‌ها ابراز می‌نماید (که اسناد آن موجود است). معلوم نیست چه می‌شود که این چهار نمایشنامه اولین بار در چاپخانه کاویانی برلین به نام میرزا ملکم خان به چاپ می‌رسد و در ایران به نام او، نامبردار می‌شود. دکتر صدیق که در عنفوان جوانی به تهران آمده بودند و دانشجوی فوق لیسانس در دانشگاه تهران بودند، در کتابخانهٔ مرکزی دانشگاه تهران توانستند نسخهٔ منحصر به فرد دست نوشته از میرزا آقا تبریزی را کشف کنند که رسالهٔ اخلاقیه نام داشت. در این رساله، که سیزده باب داشت، باب سیزدهم نمایشنامه‌ای با عنوان حاج مرشد کیمیاگر بود. از طرف دیگر، ابوالفضل حسینی (حسرت) در باکو چهار نمایشنامهٔ میرزا آقا تبریزی را که برای آخوندزاده فرستاده بود، و آن هم نسخهٔ منحصر به فرد و دستنوشته میرزا آقاست، پیدا و ترجمهٔ ترکی آن را منتشر کرده بود. بنابر این دکتر صدیق از طرفی چهار نمایشنامه میرزا آقا تبریزی (چاپ باکو ترجمه به ترکی) و از سوی دیگر، چهار نمایشنامه میرزا ملکم خان (چاپ برلین به زبان فارسی) را در دست داشت. سؤال این بود که کدام یک، مؤلف واقعی این چهار نمایشنامه هستند؟ دکتر صدیق ۱۴ دلیل به دست می‌آورند و متوجه می‌شوند که این چهار نمایشنامه از آن میرزا آقا تبریزی است. ایشان کتاب پنج نمایشنامه از میرزا آقا تبریزی را قبل از انقلاب بر اساس همین استدلالات چاپ کرده‌اند. بعد از آن، منتقدان صاحب‌نظر، قبل از انقلاب، مقالات خود را در این باب نوشتند.
 
== پانویس ==