تفاوت میان نسخه‌های «وزن شعر»

امّا نگاه متأخّرتری به وزن شعر وجود دارد که البته از اقبال و پذیرفته شدگی کمتری برخوردار است. این نگاه تعریف وزن را گسترده‌تر می‌داند. طبق این نگاه، وزن جزء تزیینات شعری نیست، بلکه بخشی از ذات آن است. وزن یعنی سکون و تحرک کلام، ایستادن در وسط هجاها و بعد حرکت کردن در وسط هجاها، ایستادن در وسط سطرها و بعد حرکت کردن در وسط سطرها. به این معنی که یک پاره وزنی فقط از حرکت کلمات به وجود نمی‌آید، بلکه از حرکت سکوت هم به وجود می‌آید. شعر تنها پدیده زبانی است که در آن سکوت‌های حد فاصل هم به اندازه خود کلمات معنی دارند. هرقدر که سکوت‌های حدفاصل بین کلمات کمتر باشد، متن به طرف نظم می‌گراید و اگر بی‌وزن باشد به طرف نثر.<ref>(رضا براهنی. طلا در مس، جلد اول، ص ۴۵۶-۴۵۳۴۵۶–۴۵۳)</ref>

* '''وزن کمّی''': در فارسی به آن [[عروض|وزن عروضی]] گفته می‌شود. اساس آن مبتنی بر نظم هجاهای بلند و کوتاه در مصراع‌های یک شعر است. این نوع وزن، خاص زبان‌هایی است که در آنها [[مصوت|مصوّت‌ها]] به کوتاه و بلند و در نتیجه هجاها به کوتاه و بلند و احیاناً کشیده تقسیم می‌شوند. وزن شعر [[فارسی]]، [[عربی]]،<ref> دربارهٔ عروض [[زبان عربی|عربی]] رجوع کنید به کتاب ''[[عروض و قافیه عربی|عروض و قافیهٔ عربی]]''، تألیف و ترجمهٔ [[حمید حسنی]] ([[تهران]]، [[شرکت انتشارات علمی و فرهنگی]]، چاپ اول، ۱۳۸۳) </ref>، [[سانسکریت]] و [[زبان یونانی|یونانی]] از نوع کمّی است.

وزن تکیه‌ای وجود دارد اما فارسی‌زبانان وزن کمی آن را در نمی‌یابند. (این بیت وزن عروضی ندارد.)

اوزان در شعر فارسی بسیار متنوع و فراوان است که مهم‌ترین علت آن، سابقه طولانی فارسی‌زبانان در سرودن شعر و دلبستگی آنان به ادبیات است. زبان فارسی اساسااساساً دارای دو گونه وزن شعری متفاوت و بسیار پرکاربرد است: یکی وزن کمی یا عروضی اشعار ادبیات فارسی که تقابل هجاهای آن مبتنی بر کشیدگی و کوتاهی واکه‌هاست و دیگری وزن تکیه‌ای-هجاییِ اشعار عامیانه فارسی که بر مبنای هجاهای تکیه‌بر و بی‌‌تکیهبی‌تکیه است.<ref name="tabibzadeh">«دو نوع وزن در زبان فارسی»، [[امید طبیب‌زاده]]، مجموعه مقالات نخستین هم‌اندیشی شعر فارسی و زبان‌شناسی، تهران: [[فرهنگستان زبان و ادب فارسی]]</ref>

== جستارهای وابسته ==

در [http://www.arooz.net وبگاه عروض] می‌توانید یک بیت شعر را وارد کنید تا سیستم وزن عروض بیت را به شما نشان دهد. برازندگی اعلام شده نشان دهنده درجه اطمینان به جواب داده شده می‌باشد. هرچه با برازندگی بالاتری وزن عروضی تشخیص داده شود، احتمال آنکه وزن عروضی تشخیص داده شده صحیح است، بالاتر می‌رود.

ضمناضمناً برخی اختیارات شاعری استفاده شده در بیت وارد شده به تفکیک هر مصراع برای شما نمایش داده میشودمی‌شود.

* رضا براهنی، طلا در مس، جلد اول، ص ۴۵۶-۴۵۳،۴۵۶–۴۵۳، چاپ اول، انتشارات زریاب، ۱۳۸۰، تهران.