▲'''گرهارد دورفر''' {{به آلمانی|Gerhard Doerfer}} (زادهٔ ۸ مارس ۱۹۲۰ [[کونیگسبرگ]]؛ مرگ ۲۷ دسامبر ۲۰۰۳، [[گوتینگن]]) دانشمند آلمانی در زمینه زبانهای [[ترکی]]، [[مغولی]] و [[زبانهای تونگوزی|تونگوس]] است.<ref name="iranica">{{یادکرد وب |نام خانوادگی=Knüppel|نام=Michael|عنوان=DOERFER, GERHARD|نشانی=http://www.iranicaonline.org/articles/doerfer-gerhard|بازبینی=10.31.2014|اثر= |تاریخ= |ناشر=Encyclopædia Iranica|نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=en}}</ref>
== زندگانی و شغل علمی ==
گرهارد دورفر در خانوادهخانوادهٔ فرانتس و آدینا دورفر در کونیگسبرگ ([[کالینینگراد]] کنونی) در [[پروس شرقیخاوری]] به دنیا آمد. او تا سال ۱۹۲۸ در دبستان در کونیگسبرگ درس میخواند تا اینکه پدرش، که مأمور پست،پست بود، به [[برلین]] منتقل شد. پیش از اینآن، در طی دوران کودکی در کونیگسبرگ، درفوردورفر به زبانهای مختلف [[زبان لهستانی|لهستانی]]، [[زبان روسی|روسی]]، [[لیتوانیزبان لیتوانیایی|لیتوانیایی]] و [[زبان کشوبیری|کشوبیری]]، که در آن مناطق تکلم میشد، علاقهمند شد. او سپس تحصیلاتش را در [[برلین]] از سال ۱۹۳۰ تا ۱۹۳۸ ادامه داد و به دبیرستان راینیکندروف-اُست رفت. در سال ۱۹۳۸ او مجبور شد تا مدرسه را بدون هیچ تائیدیهایتأییدیهای به خاطر ضدیتش با ایدئولوژیایدئولوژیِ غالب ترک کند. او بیکار شد و مجبور شد به خدمات اجباری {{به آلمانی|Reichsarbeitsdienst}} و سپس به خدمت وظیفه از سال ۱۹۳۸ تا ۱۹۴۵ بپیونددبپیوندد، تا اینکه بالاخره به اسارت جنگی درآمد. در طی خدمت وظیفه اش،وظیفهاش، او [[اوقات فراغت]] را صرف یادگیری [[زبانهای پلینزی،پلینزی]]، مخصوصاً زبان جزیرهجزیرهٔ ساموا از طریق کتابهایی که همراهش بودبود، بکندکرد. او در بهار ۱۹۴۶ به برلین برگشت و به شغلهای مختلفی روی آورد. اودورفر بعد از کار به کلاسهای شبانه
میرفت و در ۲۵ مارس ۱۹۴۹۱۹۴۹، با افتخارافتخار، امتحان ورودی دانشگاه را گزراندگذراند.<ref name="iranica"/>
دورفر در [[دانشگاه هومبولت]] در برلین از زمستان ۱۹۴۹–۱۹۵۰ تا تابستان ۱۹۵۱ درس خواند و در کلاسهای درسی زبانها و ادبیات رومانی[[زبانهای رومیایی|رومیتبار]] {{به انگلیسی|Romance Languages and Literature}} (با ویکتور کلمپرر و کورت بالدینگر)، انگلیسی (با مارتین لنرت) و اسلامشناسی[[اسلامشناسی]] (با ریچارد هارتمن) شرکت جست. مشکلات مالی شوهرمادرش مجبورش کرد که تحصیلات را برای یک ترم قطع کند و به تأمین معاش خانواده بپردازد. او دوباره قادر گشت که به مطالعاتش به عنوانبهعنوان دانشجو از آغاز شروع کند و بعدها به عنوانبهعنوان دارندهدارندهٔ بورس، در [[دانشگاه آزاد برلین]] {{به آلمانی|Freie Universität}}، از ترم تابستان ۱۹۵۲ تا ترم تابستان ۱۹۵۴ تحصیل کرد. در اینجا او [[زبانهای ترکی]] و [[زبانهای آلتایی|آلتایی]] (به کمک کارل هنریخ منگز)، اسلامشناسیاسلامشناسی (با کمک [[والتر برونو هنینگ]])، ایرانشناسی[[ایرانشناسی]] (با اولاف هنسن) و لغت شناسی[[لغتشناسی]] و [[فلسفه]] (با مایکل لندمن) آموخت. او دکترایشدکتریاش را در زمینهزمینهٔ مطالعات زبانهای ترکی و آلتایی در ۲۹ ژوئیهژوئیهٔ ۱۹۵۴ با ارائهارائهٔ تزرساله «در نحو از تاریخ راز مغولها» {{به آلمانی|Zur Syntax der Geheimen Geschichte der Mongolen}} (که منتشر نشدهمنتشرنشده باقی ماند) گرفت. این تزرساله، جدایجدا از برخی گلچینهایی بود که بعدها تجدیدنظر و در دو مقاله منتشر کرده بود.<ref name="iranica"/>
