== پرهیز از بیهودگی ==
اگر در کشورهای دیگر، [[هنرهای وابسته به معماری]] مانند [[نگارگری]] (نقاشی) و [[سنگتراشی]]، [[پیرایه]] (آذین) بشمار میآمده، در کشور [[ایران]] هرگز اینگونه نبودهاست.
[[گره سازی]] با [[گچ]] و [[کاشی]] و [[خشت]] و [[آجر]] و به گفته خود معماران، [[آمود]] و [[اندود]]، بیشتر بخشی از کار بنیادی ساختمان است. اگر نیاز باشد در زیر پوشش [[آسمانه]] (سقف) [[پنام]] (عایق) ی در برابر گرما و سرما ساخته شود یا [[افراز]] بنا که ناگزیر پر و پیمانپیمون است و نمیتواند به دلخواه معمار کوتاهتر شود، تنها با افزودن [[کاربندی]] میتوان آنرا کوتاهتر و باندام و مردموار کرد. اگر [[ارسی]] و روزن با چوب یا گچ و شیشههای خرد و رنگین گره سازی میشود برای این است که در پیش آفتاب تند و گاهی سوزان، پناهی باشد تا چشم را نیازارد و اگر [[گنبد|گنبدی]] از [[تیزه|تیزه (معماری ایرانی)]] تا [[پاکار]] با کاشی پوشیده میشود تنها برای زیبایی نیست. وانگهی باید واژه ''زیبا'' به معنای ''زیبنده بودن'' و ''تناسب داشتن'' استکه ریشه در معنای هستیانه هنر دارد گرفت و نه قشنگی و جمال کور و برخاسته از احساسات شرطی شده.<ref>سبکشناسی معماری ایرانی - محمد کریم پیرنیا</ref>
== اصول پویا در معماری گذشته ایران ==