'''مدافع''' یا پدافندگر [[فوتبالیست|بازیکنی]] است که در پشت [[هافبک|هافبک‌ها]] قرار دارد و مهم‌ترین و اولین هدفش پشتیبانی از [[دروازه‌بان]] است. وظیفهٔ اولیهٔ او جلوگیری از گلزنی حریف است. به‌طور عمده در فوتبال مدرن چهار نوع مدافع تعریف می‌شود: مدافع میانی {{انگلیسی|Centre-back}}، مدافع پوششی {{انگلیسی|Full-back}}، مدافع جلوزن {{انگلیسی|SweeperSweper}} و مدافع کناری {{انگلیسی|Wing-back}} که در واقع می‌توان به نوعی مدافع جلوزن و کناری را به‌ترتیب نمونه پیشرفته‌تر مدافع میانی و پوششی دانست. استفاده از مدافع میانی و پوششی در فوتبال مدرن تقریباً ضروری است در حالی که جلوزن و مدافع کناری فقط در برخی از سیستم‌ها یا برخی از زمان‌های بازی استفاده می‌شوند.
== مدافع میانی ==
خط ۲۲:
== مدافع جلوزن ==
[[پرونده:Association football 5-3-2 sweeper formation.svg|بندانگشتی|سیستم ۵-۳-۲ که شامل مدافع میانی، جلوزن و مدافع کناری است]] [[پرونده:Association football 4-4-2 formation.svg|بندانگشتی|سیستم ۴-۴-۲ که شامل مدافع میانی و مدافع کناری است.]]
'''مدافع جلوزن''' یا '''سوییپرسویپر''' یا '''لیبرو'''<ref group="پانویس">هر چند در بررسی تخصصی‌تر، عده‌ای میان مدافع جلوزن، سوییپرسویپر و لیبرو فرق قائل می‌شوند ولی معمولاً کلمه مدافع جلوزن را معادل سوییپرسویپر در زبان انگلیسی و لیبرو در زبان ایتالیایی در نظر می‌گیرند.</ref> مدافع‌ای است که معمولاً در فضای بین [[مدافع#مدافع میانی|مدافع میانی]] و [[دروازه‌بان (فوتبال)|دروازه‌بان]] را پوشش می‌دهد،<ref>{{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/rules_and_equipment/4197172.stm |title=Positions guide: Sweeper |publisher=BBC Sport |accessdate=21 June 2008 |date=1 September 2005 |location=London}}</ref> و دارای قد بلند و قدرت بدنی بالاست و وطیفهٔ اصلی آن دورکردن ضربات و پاس‌های مهاجمین حریف است. این پست احتمالاً برای نخستین بار در سیستم [[کاتناچیو]] که در [[دهه ۶۰ (میلادی)|دههٔ ۶۰]] و در [[ایتالیا]] بنیان‌گذاری شده‌است، استفاده شده‌است که طی آن سوییپرهایسویپرهای کاملاً دفاعی در اطراف محوطه جریمه به بازپسگیری توپ‌های لو رفته، رویارویی با مهاجمان حریف (که از خط دفاع عبور کرده‌اند) و در صورت لزوم دابل مارک کردن (اضافه شد به مدافعین برای ایجاد موقعیت دو به یک) می‌پرداختند و از آن‌جا که آزادی عمل بیشتری نسبت بازیکنانی که یارگیری می‌کردند، داشتتند به بازیکن این پست لیبرو {{ایتالیایی|libero}} هم می‌گویند که در زبان [[زبان ایتالیایی|ایتالیایی]] یک واژه به معنی «آزاد» است. خود واژه سوییپرسویپر {{انگلیسی|Sweeper}} نیز در زبان انگلیسی به معنی "رفتگر" است که نشان می‌دهد این بازیکن مسئول دفع توپ از اطراف [[محوطه جریمه]] است.
به‌دلیل منطقه بازی بازیکن سوییپر،سویپر، انتظار می‌رود بتواند یک ضدحمله را پی‌ریزی کند، به‌همین علت باید توانایی‌هایی از جمله حفظ توپ و دقت پاس بهتری نسبت به [[مدافع#مدافع میانی|مدافعان میانی]] که بیشتر توانایی آن‌ها به کارهای دفاعی محدود می‌شود داشته‌باشد.
از جمله سرشناس‌ترین بازیکنانی که در این پست بازی کرده‌اند می‌توان به [[فرانتس بکن‌باوئر]]، [[گائتانو شیره آ]]، [[فرانکو بارزی]] و [[ماتیاس سامر]] اشاره کرد.<ref>[http://www.theguardian.com/sport/blog/2012/may/02/the-question-great-teams-end Rotting fruit, dying flowers] The Guardian</ref><ref>[http://www.goal.com/en/news/755/europe/2011/03/07/2383228/czechoslovakia-world-cup-hero-jan-popluhar-dies-aged-75 Czechoslovakia World Cup Hero Jan Popluhar Dies Aged 75] Goal.com</ref><ref>[http://www.independent.co.uk/sport/football/news-and-comment/dream-teams-ajax-1641667.html?action=gallery&ino=3 VELIBOR VASOVIC] The Independent</ref><ref>[http://outsideoftheboot.com/2012/08/29/evolution-of-the-sweeper/# Evolution of the Sweeper]</ref>همچنین نمونه بارز استفاده از سوییپرسویپر در فوتبال مدرن، [[اتو ریهاگل]] است که توانست با استفاده از [[ترایانوس دلاس]] به‌عنوان سوییپرسویپر در [[تیم ملی فوتبال یونان]] به قهرمانی در [[جام ملت‌های اروپا ۲۰۰۴]] برسد.