بعد از فارغالتحصیلی، به خاطر مواجه شدنمواجهشدن با بیکاریبیکاریِ گسترده متداول در اوایل دههدههٔ ۱۹۵۰ در برلین، او در ابتدا توانست تا موقعیت موقتی بدستبهدست آوردآورَد. او به عنوانبهعنوان [[دستیار آموزشی]] در آکادمی علوم و ادبیات در [[ماینز]] از اکتبر ۱۹۵۵ تا بهار ۱۹۵۷ مشغول به کار شد؛ و او اولین جلد از لغت شناسی[[لغتشناسی]] (فیلولوژی) ترکی فندامنتا {{به انگلیسی|Philologiae Turcicae Fundamenta}} (ویسبادن،[[ویسبادن]]، ۱۹۵۹) را تجدید نظرتجدیدنظر کرد که در آن چهار مقالهمقالهٔ “Das Gagausische,” “Das Krimosmanische,” “Das Aserbeidschanische,” ,“Das Krimtatarische. ”. را نوشت. او همچنین نقشهنقشهٔ مناطق زبانهای ترکی را پیشبینیپیشبینی کرد و سعی کرد تا یک رونویسی متحد و آرایش گرامری[[دستور زبان|دستوری]] در این کار ایجاد کند.<ref name="iranica"/>
با حمایت مالی مؤسسهمؤسسهٔ تحقیقات آلمان {{به آلمانی|Deutsche Forschungsgemeinschaft}}، او رویبرروی تزرسالهٔ پستفوقدکتری دکترای[[شایستگی هابیلیتیشن(درجه علمی)|شایستگی]] با موضوععنوان ''عناصر واژگانیِ ترکی و مغولی در [[زبان فارسی|فارسی نو]]'' {{به آلمانی|''Türkische und Mongolische Elemente im Neupersischen''}} و همزمان، [[دانشگاه جرج آگوست]] در گوتیگن[[گوتینگن]] تدریس کرد، در حالی که اودرحالیکه در ماینز زندگی میکرد. او توانست در زمینهزمینهٔ [[ترکشناسی]]، در دانشگاه گوتیگنگوتینگن با درجهدرجهٔ تز هابیلیتیشنشایستگی در دسامبر ۱۹۶۰ بهفارغالتحصیل شایستگی برسدشود. او در ۱۹۶۱ به گوتیگن نقلگوتینگن مکاننقلمکان کرد. مجوز او در تدریس درس دانشگاهی {{به آلمانیلاتین|venia legendi}} به مطالعات ترکی و آلتایی در فوریهفوریهٔ ۱۹۶۳ گسترش یافت؛ و در آوریل ۱۹۶۶ او به سمت استاد غیر شاغلغیرشاغل منصوب شد.<ref name="iranica"/>
اودورفر در مهمهٔ ۱۹۶۶ به [[دانشگاه ایندیانا]] در [[بلومینگتون]] به عنوانبهعنوان پژوهشگر و استاد مدعو دعوت شد،شد؛ جاییهمانجایی که او مطالعات ترکی و آلتایی را در سالهای ۱۹۶۶–۱۹۶۸ تدریس میکرد. دعوت او در سپتامبر ۱۹۶۸ تجدیدتمدید شد و تا ۱۹۶۹ به درازاادامه کشیدیافت.<ref name="iranica"/>
نقطهنقطهٔ اوج تحقیقات او در ۱۹۶۷ نمونمود پیدا کرد، جایی که او برای مطالعهمطالعهٔ [[زبانهای ترکی]] در ایران و افغانستان، اطلاعات جمعآوری کرد. این کشف دوبارهدوبارهٔ خلج،[[خلج]]، که اولین بار توسط [[ولادمیرولادیمیر مینورسکی]] و به طوربهطور خلاصه توسط [[محمد مقدم]] بررسی شد. این امر منجر به سریهایچند نوبت سفر به ایران در سالهای ۱۹۶۸، ۱۹۶۹ و ۱۹۷۳ انجامیدشد. دورفر در اولین مسافرتشبرنامهٔ سفر پژوهشیاش شرکت نجست، در حالی که اودرحالیکه در تدارک و مقدماتش مشارکت داشت. در طی سومین سفر (که به خراسان بود،بود)، تنوع ناشناختهناشناختهٔ قبلی را مورد تحقیق قرار گرفتداد. نقشهنقشهٔ اصلی شامل سفر به افغانستان بود که به خاطربهخاطر کودتای ۱۹۷۳ علیه [[محمد ظاهر شاه]] (حکحکومت: ۱۹۵۳–۱۹۷۳/ ۱۳۳۲-۱۳۵۲ خورشیدی) انجام نگرفت. جمعآوریگردآوری اطلاعاتاطلاعاتی وسیعی،وسیع، پایهپایهٔ آثار بیشماریبیشماری را دربارهٔ زبانهای ترکی در ایران را فراهم آورد.<ref name="iranica"/>