باشقیرستان: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
←تاریخ: ابرابزار |
|||
خط ۱۹۹:
== تاریخ ==
'''اوفا''' پایتخت باشقیرستان در دامنههای غربی اورال قرار میگیرد. در این شهر قدیمی که بسال ۱۵۷۵
[[شوروی]] پیشین از طرفی سعی داشت تا جمهوریهای [[ایدیل]] – [[اورال]] بین مردمشان تقسیم کرده و از طرف دیگر نیز آنها را از اتحاد [[ترکها]] دور نماید. در این راستا اتحاد جماهیر [[شوروی]] سابق بسال ۱۹۲۵ با بوجود آوردن استان [[اورنبورگ]] که هدف ازآن جدا ساختن جمهوریهای [[ایدیل]] – [[اورال]] و [[ترکستان]] از یکدیگربود، هم از [[اعلان استقلال]] جمهوریهای «ایدیل – اورال» جلوگیری نمود و هم باعث تجرید و جدایی این جمهوریها از دنیای ترک شد.
باشقیرها نیز مانند [[تاتارها]]، استعمار زراعی و صنعتی را رد نمودند.
زبان باشقیرها ازگروه زبان ترکی " '''[[ولگا – اورال]]'''" و از خانواده آلتای است. این زبان در عین حال در گروه [[قبچاق]] قرار داشته وبه زیرگروه "'''قبچاق بلغار'''" تعلق دارد. زبان باشقیر از نظر واژگانی نسبتاً غنی میباشد. این زبان دارای ۲ لهجه که یکی در شمال شرقی و غربی و دیگری درجنوب غربی و مرکز مورد استفادهاست، میباشد.
باشقیرها تا [[قرن نوزدهم]] با '''زبان [[ترکی]]''' تکلم مینمودند. در اواخر همین سده آنها '''زبان [[تاتاری]]''' را قبول نموده بین سالهای ۱۹۲۳ الی ۱۹۳۰ از [[الفبای عربی|الفبای فارسی-عربی]] و بین سالهای ۱۹۳۰ الی ۱۹۳۹ نیز از [[الفبای لاتین]] استفاده میکرند. در سال ۱۹۴۰ نیز همانند دیگر جمهوریهای آسیای میانه الفبای [[سیریلیک]] جای الفبای [[لاتین]] را گرفت. با سقوط [[قازان]] و با وجود سیاستهای روسی کردن و مسیحی نمودن حکومت وقت شوروی،''''' بخشی از مسلمانان حتی به بهای محرومیت از امتیازات روسها، تغییر دین را قبول نکرده و اعتقاد به اسلام را ادامه دادند'''''. بخشی از این مردم که دین خود راتغییر داده بودند نیز در قرن نوزدهم دوباره به اسلام گرویدند. در سال ۱۷۸۸ کاترین دوم در منطقه ایدیل- اورال '''مجلس اسلامی اورِنبِرگ''' را
موجودیت باشقیرها درمناطق ایدیل و ولگا در قرن دهم، بر اساس آثار نویسندگان ایرانی ثابت شدهاست. براساس نوشتههای [[استخری]] مردمی بنام باشقیر در یک منطقه کوهستانی که به مسافت ۲۰ روز از محل اسکان بلغارها فاصله داشت، میزیستند.
در این دوران باشقیرها به دامداری، شکار و زنبورداری پرداخته ودر کار ساخت سلاح از فلزات تبحر یافتند. براساس این دیدگاه باشقیرها مردمان کوههای اورال بودند. آنها از '''فین-اوگری '''بودند که تحت
خاکهای باشقیر در اوایل سده سیزدهم تحت حاکمیت مغولان [[اردوی زرین]] یا بعبارت دیگر
سال بعد نیز خاننشین آستراخان تحت استیلا قرار گرفت و در سال ۱۶۶۰ نیز [[توسعهطلبی]] روسها با سقوط خاننشینی سیبری ادامه یافت. در سال ۱۷۱۳ روسها حامی قزاقها شناخته میشدند وبسال ۱۷۸۳ کریمه را تصرف کردند. روسها بین سالهای ۱۸۲۲ الی ۱۸۲۴ خاننشین قزاق رااز میان برداشته و تمامی ترکستان را تحت کنترل خود گرفتند.
خط ۲۱۹:
با سقوط خاننشین قزاق وتوسعه خاکهای روسیه، باشقیرها نیز به همراه دیگر اقوام منطقه سر به قیام برداشتند. اولین قیام میان سدههای ۱۷ و ۱۸ بیش از۶ سال طول کشید. دومین قیام که بیش از ۵ سال به درازا انجامید از طرف ریشسفیدان هدایت شد. سومین انقلاب درسال ۱۷۵۵ تحت رهبری '''باترچی''' صورت گرفت. آخرین خیزش نیز بسال ۱۷۷۴ و با رهبری '''پوگاچِف'''انجام گرفت. در این میان با تحت استیلا قرار گرفتن مناطق باشقیرنشین، شمار جمعیت آنان نیز کاهش یافت. با انقلاب صنایع فلزی در سده هجدهم روستائیانی که زمین نداشتند بصورت کارکنان کارخانه در آمدند. در این میان مردم منطقه ایدیل-اورال وثروت طبیعی آنها نیز به استثمار روسها در آمد.
در سال۱۹۱۷
پس ازنشستهای کنگره قازان و مجلس عمومی مسلمانان روسیه در اوت سال ۱۹۱۷ و برغم اوضاع مبهم منتج ازانقلاب روسیه، درژانویه ۱۹۱۸ دولت حاکم «ایدیل – اورال»
در۲۳ مارس ۱۹۱۹، رهبران باشقیر که مجبور به دیدار با دولتمردان [[شوروی سابق]] شدند، همانند تاتارها، جمهوری خودمختار باشقیرستان را
[[پرونده:Map of Russia - Sverdlovsk Oblast (2008-03).svg|چپ|انگشتدان|260px|جمهوری باشقیرستان در نقشهٔ روسیه.]]
|