آرایش یافتگی مولکولهای الیاف عبارت است از قرارگرفتن زنجیر طویل مولکول‌ها به طور موازی نسبت به محور لیف، درجه آرایش یافتگی مولکولهای الیاف طبیعی بستگی به نوع لیف دارد؛ برای مثال [[رامی]] و [[کنف]] هر دو [[الیاف سلولزی]] هستند و زنجیرهای مولکولی آنها آرایش یافته است و در نتیجه دارای استحکام بیشتری نسبت به [[پنبه]] هستند.
آرایش یافتگی عبارت است از " متوسط زاویه بین محور لیف و زنجیرهای مولکولی موجود در آن. در بسیاری از فعالیت های عملی ضریب شکست مضاعف را به عنوان معیاری از آرایش یافتگی به کار می برند. آرایش یافتگی زنجیره های پلیمری الیافی که نوع آنها مشخص است را می توان به سادگی با آرایش یافتگی Herman مورد مطالعه قرار داد. فاکتور Herman عبارت است از : F = ( ضریب شکست مضاعف)/( بیشترین ضریب شکست مضاعف تئوری ) . ضریب شکست مضاعف تئوری همان ضریب شکست ذاتی لیف است که عبارت است از بیشترین مقدار ممکن n-∥n⊥( اختلاف ضریب شکست افقی و عمودی ). که برای حالتی است که کلیه مولکولهای نمونه کاملا موازی محور لیف قرار گرفته باشد. ارزش f برای زنجیره های پلیمری که با محور لیف موازی هستند برابر با یک و در صورت عدم آرایش یافتگی زنجیره ها, برابر با صفر می باشد.هم چنین در صورتی که زنجیره ها عمود بر محور لیف باشند f برابر با 1/2- است.
===ساختمان و شکل ظاهری الیاف===
ساختمان و شکل ظاهری الیاف یکی از مهمترین عواملی است که بر خواص [[نخ]] و [[پارچه]] اثر به سزایی دارد به طور مثال سطح فلس دار و یا موج دار [[پشم]] اثر مستقیمی بر خاصیت [[نمدی شدن]] پارچه‌های پشمی و همچنین بر خاصیت " زیردست" پشم دارد.
سطر ۴۶ ⟵ ۴۴:
=== تورم الیاف===
هنگامی که الیاف در محیط مرطوب قرار گیرند و یا هنگامی که در [[آب]] غوطه ور هستند مولکولهای آب از طریق نقاط آرایش نیافته در الیاف به سرعت به داخل آنها نفوذ می کنند. از انجایی که زنجیره های الیاف بیشتر در جهت محور طولی آن قرار دارند این جذب رطوبت سبب افزایش قابل توجهی در قطر لیف می شود. مقدار تورم الیاف در جهت طول و قطر لیف یکسان نیست و تفاوت فاحشی دارد که این عدم تجانس در تورم الیاف را اصطلاحا تورم غیرمتجانس می نامند.مثلا پنبه در اثر جذب رطوبت 14 درصد در عرض و 1.2 درصد در جهت طول افزایش می یابد .
{| class="wikitable"
|-
! لیف!! درصد افزایش قطر !! درصد افزایش طول !!
|-
| ویسکوز || 26 ||3 ||
|-
|نایلون || 5 || 1.2 ||
|-
| ابریشم ||18.7 || 1.7||
|}
به طوری که ملاحظه می شود افزایش طول ریون 3 برابر الیاف دیگر است و این مریرط به آرایش مولکولی ضعیف و طرز قرار گرفتن زنجیره های مولکولی با زاویه نسبتا زیاد با محور طولی لیف است در نتیجه جذب آب و قرار گرفتن مولکول های آب در میان مولکول های لیف ، مولکول ها را تحت فشار قرار داده و باعث افزایش قطر لیف می شود. افزایش عرض کم نایلون به دلیل آزایش زیاد آن است که اجازه ورود مولکول های آب را به لیف نمی دهد.
=== چگالی الیاف ===
سنگینی عبارت است از جرم واحد حجم یک جسم و جرم مخصوص یا چگالی عبارت است از نسبت جرم یک جسم جامد یا مایع نسبت به جرم آب هم حجم آن . در مورد الیاف تعیین جرم مخصوص آنها برای محاسبات وزن پارچه ضروری است. در مسایل صنعتی اغلب لازم است پارچه علاوه بر استحکام کافی ، سبک باشد.به طور کلی تراکم مولکولی و آزایش مولکولی هم چنین وزن اتمی عناصر تشکیل دهنده مولکول ها در چگالی الیاف موثر هستند. یعنی هرچه آرایش و تراکم مولکولی لیف بیشتر باشد امکان وجود فضاهای خالی در فواصل مولکولی کمتر است. در نتیجه لیف متراکم و سنگین تر خواهد بود. '''سبک ترین لیف ، الیاف پلی پروپیلن با چگالی 0.92 و تنها لیفی که از آب سبک تر است. و سنگین ترین الیاف ، الیاف فلزی اند. '''
